Rusya ziyaretinin ardından değerlendirmelerde bulunan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin NATO’dan gerekli desteği alamadığını belirterek, “Kendi güvenliğimi kurmak zorundayım. Türkiye dış politikasında olduğu gibi güvenliğini sağlamak için adımlarını atar, kimse engel olamaz” dedi.
‘Eksikliklerimizi NATO’ya ilettik’
Fotoğraf: Reuters
Anadolu Ajansı’nın editör masasına konuk olan Çavuşoğlu, NATO’yu şu sözlerle eleştirdi: “Savunma sanayi tamam, NATO’nun içindeyiz, sorumluluklarımızı biliyoruz. PKK, DAEŞ saldırıyor, bunlar varken NATO yok. ‘Türkiye’deki hava savunma sistemi tüm Türkiye’yi kapsayacak şekilde olmalı’ diyoruz, karar var ama uygulama yok. Teknoloji transferi yok, benim de kendi teknolojimi kullanmam lazım. Müttefik olarak sen bunlara yanaşmıyorsan Türkiye de başka arayışlara girmek zorunda. Kendi güvenliğimi kurmak zorundayım. Türkiye dış politikasında olduğu gibi güvenliğini sağlamak için adımlarını atar, kimse engel olamaz.”
Türkiye’nin NATO üyesi olarak birliğin tüm faaliyetlerine destek verdiğini aktaran Çavuşoğlu, Türkiye’nin savunma sistemiyle ilgili eksikliklerini NATO’ya ilettiğini belirtti.
‘Daha iyi noktaya getireceğiz’
Bakan şöyle devam etti: “NATO bölgesi dışında savunma sanayisiyle ilgili işbirliği yapan NATO müttefikleri var. Türkiye bugüne kadar işbirliği yapmak istedi. Ancak sonuçlar bizi tatmin etmiyor. Arayışlara girmemiz doğaldır. Bunu NATO karşıtı değerlendirmiyoruz. Aynı anda 4-5 tane terör örgütüyle mücadele ediyoruz. Türkiye’nin kendi savunma sistemini güçlendirmesi gerektiğini herkes değerlendiriyor. Bizim adım atmamız lazım.”
Kendisinin de içinde bulunduğu Türkiye heyetinin Rusya ile yaptığı görüşmelerin son derece başarılı olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, “Türkiye ve Rusya en kritik dönemde bile ilişkilerini belli düzeyde götürmüştür. AK Parti iktidara geldikten sonra, Batı ile ilişkilerini nasıl yürüttüyse Rusya ile de götürmüştür. Batı ile Rusya ilişkilerini tamamlayıcı gördük. Rusya ile ilişkilerimizi daha iyi noktaya getireceğiz” diye konuştu.
Uçak krizi’nden sonra iki ülke arasındaki ilişkilerin zarara uğradığını ve Türkiye’nin ‘istemediği ancak haklı olduğu bir hadisede sabırlı davrandığını’ söyleyen Çavuşoğlu, Rusya’nın uçağının düşmesi nedeniyle ‘duygusal davrandığını’ savundu.
‘Suriye konusunda aşağı yukarı aynı düşünüyoruz’
Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Putin’in bizden bir ricası oldu, Rusya’nın ambargo uyguladığı ülkelerin bizim üzerimizden geçmemesi için önlem almamızı istediler. Biz zaten buna müsaade etmeyiz. Türkiye ile Rusya arasında önemli projeler var biri Akkuyu Nükleer Santrali, diğeri Türk Akımı. Akkuyu için süreç hızlandırılacak. Türk Akımı konusunda fizibilite izni vermiştik. ÇED raporunu kabul edeceğimizi söylemiştik. Görüşmeler devam edecek ve en kısa sürede Türk Akımı çalışmalarına başlanacak.”
Türkiye ve Rusya’nın Suriye hakkında ‘ateşkes, insani yardım ve siyasi çözüm’ konu başlıklarında ‘aşağı yukarı aynı’ düşündüğünü aktaran Çavuşoğlu, Cenevre’de geçtiğimiz aylarda yürütülen görüşmelerin yeniden başlaması gerektiğini vurguladı.
Bakan Çavuşoğlu şöyle devam etti: “Biz uyarılarımızı yaptık. Rusya ve biz aynı şeyi söylüyoruz. Ilımlı muhalefet ve Rusya’nın girdiği bölgelerin ayrışması lazım. Suriyeliler hangi çizgiye gidecek ona bakmak lazım. Nasıl ayrılabilirler, arazide ateşkes nasıl uygulanabilir? Rusya bize ‘Nereleri vurmamamız gerektiğini bildirin’ dedi. Sivil nerede, ılımlı muhalifler nerede, bilgileri kendileriyle paylaşacağız. Ortada bir DAEŞ terör örgütü var, onları hedef alalım, sonra diğer grupları ayırmak için çaba sarf edelim. Siyasi çözüm konusunda hemfikiriz. Esadlı mı, Esadsız mı olacak? Bu konularda farklılık olabilir ama bunları birbirimiz eleştirme yerine diyalogla nasıl yakınlaştırabiliriz, sonuç getirici müzakereler olmalı.”
‘Şangay Beşlisi gündeme gelmedi’
Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyesi olmak için çok çaba sarf ettiğini ancak siyasi engellerle karşılaştığını kaydeden Çavuşoğlu, şu anda Türkiye’de her üç kişiden ikisinin ‘AB ile ilişkilerin durdurulması gerektiğini’ düşündüğünü kaydetti.
15 Temmuz darbe girişimi konusunda AB’nin sınıfta kaldığını ve ‘ciddi’ hatalar yaptığını belirten Çavuşoğlu, “Batı Türkiye’yi kaybederse kendi hataları yüzünden kaybedecektir… Türkiye ile ilişkileri durduralım diyen ülkeler var, bu ülkelere bakışımız eskisi gibi olamaz” dedi.
Çavuşoğlu, Rusya’nın da üyesi olduğu Şangay Beşlisi’nin dünkü ziyarette gündeme gelmediğini belirtti.
‘Mısır- FETÖ ilişkisini görüyoruz’
Gülen Cemaati lideri Fethullah Gülen’in Mısır’a kaçacağına yönelik iddiaya dair Çavuşoğlu, Cemaat mensubu Abdullah Büyük’ün Bulgaristan tarafından iade edileceğini söyledi.
Bakan sözlerini şöyle bitirdi: “Mısır’ın FETÖ’yle ilişkilerini artırma gayretini ya da FETÖ’nün Mısır’la ilişkilerini artırma gayretini görüyoruz ama FETÖ elebaşının Mısır’a gideceği yönünde herhangi bir somut bilgi yok. Yurtdışındaki FETÖ firarilerinden Abdullah Büyük adlı bir FETÖ mensubunun Bulgaristan’a siyasi sığınma talebi Bulgar makamları tarafından reddedildi. Bulgar makamları iade kararı verdi ve şu anda Türkiye’ye getiriyoruz.”