Hazine ve Maliye Bakanlığı, Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin 22 Mart itibariyle 591 milyar TL’ye ulaştığını belirterek, sistemin yabancı paranın mevduat içindeki payını 10 puan azalttığını açıkladı.
AKP hükümeti, dolar/TL’nin 18’i aşarak tarihi seviyesine çıkmasının ardından 20 Aralık 2021’de ‘dolarizasyonu kırmak‘ adına kur korumalı mevduatı (KKM) devreye almıştı. KKM’de ilk üç aylık vade bu hafta dolarken ilk ödemeler de başladı.
23 Aralık’ta KKM devreye alındığında 11,63 lira seviyesinde olan dolar kuru şu an 14,84. Hesaba göre 23 Aralık’ta 100 bin TL’yle alınabilecek 8 bin 600 dolar bugünkü kurla 127 bin 500 liraya çıktı. Yani yüzde 27,5’lik yükseliş söz konusu. Bu 27 bin 500 liranın 4 bin 500 lirasını mevduat faizi nedeniyle banka, 23 bin lirasını da Hazine karşılayacak.
Bu dönemdeki kur hareketinin Hazine’ye 12-14 milyar TL arasında maliyet getireceği hesaplanıyor.
‘Bütçe üzerinde yükü sınırlı’
Ancak ilk ödemelerin başlaması sebebiyle açıklama yayımlayan bakanlığa göre KKM’nin bütçe üzerindeki yükü sınırlı. Ödemeler konusunda veri paylaşılmayan açıklamada Aralık 2021’den bu yana yabancı paranın mevduat içindeki payı 10 puan azaldı.
Açıklamada, KKM’de 270 milyar lirası Hazine destekli, 321 milyar lirası Merkez Bankası destekli (döviz/altın) olmak üzere toplam bilançonun 591 milyar liraya ulaştığı bildirildi.
‘Öngörülebilirlik arttı’
Tasarruflarını KKM’de değerlendiren hesap sahibi sayısının 1 milyonu aştığı belirtilirken, bunun yüzde 97’sini gerçek kişilerin (vatandaşlar) oluşturduğu, sisteme dahil olan tüzel kişi sayısınınsa (şirket) 28 bin 934 olduğu kaydedildi: “KKM milli para birimimize duyulan güveni kuvvetlendirmenin yanı sıra yatırım ve üretimin en önemli unsuru olan öngörülebilirliğin artırılmasına katkı sağlamıştır. KKM hayata geçirilmesiyle yabancı para mevduatın, toplam mevduat içindeki payı 10 puandan fazla azalmıştır. TL mevduatın ortalama vadesinin iki katına yükselmesi bankacılık sektörünün kredi/mevduat/vade uyumsuzluğu sorununa iyileştirici yönde katkı sağlamıştır. KKM kapsamında uygulanan faiz üst sınırının katkısıyla bankaların fonlama maliyetleri gerilerken, bu durum ticari kredi faizinde düşüşü desteklemiştir”.
Açıklama sonunda, Rusya-Ukrayna krizine ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışına rağmen finansal piyasalarda yaşanan oynaklıkların sınırlı kaldığı öne sürülürken, KKM’ye ilgi gösteren vatandaşlara finansal istikrara sağladıkları katkı için teşekkür edildi.