Altın Portakal Film Festivali’nde sansürlenen ‘Gezi belgeseli‘nin ‘temiz‘ versiyonuyla festivale kabul edilmiş olmasının da sansür olduğunu savunan 10 jüri üyesi, ortak bir açıklamayla görevlerinden çekildi.
‘Yeryüzü Aşkın Yüzü Oluncaya Dek’ adlı belgesel, AKP’li Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği Altın Portakal Film Festivali’nde, ön jüri tarafından yarışmaya değer bulunmasına rağmen festival yönetimince progrramdan çıkarılmıştı. Gerekçe olarak, Türk Ceza Kanunu’nda hakaret ve cumhurbaşkanına hakaret suçlarını düzenleyen 125’inci ve 299’uncu maddelerine aykırı içerik gösterilmişti.
Yönetmen Reyan Tuvi, filmde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a küfür içeren altyazıları kaldırdığını açıklamış ve belgesel festivale ‘yeni versiyonu‘yla davet edilmişti.
10 jüri üyesiyse ortak açıklamalarında, “Bu durum, yapılan değişiklik ne olursa olsun şunun onaylanması anlamına gelmekte: Bir festival ön jürinin seçmiş olduğu bir filmi TCK’yı gerekçe göstererek yarışmadan çıkartabilir ve yine TCK’yı öne sürerek yönetmen üzerinde baskı oluşturarak filminde değişiklik yaptırabilir” ifadeleriyle tepki gösterdi.
Devleti onaylamış olacağız
Bunun ileride festivaller tarafından benzer müdahalelerin yapılmasının önünü açan bir uygulama olduğunu belirten 10 sinemacı ve sinema yazarı, “Bunu kabul edilebilir gördüğümüz takdirde, bugünden itibaren devlet organlarının yanı sıra festival yönetimlerinin de TCK’nın maddelerini gerekçe göstererek sanat eserlerinde değişiklik talep etmesini onaylamış olacağız” diye ekledi.
Endişe verici
Jüri üyeleri “Bizi kaygılandıran, festivalin, TCK’yı referans alan tutumunu sürdürüp bir yargı organı gibi hareket etmeye devam etmesidir. Festivalin, sansürün normalize edilmesini beraberinde getirecek ve yönetmenler üzerindeki baskıyı artıracak bu tutumunu endişe verici buluyoruz” ifadelerini kullanarak sanatsal ifade özgürlüğünün güvence altında olmadığı bir sürece ortak olmayacaklarını ve jüri üyeliği görevlerinden çekildiklerini duyurdu.
Jüri üyeliğinden çekilen isimler şöyle:
Belmin Söylemez (Ulusal Yarışma, ana jüri)
Ayla Kanbur (Ulusal Belgesel Film Yarışması, ana jüri)
Zeynep Dadak (Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması, ana jüri)
Belma Baş (Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması, ana jüri)
Emre Akay (Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması, ana jüri)
Evrim Kaya (Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi)
Kaya Özkaracalar (Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi)
Fırat Yücel (Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi)
Metin Gönen (Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi)
Esin Küçüktepepınar (Uluslararası Uzun Metraj Film Yarışması, SİYAD jürisi)
Belgesel Jüri Başkanı da çekilmişti
İlk somut adımı 4 Ekim’de Ulusal Belgesel Yarışması Ana Jüri Başkanı Can Candan atmış ve sansürü kabul edemeyeceğini belirtip festivaldeki görevinden ayrıldığını duyurmuştu.
Ne olmuştu?
Reyan Tuvi’nin belgeselini ön jüri tarafından yarışmaya değer bulunmasına rağmen Türk Ceza Kanunu’nun şahsa ve cumhurbaşkanına hakaret suçlarını düzenleyen ‘125. ve 299. maddelerine aykırı ifade ve içerik’ nedeniyle yarışma programına alınmamıştı. Yönetimin bu kararı, ön jüride bulunan üç ismin yazılı açıklamasıyla ortaya çıkmıştı.
SİYAD’dan tepki
SİYAD üyesi 59 yazar da bugün yazılı açıklamayla sansürü protesto edip, ‘Çağdışı, kabul edilemez’ demişti.
Bir protesto da festivalde jüri üyesi olarak görev yapan 11 isimden gelmiş, ortak açıklamayla, kararın geri alınması istenmişti.
Erdoğan ortada top çevirdi
Ulusal Uzun Metraj Film Yarışma Jüri Başkanı Yılmaz Erdoğan ise ‘ortaya karışık’ konuşmuş, bir yandan, “Sansür varsa ben yokum” derken, bir yandan da, kendisinin söz konusu kararla ilgisinin bulunmadığını söyleyip filmin tekrar değerlendirilerek uzlaşmaya varılmasını önermişti.