Almanya Anayasa Mahkemesi, 2015’te dönemin Türkiye başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun aralarında Merkel’in de bulunduğu liderlere yazdığı mektubu milletvekillerine göstermeyen Alman hükümetini haksız buldu.

Davutoğlu’nun 23 Eylül 2015 tarihli mektubuyla ilgili Anadolu Ajansı’nın yayınladığı haberde, mektubun “AB üyesi ülkelerin hükümet başkanları, AB, BM, İslam İşbirliği Teşkilatı yetkilileriyle birlikte ABD başkanına” gönderildiği bildirilmişti.
Mektupta, göçe hedef ülkeleri daha fazla sığınmacı kabul etmeye davet edilmiş, göç alan ülkelere insani ve kalkınma yardımlarının arttırılması yönünde uluslararası topluma çağrıda bulunduğu kaydedilmişti.
O dönemki Alman hükümet yetkilileri, mektubun içeriğini milletvekillerine açıklamamıştı.
Alman Sol Parti, mektubu görmek üzere hükümete başvuruda bulunmuş ancak belgenin başbakan Angela Merkel’e yönelik kişisel bir mektup olduğu gerekçesiyle ret yanıtını almıştı.
Sol Parti meclis grubunun başvurusunda kararını açıklayan Anayasa Mahkemesi, Avrupa’ya sığınmacı akınının doruk noktaya ulaştığı dönemde gönderilen mektubun içeriğini milletvekillerine açıklamayan Alman hükümetini haksız buldu.
DW Türkçe’nin haberine göre mahkeme, Alman hükümetinin Federal Meclis’in haklarını ihlâl ettiği sonucuna vardı. Kararda, Alman hükümetinin, söz konusu mektubun AB’yle ilgili olmadığına ya da anayasa hukuku açısından açıklanmasında sakınca bulunduğuna dair anlaşılabilir bir gerekçe sunmadığına hükmedildi. Kararda, hükümetin mektubun ‘kişisel’ olduğuna ya da açıklanmasının hükümetin müzakere alanını etkileyeceğine dair makul bir açıklamada da bulunamadığı kaydedildi.
Mektupta ne yazıyordu?
Mahkeme kararında o dönem medyada çıkan haberlere atıfta bulunularak, mektubun tüm AB liderlerine gönderildiği, Türkiye ile AB arasında iltica ve göç konusunda işbirliği konusunu içerdiği, dolayısıyla AB’yi ilgilendiren bir konu olduğu vurgulandı. Kararda, mektubun içeriğinin 29 Kasım 2015’te Türkiye ile AB arasında gerçekleştirilen zirve toplantısında sığınmacı kriziyle ilgili kararlaştırılan eylem planıyla da doğrudan ilintili olduğuna işaret edildi.
Kasım’daki Türkiye-AB zirvesinin hemen ardından 17-18 Aralık 2015 tarihinde düzenlenen AB liderler zirvesinde, sığınmacı krizine karşı kapsamlı bir strateji belgesi onaylanmış, Mart 2016’da da Türkiye ile AB arasında mülteci mutabakatına imza atılmıştı.
‘Hükümet AB politikaları konusunda bilgi vermek zorunda’
Alman Anayasa Mahkemesi, dün aldığı ikinci bir kararda da Alman hükümetini haksız buldu ve hükümetin AB’nin ortak güvenlik ve dış politikasıyla ilgili önlemler konusunda da Federal Meclisi ‘öncesinden ve kapsamlı bir şekilde’ bilgilendirmekle yükümlü olduğuna hükmetti.
Sol Parti ve Yeşiller meclis gruplarının başvurusu, 2015’te Akdeniz’de insan kaçakçılarına karşı yürütülen askeri “Sophia Operasyonu” konusunda hükümetin milletvekillerini bilgilendirmemesini içeriyordu. Alman hükümeti haziranda yaptığı savunmada operasyonun, üye ülkelerin kendi aralarında kararlaştırdıkları bir konu olduğunu, AB mevzusu olmadığını savunmuştu.