Dünyanın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü’nde, yağışların azalmasıyla son yılların en geniş alanlı çekilmesi meydana geldi.
Küresel iklim değişikliği ve sıcaklık artışları beraberinde kuraklık getirirken, nehirlerin akış hızını da olumsuz etkiliyor.
Kuraklık yüzünden Türkiye genelindeki nehirlerin neredeyse tamamında suyun akış hızı yüzde 70’lere varan oranda düşerken, göllerin yüzde 60’ı kurudu.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, temmuz ayı sıcaklık ve yağış değerlendirmesi raporlarına göre Van ve çevresi son yılların en kurak dönemini yaşıyor. Bölgedeki birçok dere ve gölet gibi Van Gölü’nde de kuraklığın etkisi görülüyor. Gölün bazı sahillerinde kurak alanlar oluştu. Gölün çekilmesiyle daha önce su altındaki bazı bölgeler ve mikrobiyalitler yeniden yüzeye çıkmaya başladı. Van Gölü’nün diğer sahillerine göre, su derinliği daha az olan Erciş ilçesinin Çelebibağ bölgesinde incelemeler yapan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mustafa Akkuş, bölgedeki çekilmenin 1 kilometreyi aştığını söyledi.
‘Buharlaşma yağışın üç katı’
Su derinliğinin daha az olduğu Çelibibağ bölgesinde yaklaşık 3 metrelik bir düşüşün yaşandığını belirten Akkuş, şunları söyledi: “Ülkemizde birçok gölün tamamen kuruduğu yönünde haberler alıyoruz, Akşehir Gölü gibi. Fakat Van Gölü diğer göllere göre daha hassas. Yazın buharlaşmayla gölden su uzaklaşıyor, kışın ve sonbaharda da kar ve yağmurların başlamasıyla su girdisi oluyor. Buharlaşmanın fazla olduğu yıllarda gölün su seviyesi düşerken, yağışın fazla olduğu yıllarda su seviyesi yükseliyor. Şu anda Van Gölü’ndeki buharlaşma, yağışın nerdeyse üç katı. Böyle olunca Van Gölü’ne giren su, üç katı uzaklaşıyor. Van Gölü her yıl bir 1,5 metre alçalıp yükselme gösterir. Fakat şu andaki alçalma gördüklerimizin çok çok daha üstünde. Yaklaşık 3 metre suyun alçaldığını görüyoruz. İnceleme yaptığımız Çelebibağı Mahallesi’nde Van Gölü’ndeki çekilmenin 1 kilometreyi aştığını görüyoruz. Bu durum böyle davam ederse üzülerek ifade etmek isterim ki; daha da çekileceğine şahitlik etmiş olacağız. Van Gölü kapalı bir göl olduğundan dolayı 800 bin yıl boyunca sürekli alçalmış ve yükselmiş. Kimi zaman öyle yükselmiş ki şimdiki su seviyesinin 150 metre üzerine çıkmış. Van il merkezi, Erciş ilçe merkezi sular altında kalmış. Son 6 bin yıldır su seviyesi bu şekilde iklime bağlı olarak alçalıp yükseliyor. Buradaki yaşlılar ile konuştuğumuz zaman son 80 yıldır böylesi bir çekilmeye şahitlik etmediklerini söylüyor. Diliyoruz ki bu alçalma daha da devam etmesin.”
