CANAN COŞKUN
@canancoskun
Üsküdar Belediyesi’ne bağlı zabıta ekipleri, dün sabah erken saatlerde yıkım kararıyla ilgili mahkemenin yürütmeyi durdurma kararı verdiği Acıbadem Mahallesi’nde bulunan Gülistan Sitesi’ne TOMA, iş makinesi, çevik kuvvet polisleri ve K-9 köpekleriyle baskın yaptı.
Zabıta memurları sitedeki bir binanın duvarlarını balyozlarla yıkarken, polisler de yaşananlara tepki gösteren site sakinlerine müdahale etti.
Evlerini balyoz darbelerinden kurtaran sakinlerin doğalgaz, su ve elektrik saatleri kapatıldı.
Site sakinleri dün geceyi zabıtalar tarafından metruk hale getirilen binanın önünde geçirdi.
Hukuki süreç
Site sakinlerinin başlattığı hukuki süreç ve dünden bu yana yaşananlar şöyle:
Kentsel dönüşüm yasasının çıkmasından sonra 230’u aşkın hanenin bulunduğu Gülistan Sitesi’nin sakinleri 2014’te Büyük Artı isimli bir inşaat şirketiyle siteyi dönüşüme sokmaya niyetlendi.
Bu işlemin yapılabilmesi için site sakinlerinin üçte ikisinin onayı gerekiyordu.
2014’te yapılan ilk sözleşmeyi imzalayanlarla bu çoğunluk sağlandı ancak müteahhit firma maddi gerekçe sunarak inşaata başlamadı.
Firma, 2017’de sözleşmeleri yenilemek isteyince bu defa üçte ikilik çoğunluk sağlanamadı.
Çoğunluğun sağlanamamasına karşın işlem yapılmaya devam etti.
Firma, bu kapsamda planlarda kat artışı talep etti.
Ancak sitenin bulunduğu Acıbadem bölgesi şehirleşmeye karşı koruma kapsamında bulunduğu için firmanın binaları sekiz kata çıkarma talebi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından reddedildi.
Bu aşamadan sonra Üsküdar Belediyesi devreye girerek firma adına Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile görüşmeler yaptı.
Şubat 2019’da bakanlıktan kat artışı ile ilgili talebe bir kez daha ret yanıtı geldi.
Bu aşamadan sonra firma hiçbir işlem yapmadı ancak sitedeki dönüşüm işinden de geri çekilmedi.
Yürütme durduruldu
Üsküdar Belediyesi, Eylül 2019’da İstanbul’da meydana gelen 5.8 şiddetindeki depremden sonra sitenin metruk olduğunu iddia ederek yıkılmasına karar verdi.
Bu gelişmeden sonra site sakinleri, idare mahkemesine başvurarak yürütmenin durdurulması için talepte bulundu.
Mahkeme, talepleri yerinde bulunca Üsküdar Belediyesi karara itiraz etti.
Bunun üzerine mahkeme, keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra karar verilmesi için yine yürütmenin durdurulmasına hükmetti.
Temmuz ayında bilirkişi inceleme yaptı ve henüz raporunu hazırlamadı.
Sitedeki diğer sakinlerin başvurularıyla ilgili de adli tatilden sonra bilirkişiler inceleme yapacaktı.
Belediyeden tacize devam
Site sakinleri bilirkişilerin adli tatilden sonra inceleme yapmasını beklerken zabıta ekipleri, gün aşırı siteye gelerek sakinlere binanın yıkılacağını söylüyordu.
Belediye de bir yandan sitede yaşayanların su, doğalgaz ve elektrik saatlerinin kapatılması için başvuruda bulunuyordu.
Belediyenin site sakinlerine yönelik bu tacizi 13 Ağustos sabahı şekil değiştirdi. Site sakinleri sabah erken saatlerde binalarının önünde TOMA, iş makinesi, çevik kuvvet, K-9 köpekleri ve bariyerlerle karşılaştı.
Polisler, binanın önüne inmek isteyen kişilerin tekrar içeri girmelerine izin vermezken, duruma tepki gösterenler de polisin müdahalesiyle karşılaştı.
Bu sırada zabıta ekipleri sitedeki bir binanın içine girerek boşaltılan bazı evlerin duvar, pencere ve kapılarını kırarak binayı metruk bir hale getirdi. Bu sırada binada yaşamaya devam eden çok sayıda sakin vardı.
‘Yerinde dönüşüm istiyoruz’
Polisler ve zabıta ekipleri binadan ayrıldıktan sonra site sakinleri belediyenin müdahalesiyle zarar gören binanın önünde bir araya geldi ve maruz kaldıkları durumla ilgili konuştu.
Site sakinlerinden Saadet Aksu şunları söyledi:
“Buradan ilk başta karot alma (İnşası tamamlanmış yapının ve elemanlarının kapasitesinin ölçülmesi ve bunların yaklaşık olarak hizmet ömrünün tespit edilmesi) işlemini bile binalara zarar vererek yaptılar. Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen’e depreme karşı dayanıklı evlerde oturmak istediğimizi söyledik. Her binayı yerinde yenilemek istedik. Türkmen, bize ‘Benim görevim orayı yıkmak’ dedi. Bizden oy istemek için geliyordu kendisi ve ‘Müslüman başkanlar seçin kendinize. Onlar size zarar vermez, onların Allah korkusu olur’ diyordu. Şimdi soruyorum: Bu adamın Allah korkusu var mı? Bugün buraya yığdığı adamlarla Allah korkusu var mı? K-9 köpekleriyle, çevik kuvvetle, TOMA’yla geldiler. Burada terör saldırısı mı vardı?”
‘Kentsel dönüşüm mağdurları’
Site sakinlerinin avukatı Onur Cingil ise, Gülistan Sitesi sakinlerinin ‘kentsel dönüşüm mağduru’ olduğunu belirterek şunları söyledi:
“2014’ten beri müteahhit tarafından mağdur edilmiş durumdalar. Üsküdar Belediyesi bu mağduriyeti çözmesi gerekirken burayı yıkmaya geldiler. Burayı itibarsızlaştırmaya çalışıyorlar. Burada inanılmaz bir rant var. Bu rantın ortaklarından biri de Üsküdar Belediyesi’dir. Belediyeye ‘yıkarak değil yerinde dönüşüm yapın’ diyoruz. Ancak ilçe dahilinde bunu uygulamıyorlar. Bugün burada bir kişinin kaşı yarıldı. Kadınlara saldırıldı. Yapılan zulümden başka bir şey değil. Belediyenin yürütmenin durdurulması kararına saygı duymasını bekliyoruz.”
‘Belediyenin hedefindeyiz’
Acıbadem Mahallesi Muhtarı Semra Aydın da yıkıma ilişkin tebligatların hukuksuz şekilde düzenlendiğini belirterek şöyle konuştu:
“Mahalle muhtarlıkları siyaset üstü çalışmak zorundadır. Biz ayrım gözetmeden, bireyin hakkını korumaya çalışıyoruz. Barınma hakkını, yeşil alanları korumak istediğimiz için belediyenin hedefindeyiz, ödeneklerimiz kesildi. Bizi muhtarlıktan atma durumları da vardı. ‘Çıkmıyoruz’ dedik ve dava açtık. Orada da yürütmenin durdurulmasına karar verildi.”