Son dönemde başlayan ‘üst kimlik’ tartışmasıyla ilgili görüşünü açıklayan emekli Genelkurmay başkanı İlker Başbuğ, ‘Türk halkı’ kavramının kullanılması durumunda ırkçılık kavramına girileceğini belirterek bunun yerine ‘Türk milleti’ kavramının tercih edilmesini önerdi.
Başbuğ, Beylikdüzü Atatürk Kültür ve Sanat Merkezi’nde katıldığı bir söyleşide gündem ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Bir ülkenin sadece maddi kalkınma modeli ile çağdaş uygarlık seviyesine çıkamayacağını dile getiren Başbuğ şunları söyledi: “Özellikle 1950’lerden sonra tamamen unutulan bir konu. O zaman sizin üstüne çıkabilmeniz için bütünsel kalkınmayı sağlamanız lazım. Bütünsel kalkınmada ne var? Maddi kalkınmanın yanında eğitim, öğretim durumunuz. Eğitim, öğretim olarak neredesiniz? Sanatta neredesiniz? İmar, yapılaşma, şehirleşme… Çünkü yapılaşma şehirleşme bir noktada o ülkenin kültürel yapısını da gösteriyor, neredesiniz? Yani maddi kalkınmayla sadece bina, fabrika, yolla olmuyor.”
‘Andımız’ın kaldırılmasına karşı
Danıştay tarafından ‘Andımız’ın okullarda tekrar okunması kararıyla ilgili görüşünü açıklayan Başbuğ, “Andımızı kaldırırsanız vatan ve millet sevgisini nasıl öğreteceksiniz? Sorun oradan çıkıyor. Ant bir noktada genç çocuklara, ilkokulda öğretiyorsun, çocuğun kafasına vatan ve millet sevgisini koymaya uğraşıyorsun” dedi.
Atatürk’ten örnekle Türklüğe bakış
‘Andımız’ kararının ardından ‘Türk‘ ve ‘Türklük‘ kavramları üzerinden başlayan tartışmaya atıfta bulunan Başbuğ bu konuda şunları söyledi: “Medeni Bilgiler kitabını ilk sayfasından ortalarına kadar olan kısmı bizzat Mustafa Kemal kendi el yazısı ile yazmıştır. İlk cümle şu ‘Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türkiye halkına Türk Milleti denir.’ Bu seksen milyona ortak hedef veriyor. Diyor ki; ‘Bu cumhuriyeti beraber kurduk. O zaman bu cumhuriyeti korumak, devam ettirmek ilelebet bizim ortak amacımız.’ Bu kadar basit. Anlamıyoruz, anlamadığımız gibi anlatamıyoruz da işin kötü tarafı da o. ‘Türkiye halkı’ ne diyor? Türkiye’yi bir kere sınırlıyor. Yani coğrafya ile sınırlıyor. Türkiye’nin coğrafyası belli mi? Belli. Bu coğrafyada bir halk olarak kabul ediyor. Bunu bazen yanlış kullanıyorlar, bazıları bilinçli olarak, bazıları bilmeden ‘Türk halkı’ diyorlar. Bakın ‘Türk halkı’ derseniz olmaz. Olmaz o zaman, kavramları karıştırırsınız. ‘Türk halkı’ derseniz ırkçı bir kavrama gidersiniz. ‘Türk milleti’ sizin üst kimliğinizdir. Bunun altında farklı etnik gruplardan olabilirsiniz. Buna kimse itiraz edemez. Ama şunu söylemeniz lazım; ‘Ben Türk milletinin bir ferdiyim, etnik kökenim de şudur, şudur, şudur.’ Buradaki ‘Türk milleti’ kavramı bir üst kimliktir, bağdaştıran bizi kenetleyen çimentodur.’’