Sayıştay, Bartın’daki maden ocağında grizu patlaması riskine karşı uyarıda bulunmuş. Dahası, tesis daha 10 gün önce denetlenmiş!
Türkiye Taşkömürü Kurumu’ysa (TTK) yaptığı açıklamada Sayıştay raporlarına dayandırılan haberi yalanlayarak, ‘dezenformasyon yapıldığını’ savundu.
TTK, sitesinde 5 Ekim’de yaptığı açıklamada Sayıştay Başkanlığı Enerji Grup Başkanı İbrahim Özkarcı’nın ‘inceleme‘ yaptığını özellikle vurgulasa da patlamanın ardından bu yönde eleştriler yükselince, “Söz konusu ziyaret denetim amaçlı olmayıp, sadece kurumumuza yapılan bir nezaket ziyaretidir” dendi.
Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Müessesesi’ndeki grizu patlamasında ölü sayısı en az 25.
Hem 2017 hem 2019 raporunda
CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Twitter hesabı üzerinden Sayıştay’ın 2019 raporunu paylaşarak kurumun grizu patlamasına karşı uyardığını yazdı.
Buna göre Sayıştay raporunda, üretim derinliği -300 metreye ulaştığı için çalışılan damarlarda gaz içeriklerinin yüksek olduğu, ani gaz degajı ve grizu patlama riskinin arttığı uyarısı yer alıyor.
Yavuzyılmaz’ın paylaştığı raporda şunlar yazıyor: “2019 yılında müessesenin dengelenmiş üretim derinliği -300 metre olmuştur. Bu derinleşme, ani gaz degajı ve grizu patlaması gibi ciddi kaza risklerinin artmasına neden olmaktadır. Çalışılan damarların tamamında gaz içeriklerinin yüksek olduğu, dolayısıyla degaj kapasitelerinin de yüksek olduğu, arıza zonlarında riskin daha da arttığı bilinmektedir. Bu neden müessese ocaklarında ilgili mevzuat hükümlerinin yanı sıra ‘Kurum Degaj Yönergesi’ hükümlerinin titizlikle uygulanması gerekmektedir.”
Sayıştay aynı raporda ‘yeterli sayıda işçi hazırlanmadığı için iş güvenliğinin riske atıldığını’ da yazmış: “Müessesede, iş zorluğu nedeniyle kanuni gerekliliklerin yerine getirilmesi durumunda işçilerin derhal emeklilik hakkını kullanması nedeni ile azalan işçi sayısına bağlı olarak, kömür kazı faaliyetinin yapıldığı ayaklarda yeterli sayıda işçi tertip edilemediği, bu durumun başta iş güvenliği olmak üzere üretim ve işgücü verimliliklerini düşürdüğü görülmüştür.
‘Gündüz vardiyası dışındaki olası arızalara anında müdahale edilememektedir’
Gündüz vardiyası dışındaki olası arızalara anında müdahale edilememektedir. Dolayısıyla yeraltı haberleşme sisteminde uzun süreli kesintiler olabilmekte, kuyu ihraç sisteminde ve yerüstü elektrik tesislerinde önemli aksamalar meydana gelebilmektedir. Ocaktaki üretimin, su tahliyesinin, hayati önem arz eden havalandırmanın devamlılığı, merkezi gaz izleme servisi tarafından 24 saat takip edilmesi gereken tehlikeli gazların ölçülmesi için sürekli değişen şartlara göre gerekli sistemlerin kurulması, bu sistemlerin arıza ve bakım çalışmalarının eksiksiz ve zamanında yapılabilmesi, bu durumun gerek işçi sağlığı ve iş güvenliği gerekse üretimin sürekliliği açısından olumsuz sonuçlara sebep olmaması için Müessesenin, hazırlık, tamir tarama, bakım onarım, elektro-mekanik vb işçi noksanlıkları bir an önce giderilmelidir.”
Halk TV’den Hazar Dost’un aktardığına göre Sayıştay’ın 2017 raporunda da uyarılar yer almış. Raporda ocağın ana havalandırmasının tersine çalışabilecek durumda olmadığı belirtilirken işçi güvenliği ekipmanlarının yeterli olmadığı vurgulanmış. Ayrıca, bu eksiklerden kaynaklı olarak işletmeye 146 bin TL para cezası kesilmiş, indirimle 109 bin TL ödenmiş.
Sayıştay 10 gün önce denetlemiş
Ayrıca Sayıştay Başkanlığı Enerji Grup Başkanı İbrahim Özkarcı başkanlığında, alanındaki uzman denetçiler 5 Ekim 2022’de, yani daha 10 gün önce, TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu ve beraberindeki ekip Amasra Taşkömürü Müessesesi’nde -300/-350 kotları arasını incelemiş.
Söz konusu bilgi TTK’nın sitesinde 5 Ekim’de yayımlanan açıklamada da yer alıyor. Açıklamada özellikle inceleme yapıldığı kaydedilerek şunlar deniyor: “T.C. Sayıştay Başkanlığı Enerji Grup Başkanı Sn. İbrahim ÖZKARCI başkanlığında Uzman Denetçiler ile Kurumumuz Genel Müdürü ve beraberindeki ekip Amasra TİM’de yeraltına inerek -300/-350 kotları arasında, hâlihazırda ayak boyu 150 m. pano boyu 350 m. olan Yarı Mekanize Güney Tavan Damar ayakta incelemelerde bulundular.”
TTK Sayıştay raporuna dayandırılan haberi yalanladı
Çıkan haberlerin ardından açıklama yapan Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK), bunların ‘dezenformasyon’ olduğunu savundu. Bu açıklamada ‘inceleme‘ yapıldığı vurgulansa da kurum yeni açıklamasında Sayıştay yetkilisinin madene ‘nezaket ziyareti’ için geldiğini savundu.
Açıklama şöyle:
“2019 yılında yayımlanan Sayıştay raporuna atıfta bulunularak yapılan haberlerde, çalışan damarların tamamında gaz içeriğinin yüksek olduğu ifade edilmektedir. Söz konusu haberlerde kömürün içerisinde yer alan metan gazı ‘Çalışılan ortamdaki havada yüksek metan gazı tespit edildi’ şeklinde lanse edilmektedir. Söz konusu bu ifade tamamen yanlıştır. Ocak içerisindeki havalandırma ile kömürün bünyesindeki metan gazı birbirinden farklı konulardır. Dolayısıyla bu durum iş sağlığını ve güvenliğini etkileyen bir durum değildi. Öte yandan Kurumumuzdaki tüm müesseselerimizde maden iş sağlığı ve güvenliği kurallarına sıkı sıkıya riayet edilerek üretim yapılmaktadır.
Sayıştay Başkanlığı Enerji Grup Başkanlığı’na atanan sayın İbrahim Özkarcı atanmasını müteakip kurumumuzu ziyaret etmiştir. Ziyaret esnasında Özkarcı, yeraltı ocağımızı da ziyaret etmiştir. Söz konusu ziyaret denetim amaçlı olmayıp, sadece kurumumuza yapılan bir nezaket ziyaretidir. Söz konusu haberler gerçeği yansıtmadığı gibi dezenformasyon içermektedir. TTK Amasra Müessesesinde üretim esnasında Kurum Degaj Yönergesi hükümleri titizlikle uygulanmaktadır.”
