MURAT CAN BİLGİNCAN
‘Kara para aklama’ ve ‘dolandırıcılık‘ suçlamalarıyla ABD’de tutuklu bulunan 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturmasının kilit ismi Rıza Sarraf’la ilgili New York Güney Bölge Başsavcısı Preet Bharara’nın mahkemeye sunduğu, 3 Haziran tarihli dilekçe kamuoyuyla paylaşıldı.
Bharara dilekçesinde Sarraf’ın federal bölge mahkemesini İngilizce ve Farsça bilgisi hakkında yanıltmaya çalıştığını vurguladı. Sanığın kefaletle salıverilme talebinin reddedilmesini istedi.
Sarraf’ın İngilizcesi neden önemli?
Başsavcı mahkemeye ilave deliller de sundu. Delillerin içinde İngilizce e-postalar, Carnegie Mellon Üniversitesi’nden alınmış bir e-ticaret sertifikası, İngilizce ders hanesi bulunan okul karneleri ve İngilizce WhatsApp yazışmaları bulunuyor. Bharara benzer deliller üzerinden, Sarraf’ın pek çok yazışmasında Farsça da kullandığına işaret ediyor.
Peki Sarraf’ın hangi dillerde ne kadar yetkin olduğu neden bu kadar önemli? New York Barosu’na kayıtlı avukat Cahit Akbulut’a göre, savunma makamı Sarraf’ın İngilizcesinin yetersiz olduğunu kanıtlayarak Miami’deki ilk ifadesini tartışmalı hale getirmeye çalışıyor. Akbulut, “Ayrıca savunma [Sarraf’ın] İngilizce, Farsça bilmediğini ileri sürerek savcılığın elinde olan belgeleri… tartışmalı hale getirmek istiyor” yorumunu yaptı.
Dilekçeye eklenen bir Farsça WhatsApp mesajında Halkbank’tan bahsediliyor. Başsavcılığa göre, Kahalzade isimli bir çalışma arkadaşı Sarraf’a Halkbank’tan belgeler kullanılarak Kore üzerinden gerçekleştirilen para akışı hakkında Farsça bir mesaj gönderiyor. Sarraf WhatsApp mesajına Latin harfleri kullanarak, Farsça cevap veriyor.
‘Adem Turkey’ fenomeni
Sarraf’ın telefonundan WhatsApp mesajlarında sık sık geçen yat ve denizaltına dair fotoğraflar da bulunmuştu.
Dava dosyasına eklenen İngilizce WhatsApp yazışmasında Sarraf, başsavcılığın ‘Adem Turkey’ olarak isimlendirdiği bir çalışma arkadaşıyla konuşuyor.‘Adem Turkey’, Sarraf’a sık sık ‘buddy’ yani ‘dostum’ diye hitap ediyor. Sohbet konuları arasında Sarraf’ın yatının bakımı, özel jeti, şirket logosunun denizaltısının üzerine koyulup koyulmaması ve çocuğuna bakacak dadı adayları bulunuyor.
Rıza Sarraf, ‘Adem Turkey’nin uzun mesajlarına birkaç cümleyle yanıt veriyor. O cümleler de yazım hatalarıyla dolu. Örneğin, 24 Aralık 2015 tarihli yazışmada İngilizce karar anlamına gelen ‘decision’ kelimesi ‘dissision’ olarak yazılmış.
4 Kasım 2015 tarihli İngilizce mesaj dizisinde, Sarraf yeni yatının tasarımından bahsediyor. “Ebru [Gündeş] örnekleri ve hatta sunum tarzını bile beğenmedi” diyor.
23 Kasım tarihli yazışmaların konusu Sarraf’ın Dubai seyahati için kiralanacak yarış arabaları. ‘Adem Turkey’, üç adet Radical SR3 araba [ayarladım] ”Niye üç?… Yalnızca Acun ve benim” [için olacak] diye cevap veriyor.
Ebru Gündeş’in estetik operasyonu
5 Aralık’taki yazışmaların bir bölümü Ebru Gündeş’in geçireceği estetik operasyon hakkında. Sarraf,‘Adem Turkey’ye ‘Prof. Akın’ isminde bir doktorun adını veriyor.‘Adem Turkey’, “Çok pahalı mı? Şu anda fazla paramız yok. Diğer adam 10,000 istiyordu” diyor.
Başsavcı Bharara’nın iddianamesine göre, yüzlerce milyon dolarlık iş hacmine sahip şirketleri olan Sarraf borç ödeme zamanı geldiğinde ayak sürüyor.‘Adem Turkey’, 8 Aralık tarihli mesajında, “Dubai’den 20,000 daha gönderdik… ama bu hızda gidersek ilk denizaltının ücretini ödemek 4,5 sene alacak… ödememiz gereken meblağ 735 bin avro” diye yazıyor. ‘Adem Turkey’ sık sık cebinden para ödemek zorunda kalmaktan yakınıyor; Sarraf’ın şirketinden ödeme talep ediyor.
Berlin’de erotik kulüp
‘Adem Turkey’nin hizmetleri yat siparişlerini kontrol etmekten ibaret değil. 17 Aralık’ta (!) Berlin’deki bir erotik gece kulübü hakkında şöyle yazıyor: “Kapı politikası: en iyi iç çamaşırlarını giy ve kıyafetlerini vestiyerde bırakmaya hazırlıklı ol… eğer vücudunu gösterip kulübün erotik atmosferine dahil olmaya hazırlıklı değilsen seni içeri sokmayacaklardır.”
9 Ocak 2016 tarihli yazışmada ise, “Valizini yapmama ihtiyaç var mı” diye soruyor. Sarraf, “Evet… Yukarı gel” diye yanıt veriyor.
17 Şubat 2016 ta ikilinin arasına kara kedi giriyor.‘Adem Turkey’, “Reza lütfen söyle neyi yanlış yaptım?… Beni kovuyor musun” diye soruyor. Sarraf, “Hayır, kovmuyorum… ciddi aile sorunlarıyla uğraşıyorum; işe vakit yok” diye yanıt veriyor. Yazışmanın ilerleyen bölümlerinde‘Adem Turkey’nin kredi kartına şirket yetkilileri tarafından el konulduğu anlaşılıyor. İkili arasındaki gerilimden iki gün sonra ısmarlanan yeni yatlarla ilgili konuşmalar kaldığı yerden devam ediyor.
İngiliz dadı meselesi
Beş gün sonra Rıza Sarraf, ‘Adem Turkey’nin eşi Christine’den bahsederek, “İngiltere’den dadı buldu mu” diye soruyor. Mart ayında ‘Adem Turkey’, “Sana bir CV daha gönderdim… yaşlı ve çirkin ama Suudi ve Katar kraliyet aileleri için çalışmış” diyor.
İngiliz bir dadıya haftalık 1400 sterlin teklif ediyorlar. 17 Aralık soruşturması hakkında okuduğu haberlerden dolayı dadının keyfi kaçıyor.‘Adem Turkey’, “Medyanın çok kötü bir imaj yarattığını ve senin muhteşem bir adam olduğunu söyledim” diyor dostuna.
Sarrafların Miami seyahati
14 Mart’tan itibaren Sarrafların ABD seyahatini planlamaya başlıyorlar. Sarraf, Amerika için dalış tavsiyesi istiyor. Turkey, Florida eyaletini öneriyor. “Nerde kalacaksınız” sorusuna, Sarraf “Mimai” diye yanıt veriyor; Miami demek istiyor.
Daha sonra Sarraf, Miami’nin Florida’dan ne kadar uzak olduğunu soruyor. Şehrin Florida eyaletinin bir parçası olduğunu bilmiyor. Soruyu tekrarlayınca,‘Adem Turkey’, “Üzgünüm dostum; anlamıyorsun” diye yazıyor.
‘Adem Turkey’, Sarraf’a Miami ve açığındaki adacıklarda birkaç gün kaldıktan sonra seyahatinin geri kalanını Disney World eğlence parkının bulunduğu Orlando’da geçirmesini tavsiye ediyor. Daha iyi plan yapabilmek için seyahatin ne kadar süreceğini soruyor. Sarraf konuyu değiştiriyor.
18 Mart’ta Rıza Sarraf, “Adem Miami uçuşunu iptal et; gelmeni istemiyorum ve sana çok kızgınım” diyor. Aynı gün barışıyorlar. Sarraf, Adem’den kulaklık ve izleyecek film istiyor.
Yazışmaların 145’inci sayfasındaki 19 Mart tarihli son mesajlardan ‘Adem Turkey’nin Sarraf ve Ebru Gündeş’le buluşmak üzere Miami’ye uçtuğu anlaşılıyor. İkili uçağın business sınıfının kablosuz internet bağlantısı üzerinden yazışıyor. “Havalimanından bir araba kiralayıp dalış ekipmanlarını alacağım ve sizinkine yakın bir otel bulacağım” diyor‘Adem Turkey’.
Rıza Sarraf aynı gün Miami’de gözaltına alındı. Rengarenk mercan kayalıkları arasında yüzmeyi hayal ederken kendisini iki gün sonra demir parmaklıkların ardında buldu.
Avukat Brafman’ın cevabı
Benjamin Brafman
Sarraf’ın avukatı Benjamin Brafman mahkemeye sunduğu 7 Haziran tarihli dilekçesinde, ilave delillerin müvekkilinin temel İngilizce yetisine sahip olması dışında hiçbir şeyi kanıtlamadığını yazdı. Başsavcılığın Sarraf’ın karnesindeki İngilizce notunu kararttığını, bu notun ortalamanın altında olduğunu vurguladı. Müvekkilinin Farsça okuma yazmasının olmadığını, gerektiği zaman yanında çeviri yapabilecek birisi bulunduğunu ekledi. Rıza Sarraf’ın kefaletle serbest bırakılmasını talep etti.
Yargıç Richard Berman’ın kefalet kararını önümüzdeki günlerde vermesi bekleniyor.
Sarraf çırpınıyor: Mal varlığını ‘azalttı’, İngilizcesini ‘sıfırladı’
Bir duruşmanın anatomisi: Sarraf’ın hevesi kursağında kaldı
Savcılık, Sarraf’ın ‘hilekarlıkla dolu geçmişi’ne dikkat çekti
Sarraf’ın kefaleti için karar ‘bir iki hafta’ içinde
New York Times’ın haberi: Sarraf parasının gücüyle sistemin ‘kusur’undan yararlanabilir
Bharara’nın ofisinden açıklama: Sarraf ‘devasa servet’ini gizlemeye çalışıyor
Sarraf’ın avukatından yeni dilekçe: 17 Aralık soruşturması davada kullanılmasın
Sarraf’ın serveti ortaya saçıldı: 11 milyar dolar yıllık gelir, 20 mülk, yedi yat, altı at…
Savcı Bharara’nın Sarraf’ı elinden kaçırmaya niyeti yok
Savcı Bharara, ‘Sarraf’tan Güler’e akan rüşvetin dökümü’nü de yayınladı
Bharara, ‘Sarraf’tan Çağlayan’a akan rüşvetin dökümü’nü de yayınladı
Bharara, ’17 Aralık’ı ‘yeniden açtı’: Sarraf, üç bakan ve bir banka müdürüne rüşvet akıttı
Sarraf, ‘hayırseverliği’ni Emine Erdoğan’ın derneğine bağışla kanıtlamaya çalışmış
Sarraf ev hapsi için servet önerdi, savcı Bharara oralı olmadı