Yunanistan’dan dün itibariyle Türkiye’ye geri gönderilmeye başlayan mülteciler direnmekte kararlı. Hiçbiri ciddi yaşamsal riskleri göze alarak ve tüm varlıklarını ortaya koyarak çıktıkları yolculuğun Türkiye’de bir sığınma kampında son bulmasından yana değil.
Fotoğraflar: DHA
Türkiye’den ‘yasal mülteci’ olarak Avrupa’ya gitmeleri zor
Türkiye Avrupa Birliği’yle vardığı anlaşma uyarınca ilk mültecileri dün kabul etmişti. Midilli’den kalkarak İzmir’in Dikili beldesine yanaşan üç botta toplam 202 mülteci vardı.
Mülteciler Osmaniye ve Kırklareli’ndeki sığınma merkezlerine yerleştirilecek ve iltica başvurusu yapıp başvurularının kabul edilmesini beklemek zorunda kalacak. Ancak Avrupa ancak can güvenliği tehlike altında olduğu tespit edilebilenleri mülteci olarak kabul ediyor, geri gönderilenlerin çoğu ise Suriye’den değil, Afganistan, Pakistan ve Bangladeş gibi ülkelerden.
Türkiye 200 mülteciyi daha alacak durumda olduğunu bildirmişti, ancak Yunanistan tarafında yaşanan aksaklıklardan ötürü 200 kişilik grubun gelişi cuma gününe ertelendi.
Mülteciler aynı zamanda can güvenlikleri tehlike altında olduğu için de Türkiye’ye geri dönmek istemiyor. Çoğu kendilerini Yunanistan’a götürecek Ege kıyılarına ulaşana kadar ciddi risklerle karşı karşıya kalıyor, ölenler, tecavüze uğrayanlar ve soyulanlar oluyor.
Fotoğraflar: Reuters
Uluslararası Af Örgütü başta olmak üzere birçok kurum, mevcut anlaşmanın AB ve Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası anlaşmalara ve insan haklarına aykırı olduğunu savunuyor. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği de anlaşma Türkiye’yi ‘güvenli ülke’ olarak addettiği için hukuka aykırı olduğunu savunarak uygulamanın parçası olmayacağını açıklamıştı.
Anlaşma kapsamında geri gönderilmek istenen mültecilerin direnişlerinin devam etmesi bekleniyor.
Mülteciler daha önce Af Örgütü’nün de dile getirdiği zorla ülkelerine geri gönderilme ihtimalinden de korkuyor. Konuyla ilgili iddiaları Türk dışişleri reddetmişti ancak halen şüpheler mevcut. Diğer yandan mültecilerin Yunanistan’daki kayıt merkezleri ve Türkiye’deki sığınma kamplarında zorla tutulmaları da temel insan hakları ve uluslararası anlaşmalara aykırı.
Bir mülteci elinde ‘Sınırdışı edilirsek ölürüz’ yazılı bir pankart taşıyor.
Anlaşma neydi?
Mültecilerin Türkiye’ye gönderilmelerine, AB ile Türkiye arasında geçtiğimiz ay yapılan anlaşma olanak tanıyor.
Anlaşmaya göre, Türkiye geri aldığı mültecilerden kayıt altına aldığı her bir birey karşılığı, AB de bir yasal Suriyeli mülteci kabul edecek. Türkiye bu anlaşma karşılığı AB’den 6 milyar avroya varan maddi desteğin yanısıra, AB üyelik müzakerelerinde kolaylık ve vize serbestisi için bir tarih de aldı.
