Teyit.org, Ensar ve Türkiye Gençlik Vakfı (TÜRGEV) ortaklığında kurulan TURKEN Vakfı’nın faaliyetlerini, gelir-giderlerini, kişi bağlantılarını ve Londra-New York hattındaki faaliyetlerini açık kaynaklardan inceledi.
İncelemeye göre vakfın varlığı altı yılda üçe katlanırken, Kızılay bağışlarda aracı oldu. Bazı bağışçıların bilgileri gizlendi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Ensar Vakfı ve TÜRGEV’in ABD’deki ‘paravan bir vakfa’ toplamda 1 milyar lira transfer ettiğini söylemişti. Bu vakfın, Ensar ve TÜRGEV’in ortak kurduğu TURKEN Vakfı olduğu belirtilmişti. TURKEN’in bağış kaynaklarının belirsizliği de bir servet aktarımı olup olmadığına dair soru işaretlerine neden olmuştu.
Teyit, vakfın kuruluşuna giden yolu, yönetim kurulunda 2014’ten bu yana değişmeyen isimleri ve vakfın faaliyetlerini açık kaynak ve belgeler üzerinden inceledi.
Varlığı altı yılda neredeyse üç kat arttı
Teyit ekibinden Seçil Türkkan’ın araştırmasına göre vakfın geliri altı yılda 2,5 kat arttı. Vergi kayıtları TURKEN’in kurulduğu 2014’te kasasında 23 milyon dolar olduğunu gösteriyor.
Vakfın beyanına göre bu rakam Haziran 2016’da 22 milyon 287 bin 385 dolardı. Vakıf, yine vergi beyanlarında 2016-2017’de vakfın 7 milyon dolar bağış ve kazanç elde ettiğini, Ocak 2017 – Haziran 2018 arasında kasada 29 milyon 203 bin 653 dolar biriktiğini gösteriyor.
Esas artış dönemiyse 2018-2022. 2018-2019’da vakfın kasasındaki gelir önceki döneme göre 22 milyon dolar artarak 51 milyon 120 bin dolara, 2019-2020’de 8 milyon dolar daha artarak 51 milyondan 59 milyon dolara çıktı. Bu rakam 2021’de 67 milyon 183 bin 391 dolara çıktı.
Kızılay bağış için aracı
Başkent Gaz’dan Kızılay’a, Kızılay’dan Ensar’a ve TURKEN Vakfı’na gönderilen bağışların Manhattan bölgesindeki yurt binasının inşaatı için gönderildiği Ensar tarafından kabul edilmişti. Kızılay bu bağışlar için aracı haline gelirken, vakfın diğer bağışçıları bilinmiyor.
TURKEN’in faaliyete geçtiğinden bu yana kullandığı evlerin sayısının yıllar içinde 13’ten 10’a düştüğü görülüyor. TURKEN’in sitesinde bu evlerde 500’den fazla öğrenciye hizmet ettiği belirtilmesine karşın, bu rakam 2020’den beri değişmemiş ya da site güncellenmemiş. 2014’ten bu yana faaliyetteki TURKEN’e ait evlerde öğrencilerden ne kadar kâr edildiği, kaç öğrenciye burs sağlandığı ve kaç öğrencinin Türkiye’ye geziye getirildiği bilgisine açık kaynaklardan ulaşılamıyor.
TURKEN’in, TÜRGEV ve Ensar Vakfı bağlantıları
TURKEN’in kamuya açık bilgilerine göre 31 çalışanı var. ABD’de 2013’te kurulan ‘Ensar Vakfı Şirketi‘ne Ensar Vakfı tarafından ABD’deki alım, satım, parayla ilgili faaliyetlerin yürütülmesi için tam yetki verilmiş. Bu faaliyetleri yürütmeye yetkili Selim Çakır, Halil İbrahim Bacacı ve Ömer Faruk Albayrak aynı zamanda TURKEN’in yönetim kurulundaki kişiler. Yetkili bir diğer isimse Ensar’ın eski başkanı İsmail Cenk Dilberoğlu.
Vakıf yönetiminin Ensar bağlantılarını Selim Çakır, Ömer Faruk Albayrak ve Halil İbrahim Bacacı sağlarken, TÜRGEV bağlantılarını Esra Albayrak, Ahmet Bayraktutar ve Fehmi Bilge karşılıyor. Geri kalan Behram Turan, Memiş Yetim, Zulkarneyn Vardar’sa ABD’de yıllardır yaşayan iş insanları. Bu isimler vakıf kurulduğundan bu yana değişmeyen yönetim kurulu üyeleri.
Madde madde…
Teyit’in TURKEN’le ilgili öne çıkardığı maddeler şöyle:
*TURKEN Eylül 2014’te vergi muafiyeti alan Ensar ve TÜRGEV tarafından ABD’de kuruldu. Aralık 2014’te ilk adresleri olan Rockefeller Plaza’dan yine New York’taki bir başka binaya taşındı.
*TURKEN’in güncel internet sitesinde sağladıkları öğrenci yurtlarıyla ilgili bir detay yok, ancak Ensar Vakfı uzantılı https://turken.ensar.org/konuk-evleri adresi üzerinden ABD’deki evlere ulaşılabiliyor.
*TURKEN’in yurt olarak kullandığı evlerin kuruluşundan bu yana hep azalmış. 2015’te New York’taki tek kişilik bir oda fiyatı 2 bin dolar imiş. Vakfın hizmet verdiği toplam öğrenci sayısı uzun zamandır güncellenmemiş.
*Var oluş nedenleri arasında öğrencilere burs sağlamayı da sayan TURKEN, 2016’dan sonra internet sitesinden hiç burs başvurusu açmamış.
*TURKEN’in ZoomInfo isimli patformda yazan kamuya açık bilgilerine göre çalışan sayısı 31.
*ABD’de 2013’te kurulan Ensar Vakfı Şirketi isimli şirkete Ensar Vakfı tarafından ABD’deki faaliyetlerin yürütülmesi için tam yetki verilmiş. Bu faaliyetleri yürütmeye yetkili olan Selim Çakır, Halil İbrahim Bacacı ve Ömer Faruk Albayrak TURKEN’in de yönetim kurulunda. Bir diğer yetkili de Ensar’ın eski başkanı İsmail Cenk Dilberoğlu.
*TURKEN Vakfı’nın yönetim kurulu Behram Turan, Memiş Yetim, Zulkarneyn Vardar, Esra Albayrak, Melike Kabataş, Mustafa İlbeyli, Halil İbrahim Bacacı, Selim Çakır, Ömer Faruk Albayrak, Ahmet Bayraktutar ve Fehmi Bilge’den oluşuyor.
*Ensar ayağında Selim Çakır, Ömer Faruk Albayrak ve Halil İbrahim Bacacı varken; TÜRGEV ayağında Esra Albayrak Ahmet Bayraktutar ve Fehmi Bilge yer alıyor. Behram Turan, Memiş Yetim, Zulkarneyn Vardar ise ABD’de yıllardır yaşayan iş insanları.
*Başkent Gaz’dan Kızılay’a, Kızılay’dan Ensar’a ve oradan TURKEN Vakfı’na gönderilen bağışların Manhattan’daki yurt inşaatı için kullanıldığı Ensar tarafından kabul edilmişti.
*ABD’nin New York Eyaleti’ndeki tapu kayıtlarına ACRIS adı verilen sistemden ulaşılabiliyor. ACRIS sisteminde TURKEN FOUNDATION ismiyle arama yapıldığında 13 ayrı kayda ulaşılabiliyor. Manhattan’daki arsa vakfın kuruluşundan bir yıl sonra satın alınmış.
*Kayıtlara göre TURKEN Vakfı için Manhattan’daki arsa 2 Mart 2015’te Twin Development LLC’den 15 milyon 588 bin dolara alınmış. 5 Aralık 2016’da irtifak hakkı için 11 milyon 400 bin dolarlık bir ödeme daha yapılmış. Aynı tarihli farklı iki ayrı tapu kaydı daha var, bunlar için toplam 4 milyon 200 bin dolarlık ödeme yapılmış. Yani yurt arazisi için üç ayrı parça halinde toplam 31 milyon 188 bin dolar ödenmiş. Google Maps üzerinden incelendiğinde Eylül 2021 itibariyle inşaatın devam ettiği görülüyor.
*TURKEN odaları için Haziran 2022’de kiralık emlak bulma platformu apartments.com üzerinden profil oluşturulmuş.
*Vakfın gelir kayıtlarına göre TURKEN 2014 yılında 23 milyon dolar topladı.
*Vakfın Haziran 2016’da beyan ettiği rakam 22 milyon 187 bin 385 dolar. Bir önceki yıla göre 1 milyon dolar azalma mevcut.
*2016-2017 gelir vergisine göre iki ayrı yerden 7 milyon dolarlık bağış ve kazanç gelmiş. TURKEN’in yönetim kurulunda olan Prof. Zulkarneyn Vardar’ın kurduğu Arnavutluk İslam Kültürü Merkezi’ne biri bu, diğeri 2015’te olmak üzere toplam 653 bin 182 dolar bağış yapılmış.
*TURKEN’in Ocak 2017-Haziran 2018 tarihleri arasındaki vergi beyannamalerine göre hesabında toplamda 29 milyon 203 bin 653 dolar birikmiş. Yani bir önceki yıla göre gelir yine 1 milyon dolar büyümüş. Gideri de 1 milyon dolar kadar artmış.
*2018-2019 döneminde vakfın kasasındaki gelir 51 milyon 120 bin dolara kadar çıkmış. Yani önceki döneme göre 22 milyon dolar daha fazla gelir elde edilmiş.
*2019-2020 döneminde vakfın geliri 8 milyon dolar artarak 51 milyondan 59 milyon dolara çıkmış. Bu dönemde yine gelir vergisi beyanlarına göre vakfa 19 bin dolarlık kira geliri sağlanmış ve 9 milyon dolarlık bağış alınmış.
*Instrumentl’da yer alan bilgilere göre, TURKEN’in son gelir beyanı 2020 tarihli. 2020-2021’i kapsayan yeni raporunun önümüzdeki günlerde çıkması bekleniyor. Vakıf ZoomInfo hesabında sadece 2021 bağışını 25 bin dolar olarak açıkladı.
*TURKEN Vakfı’nın Britanya ayağı, ABD ayağından bir yıl sonra 2015’te Ensar mütevelli heyetinde de yer alan Abdurrahman Enes Akça tarafından kuruldu.
*Londra’da 2016 yılında kız konuk evlerinin fiyatı için tek kişilik odanın 995, iki kişilik odanın kişi başı 495 ve üç kişilik odanın kişi başı 395 euro olduğu belirtilmiş.
*Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un eşi ve TÜRGEV’in YK Başkanı Dr. Fatmanur Altun TURKEN UK’i ziyaret etmiş. TURKEN Londra Başkanı Yasemin Solmaz da TÜRGEV’de YK üyesi.
*TURKEN UK’in önceki dönemlerinden yönetim kurulu olan isimler ve bağlantıları şöyle: TÜRGEV’de yedek yönetim kurulu üyesi Mehmet Fatih Kalender, MÜSİAD Londra eski başkanı Hakan Camuz.
*TURKEN UK’in Haziran 2020’deki denetim raporunda yer alan bilgilere göre yıl içindeki toplam geliri 67 bin 790, toplam harcama ise 99 bin 103 sterlin. Bu dönemde 31 bin 523 sterlin zarar ettikleri de yazıyor. Kurumun bağışlarının bir önceki yıla göre düştüğü de belirtilmiş.
*2014’ten bu yana faaliyette olan TURKEN ABD ve TURKEN UK evlerinde kaç öğrencinin kaldığı, ne kadar kâr edildiği, kaç öğrenciye burs sağlandığı ve kaç öğrencinin Türkiye’ye gezi için getirildiği gibi bilgiler kamuoyuyla hiçbir zaman paylaşılmadı.
