AZİME ACAR
Bir varmış bir yokmuş diye başlayalım. Ve, size bir gazetecinin masalını anlatalım. O masal ki kariyerinin zirvesindeyken, yıllar öncesine dair ‘bir küçücük yalan anı’yla yerle yeksan oldu. Yalanı ortaya çıkaransa başka bir gazeteciydi.
Şimdi gelin, çok değil, 10 gün öncesine dönelim.
O, haber bültenini sunmaya başladığında, 10 milyondan fazla insan, haberleri ondan dinlemek için onun olduğu kanala geçiyor.
Televizyon kanalına yılda 200 milyon dolar reklam geliri sağladığı söyleniyor.
Kanalın sadece haberlerini sunmuyor, aynı zamanda tanıtım yüzü.
Daha iki ay önce, yıllık 10 milyon dolar karşılığında beş yıllığına sözleşmesini yeniliyor.
Ve, tüm bunlar, anlatmaktan çok hoşlandığı bir anısının ‘yalan’ çıkmasıyla sona erdi.
ABD’nin reytingi en yüksek haber programının sunucusu Brian Williams’tan söz ediyoruz.
Bir haftadır, medya dünyasını ve sosyal medyayı çalkalayan Williams’ın yalanı, NBC’nin ünlü sunucusuna altı ay ücretsiz işten uzaklaştırma cezası vermesine kadar vardı. Yalanın bedeli şimdilik kaydıyla, altı aylık ücretinin karşılığı 5 milyon dolar.
“Üzgünüm dostum seni hatırlamıyorum”
Brian Williams’ın anlatmaktan hoşlandığı, en son CBS kanalına konuk olduğunda paylaştığı anısı neydi?
Medyada ‘etik’ ve ‘yalan haber’ tartışmalarını gündeme taşıyan anı, 2003 Irak işgaline dair.
Bindikleri askeri helikoptere roket isabet ettiğini, çapraz ateş arasında kaldıklarını, zorunlu iniş yapmak zorunda kaldıklarını ve kendisini koruyan bir teğmeni anlatıyordu William anısında.
Anıyı dinleyen bir Amerikalı asker, Facebook’ta, “Üzgünüm dostum, o uçakta sizi hatırlamıyorum” diye yazınca, durum bir başka gazetecinin, Travis J. Tritten’in dikkatini çekti. Tritten’ın iz sürmesiyle Williams’ın dediği dönemde bölgede olduğu, ama isabet alan helikopterde bulunmadığı ortaya çıktı.
“Kafam karıştı, özür dilerim”
Brian Williams, 4 Şubat Çarşamba akşamı, 2004’ten beri sunduğu haber programında, canlı yayında seyircilerden özür diledi: “12 yıl önceki olayları hatırlarken bir hata yaptım. Kafam karıştı. Özür dilemek istiyorum.”
İşte bu özürle, haberciye sarsılan güvenle birlikte reytingler de baş aşağı gitmeye başladı.
Irak’ta görev yapan askerden, gazetecilere kadar bombardıman altında kalan NBC, üç gün sonra kurumsal bir özür açıklaması yapmak zorunda kaldı. Sunucunun özrüne NBC’nin kurumsal özrü eklendi.
Ama artık Williams’ın kendisi haber konusuydu. Kurumun özür açıklamasının ardından göreve devam etmeyeceğini açıkladı. Ekranlardan dilediği özrün üzerinden bir hafta geçmeden, NBC kanalı yaptığı iç soruşturmaların sonucunda, ünlü sunucusunu altı ay ücretsiz izinle cezalandırdığını açıkladı.
Kanal, aynı zamanda, 12 yıl önceki haberdeki “Yere indiğimizde helikopterin vurulduğunu gördük” anonsunu arşivden çıkarıp yayınlayarak, sunucunun kafa karışıklığına destek vermeye çalıştı ama bir kez haberciye güven sarsılmıştı.
Sosyal medyanın diline düştü
Nitekim, 2005’te Katrina Kasırgası’nı izlerken, New Orleans’ta kaldığı Ritz Carlton Oteli’nin penceresinden ‘yüzen cesetler’ görmesinin de ‘yalan’ olduğu gündeme geldi.
Ne kendisinin ne kanalın özür dilemesi, gazetecilerden ve sosyal medyadan yakasını kurtarmaya yetmedi.
Twitter aleminde #BrianWilliamsWarStories (Brian Williams Savaş Hikâyeleri) ve #BrianWilliamsMisremembers (Brian Williams Yanlış Hatırlıyor) etiketleri altında ünlü habericinin haber görüntüleri için fotomontajlar peş peşe paylaşıldı.
Düşen reytingler karşısında açıklama yapmak zorunda kalan NBC’nin CEO’su Steve Burke, “Brian yaptığıyla NBC’nin milyonlarca Amerikalı nazarındaki güvenirliğini riske attı. Yaptığı affedilemez bir hata ve hakkında verilen karar doğru” dedi.
Burke’nin açıklamasında asıl dikkat çeken şey, Willams’ın ‘gazetecilik etiğini ihlal ettiği’ vurgusuydu.
Haberin güvenilir yüzüydü, kariyerinin en büyük hikayesini 12 yıl öncesine dair bir küçük yalan anı bitirdi.
Gazetecinin yalanını yine bir gazeteci çıkardı. Dünyanın öbür ucundaki Amerikan medyasını bırak da dikenin ucunu azıcık da Türk medyasına batır diyebilirsiniz, derseniz de haklısınız.