CANAN COŞKUN
canancoskun@diken.com.tr
@canancoskun
İstanbul Kent Savunması üyeleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) yürüttüğü Kabataş’taki Martı projesinin ayrıntılarını açıkladı. Projeye göre Kabataş’ta deniz kenarına 11 metre yüksekliğinde iki katlı bir yapı inşa edilecek, kıyıya ulaşım için tepeciklerin içinden küçük tüneller açılacak. İtiraz ve eleştirilere karşılık İBB Etüd ve Projelerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Arif Gürkan Alpay, “Denize tepeye çıkıp bakarsınız” demiş.

İstanbul Kent Savunması üyeleri, İBB’nin Kabataş’taki Martı projesiyle ilgili Çevre Mühendisleri Odası’nda bir basın toplantısı düzenledi. Toplantıda ilk sözü mimar Deniz Özgür aldı. Özgür, 2016 yılından bu yana sürüncemede kalan ‘Kabataş Meydan Düzenmesi ve Aktarma Merkezi Projesi’nin yeniden hayata geçirilmeye çalışıldığını söyledi. Kabataş sahilinde halihazırda zemine yapılması planlanan otoparkın inşaatı sürüyor.

Proje tanıdık mimara ihale edildi
Özgür, İBB ile şimdiye kadar yürütülen sürece dair bilgiler verdi. Buna göre, Temmuz 2020’de İBB’nin talebiyle Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nden akademisyenlerin yürütücülüğünde katılımcı bir süreç başladı. 7 bin 923 anket yapıldı, onlarca toplantı organize edildi. Muhtarlar, ilgili kurumlar ve bağımsız kent örgütleriyle görüşmeler yapıldı. Süreç devam ederken İBB Etüd ve Projeler Daire Başkanlığı, Kabataş için çalışma grubunun bilgisi dışında projeyi IND Mimarlık isimli ofise ihale etti. IND Mimarlık, Taksim Meydanı’nda tartışmalara sebep olan ‘Kavuşma Durağı’ projesini hayata geçirmişti.

İBB: Süreç müzakereye kapalı
Özgür, Ağustos 2021’de çalışma grubundan habersizce 2 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ile görüşüldüğünü ve projenin onaylandığını aktardı: “Süreçle birlikte öğrendik ki katılımcı planlama adına yapılan çalışmaların tamamı kâğıt üstünde paylaşıldığı gibi, planlama ekibinin hazırladığı final raporu da kamuoyuyla paylaşılmamıştır. Temmuz 2022’de yeni atanan Etüd ve Projeler Daire Başkanı ile bir görüşme yaptık. Bize proje kesitleri gösterildi ve sürecin artık müzakereye kapalı olduğu belirtildi.”
Eski projenin kopyası
Mimar Özgür, projenin maketinin Mecidiyeköy metrosunda sergilendiğini belirtti: “Hem şeffaflıktan uzak yürütülen süreç hem de keyfi tasarım kararlarının getirdiği sonuç, yapılan işi Martı projesinin bir kopyası haline getirmekte, kentlilere vaat edilen ‘İstanbul Senin’ sloganının altını oymaktadır.”
‘Millet bahçelerindeki yaklaşım gibi’
Şehir Plancıları Odası Istanbul Şube Başkanı Pelin Pınar Giritlioğlu da, Martı projesinin bir kent suçu olarak 2019’da yeni İBB yönetimin önüne bırakıldığını söyledi. Projenin teknik problemlerle sürdürüldüğünü belirten Giritlioğlu şunları söyledi: “Üzerinin çimenle örtülmesi buranın betonlaştırıldığı gerçeğini değiştirmiyor. Burası bir geçiş aktarma noktası olarak tasarlandıysa neden kütüphane ve sergi alanı var? İçinde kütüphane ve sergi alanı olması bu yapıyı meşrulaştırmaz. Bu yaklaşımı Millet Bahçeleri’nde de gördük.”
Projenin bir ucunda Galataport, diğer ucunda ise Beşiktaş’taki metro inşaatının bulunduğunu hatırlatan Giritlioğlu, bu durumun bölgedeki trafiği içinden çıkılmaz bir hale getireceğini belirtti.
‘Yeni yönetime laf anlatamıyoruz’
Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi’nden Prof. Dr. Zerrin Bayrakdar da AKP’li İBB yönetiminin kendilerini dinlemediğini anımsattı ve şunları söyledi: “Yeni yönetimden umutluyduk. Bir şeyler yapılıyor sandık, ama bizi hüsrana uğrattılar. Deniz ulaşımı geliştirilmişken buraya otopark yapılması anlaşılmaz. Projede otoparkın bir kat olacağı söyleniyor, ancak şantiyedekiler iki kat otopark yapılacağını söylüyor. Eski yönetim ‘İstanbul’u Dubaileştireceğiz‘ diyordu. Onlar gitti, yeni gelenlere laf anlatamıyoruz. İşimiz çok zor. Martı’dan vazgeçtiler, şimdi oraya bir tepe yapıyorlar. Tepenin üstünü de çimle kaplıyorlar. İBB Etüd ve Projelerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Arif Gürkan Alpay, ‘Denize tepeye çıkıp bakarsınız’ dedi.”

İBB ve CHP görüşmeye yanaşmıyor
Projenin fotoğrafları toplantıda gösterilirken katılımcılar “Bizimle dalga geçiyorlar” diye tepki gösterdi. Kabataş’ta yaşayan katılımcılardan bazıları da İBB’nin ve CHP İl Başkanlığı’nın görüşme taleplerine hiçbir şekilde yanıt vermediğini söyledi.
İstanbul Kent Savunması üyelerinin dile getirdikleriyle ilgili ulaştığımız İBB yetkilisi, iddialara karşı herhangi bir yanıt vermeyeceklerini söyledi.