Marmara Bölgesi’ni yine uyaran yerbilimci Prof. Dr. Naci Görür ‘en yakın deprem tehlikesi’ için de Erzincan, Tunceli ve Bingöl arasını işaret etti.
53 bin 537 kişinin ölümüyle sonuçlanan 6 Şubat depremlerinin yıldönümünde NTV‘den Yağız Şenkal’a konuşan Görür, bu depremin ‘sürpriz olmadığını’ söyledi:
“İki yılda yaptığımız yara sarmanın ötesine geçmiyor. Bu depremin olacağını biz bekliyor ve söylüyorduk. Yerel yönetim, merkezi yönetim halk da dahil herkes biliyordu. Güneydoğu’daki yerel yönetimler burayı depreme hazırlama çalışmalarını yoğun bir şekilde yapsaydı diyelim 99 nere, 2023 nere? Bu kadar insanımız ölür müydü? Üç, beş müteahhitin peşine düştük. Hepimiz suçluyuz.
Üç ili işaret etti
Görür “En yakın tehlike nerede?” sorusunaysa şu yanıtı verdi: “Erzincan ile Bingöl Karlıova arasında Yedisu fayının bulunduğu yer… Yani Bingöl Karlıova aynı zamanda Tunceli yöresi ve Erzincan’ın doğu kesimleri deprem öngördüğümüz yerlerden biri. Çünkü burada en son deprem 1790’larda olmuş. 250 senede bir deprem üretiyor bu fay 250 sene de dolmuş. Yani 2030’lara falan geliyor. Burası deprem ürettiği zaman Erzincan, Bingöl Pülümür zarar görür.”
Bingöl Karlıova ve Bingöl Göynük arasına da dikkat çeken Görür “Burada 1866-1860 civarında deprem olmuş. Burası kırılmadı. Üçüncüsü Arap levhası son büyük depremlerde 10 metreye yakın savrulmayla kuzeye doğru hareket etti. Doğu Anadolu fayı kırıldı fakat Bitlis-Zagros kenet kuşağı deprem üretmedi. Adıyaman, Siirt, Diyarbakır, Hakkari sıkışık hale geldi. Depremi öne çekilmiş olabilir. Eğer deprem bekleyen bir yer düşünürsek burayı da gözardı etmemeliyiz” dedi.
‘Marmara’da 30 sene içerisinde her an deprem olasılığı yüzde 47’
Görür’e göre Marmara Bölgesi’nde deprem beklentisiyse tartışmasız: “Bütün veriler Marmara Denizi’nde 7’den büyük deprem olacağını gösteriyor. ABD’li Parsons ve arkadaşları çalışma yaptılar deprem ne zaman olabilir diye tarihi depremleri inceledi ve 99’dan itibaren her an olmak kaydıyla Marmara’da 7’den büyük deprem olma olasılığı önce yüzde 64 dediler geçen sene revize ettiler yüzde 47. Demek ki bu bölgede depremin olma olasılığı 30 yıl içerisinde yüzde 47. Bu çok büyük olasılık. Bu işin şakası yok. Bu bölgeyi derhal depreme hazırlıyor olmamız lazım.”
‘Artık kendimize gelelim, asıl beka meselesi budur’
Profesör Görür çözümünse ‘devlet kurumlarını harekete geçirmek olduğunu’ söyledi:
* 150 bine yakın insanımızı gömdük. Artık kendimize gelelim. Kenetlenelim. Deprem işini bilim ve teknoloji yoluyla halledelim. Çok para da istemiyor. Devletin mevcut organlarını harekete geçirmekle depreme hazırlanmamız mümkün. Yeni genel müdürlükler daireler kurmak gerekmiyor.
* Halkın depreme aykırı, kaçak bina yapmaması gerek. Doğru malzeme kullanılması lazım. Bunun için eğitmem lazım. O ilin milli eğitim müdürlüğü vasıtasıyla okullara, köylülere ulaşabilirim. Ne paraya ne pula ihitiyaç var. Birlikte hareket etmeye ihtiyaç var.
* Marmara Bölgesi’nde yapı stoğunun yüzde 60’tan fazlasının deprem dirençli değil. Bu bölge çökerse Türkiye’nin yüzde 60’a yakın gayri safi milli hasılasını sağlayan yer çökerse bütün Türkiye diz üstü çöker. Ne ekonomik ne siyasi bağımsızlık kalır gerçek beka meselesi budur. Depremi unutmayın. 24 saat durmadan tercihen bir bakanlık kurarak depreme hazırlanırsak ve deprem bölgelerinden işe başlarsak 20 senede bütün Türkiye’yi depreme dirençli yaparız. Az yol köprü yaparız ama konsantre olarak deprem hazırlığına insanlarımızın can güvenliğine yöneliriz.