Fransa’da erken seçimin ikinci turunda sol ve çevreci partilerin oluşturduğu Yeni Halk Cephesi, meclisteki 577 sandalyenin 182’ini kazanarak birinci oldu. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un ittifakı 163 sandalyeyle ikinci, ilk turun galibi aşırı sağsa 143’le üçüncü oldu.
Fransa parlamentosunda çoğunluğu sağlamak için gerekli 289 sandalyeyeyse hiçbir parti ulaşamadı.
Aşırı sağcı Marine Le Pen’in göçmen ve Avrupa Birliği karşıtı hareketine engel olmak için birleşen solun seçim zaferi, birçok kişiye sürpriz oldu.
Peki sol nasıl birleşti, ne istiyor?
Sürpriz İttifak
Fransa’da nispeten ılımlı sol Sosyalist Parti ve Yeşil Parti; iki aşırı sol hareket olan Jean-Luc Melanchon’un Boyun Eğmeyen Fransa’sıyla (LFI) ve Komünist Parti’yle ittifak kurdu: Yeni Halk Cephesi.
Böylece ayrışmalarıyla bilinen Fransız solu, aşırı sağın yükselişini engellemek için ittifak kurarak seçimden birinci çıktı, parlamentodaki en büyük güç oldu.
Yine de parlamentoda çoğunluk için gerekli 289 sandalyeden epey uzaklar.
Sol ittifakın hedefleri belli:
- Macron’un geçen sene yükselttiği emeklilik yaşını 64’ten 60’a düşürmek
- Asgari ücreti 1600 avroya çıkarmak
- Beş yılda bir milyon uygun fiyatlı konut yapmak
- Gıda, enerji ve gaz gibi temel ihtiyaçların fiyatlarını dondurmak
- Göçmenler için daha insancıl ve sorunsuz bir süreç başlatmak
- Hanelere çocukların yemek, ulaşım, ders dışı faaliyetler dahil tüm masraflarını ödemek
- Çevreyi korumaya yönelik yatırımları artırmak
Yeni Halk Cephesi bu hedefler için bütçeyi ‘süper zenginleri’ vergilendirerek bulacağını söylüyor. Öyle ki ittifaktaki Sosyalist Parti lideri Olivier Faure, ”Süper zenginleri vergilendirmenin zamanı geldi” dedi.
Siyasi çıkmaz
Ama bu hedeflerin önünde engeller var. Eğer sol ittifakın uzlaşmacı üyeleri Macron’un ittifakıyla beraber hükümet kurmayı başaramazsa, Fransa 2027’deki bir dahaki seçimlere kadar siyasi çıkmaza girebilir.
Nitekim seçimlerin ilk sonuçları gelirken solcu Jean-Luc Melanchon, Macron’u birlikte hükümet kurmaya çağırdı: ”Cumhurbaşkanı boyun eğmeli ve yenilgiyi kabullenmeli. İttifakımızı iktidardan uzaklaştırmak için dalaverelere izin vermeyiz.”
Son dönemlerde parlamentoda hep baskın bir partinin bulunduğu ve koalisyon hükümetlerine yabancı Fransa’yı, uzlaşının şart olduğu bir dönem bekliyor.