Ancak son sekiz ayda konut fiyat artışının TÜFE’nin altında kalması, konut balonunun sönmesine yetmez. Arayı kapatmaya daha çok zaman var.
Bundan sonra da olağanüstü bir gelişme olmazsa, konut fiyatları TÜFE’nin altında kalacaktır.
Bunun nedenlerine gelince;
1-Konut fiyatları dolar kuru ile birlikte arttı. Türkiye’de gayrimenkul sahipleri gayrimenkul fiyatlarında doları esas alıyorlar. Ne var ki toplumun geliri, maaş ve ücretler TL olarak arttı, dolar değeri olarak düştü. Halkın satın alma gücü düştü. Konut talebi de azaldı. Konut satışlarına yansıdı.
TÜİK’in açıkladığı konut satış istatistiklerine göre; Nisan ayında;
2022’de 113 053 konut;
2023’te 85 652 konut;
2024’te 75 569 konut satıldı.
2-Yabancıya konut satışında daha hızlı bir düşme var: Nisan ayı olarak;
2022’de 6 477 konut;
2023’te 2 557 konut;
2024’te 1 272 konut satıldı.
Yabancının konut talebinin düşmesine, içeride güven sorunu ve özellikle 10 milyon üstünde mülteci sorunu etkili oldu.
3-2022 yılında konut fiyatlarında spekülatif artış nedenleri arasında, kara para ve kaynağı belirsiz 26,4 milyar doların, seçim öncesi iktidar değişir endişesi ile aklama telaşı etkili oldu.
Şimdiki İçişleri Bakanı kara para ile mücadelede başarılı oldu. Bundan rahatsız olanlar eğer kara para düzenini geri getirmezlerse, konut fiyatları reel olarak yeniden artmaz.
Sonuç olarak; ekonomide, siyasette, şok sorunlar yaşamazsak, bundan sonra da konut fiyat artışı enflasyonun altında kalır yani reel olarak geriler. Ama balonun sönmesi veya azalması daha birkaç yıl sürecektir.