AYNUR KOLBAY
aynurkolbay@hotmail.com
@okumak_zamani
“Hayal gücü bilgiden daha önemlidir. Çünkü bilgi sınırlıyken, hayal gücü tüm dünyayı kapsar.” Albert Einstein
Çocuk yetiştirirken en kritik noktalardan birisi, içlerindeki hayal gücünü öldürecek müdahalelerde bulunmamayı başarabilmektir. Yetişkinliğin getirdiği ‘her şeyi illa bir mantığa oturtma’ kaygısı, kimi zaman çocukları çok sınırlayan ve hayal kırıklığına uğratan adımlara dönüşebiliyor. Bu adımlar küçük müdahaleler gibi gözükse de, uzun vadede onların yaratıcılığını ve problem çözme becerilerini olumsuz yönde etkileyebiliyor.
Kırmızı kar yağabileceğine, gökkuşağına uzanan merdiven olabileceğine, uçabileceğine, dünyayı hayal gücü sınırlı insanlara imkânsız görünen müdahalelerle kurtarabileceğine ve daha nicesine inanan ve bunları detaylı detaylı düşünmeyi başarabilen çocukların karşısına ne yazık ki hep mantık çerçevesinden seslenen ve hayallerini yerle bir eden engeller çıkıveriyor.
Koç Üniversitesi Yayınları Çocuk Kitapları seçkisinde yer alan ‘Nehir Çocuk’ kitabının kahramanı Abel günün birinde, “Ben büyüyünce nehir olacağım” cümlesini kuruveriyor. Etrafındakiler imkânsız hayaller kurmanın yasak olduğunu savunarak, Abel’i mantık çerçevesine sokmaya çalışıyorlar. Bir nehir olursa bacaklarının ve kollarının olmayacağını, hiç konuşamayacağını, okyanusta kaybolacağını, yalnız kalacağını anlatmaya çalışsalar da Abel sımsıkı sarıldığı ve sahip çıktığı hayalini sonuna kadar savunuyor. Çevresindekiler sürekli bardağın boş tarafını göstermeye çalışsa da o içindeki iyimserlik ve hayallerine duyduğu inançla bardağı dolu tarafından görmeye devam ediyor. Ta ki son soruya kadar:
“Tekneler? Onları unuttun mu? Karnını çöpleriyle doldururlardı! Fabrikalar da!
Onlar da aynısını yaparlardı! Hatta insanlar da… Ne yaptıklarını hiç düşünmeden…”
Son sorunun gerçekliği, Abel’in gözlerinin parıltısını söndürmeye, hayallerinin yıkılmasına neden oluyor. Fakat bu sefer de -ona sürekli engeller çıkaran- etrafındakiler Abel’i tekrar hayallerin içine sokmaya çabalıyorlar. Çünkü Abel onların da içindeki hayal dünyasının penceresini aralamayı başarıyor. Böylece diğerleri, nehir olan Abel’i çöplerden kurtarmak için nasıl çabalayacaklarını anlatmaya başlıyorlar ve bir anlığına dünyayı daha iyi bir yer haline getiriveriyorlar. Sonrasında ise her biri kendi tuhaf, imkânsız ve saçma hayaller âleminde gezinmeye başlıyor.
Hayal gücünün gücünü, etkisini ve önemini çevre sorunlarını da dahil ederek işleyen kitabın çizimleri ise ayrı bir yazı konusu olabilir. Her sayfada harika detaylar eşliğinde Abel’in hayallerini gözümüzde canlandırmayı başarıyor. Hem hikâyesi hem de resimleriyle harika bir bütünlük sağlayan kitap, çocuklarla gerçekleştirilebilecek pek çok etkinliğe ve tartışmaya da ilham olacak cinsten.
Yetişkinlere çocukların hayallerini katletmemek üzerine önemli bir göndermede bulunan bu derinlikli hikâye, başkalarına saçma, imkânsız hatta delice gelse bile hayal kurmaktan vazgeçmemek üzerine çocuklara da cesaret aşılıyor. Çünkü, neden olmasın?
Keyifli okumalar…
Yazar adı: Cécile Elma Roger
Resimleyen: Ève Gentilhomme
Sayfa sayısı: 44
Yayınevi: Koç Üniversitesi Çocuk Yayınları