Okura not:
Günün 11’i, Türkiye medyasındaki görüş ve yorum çeşitliliğini yansıtmak amacıyla hazırlanmaktadır. Aşağıda özetini bulacağınız yazıya yer vermemiz, içeriğini onayladığımız ve/veya desteklediğimiz anlamına gelmez.
Norveç ve İzlanda arasında yer alan Faroe Adaları, derin bir tarihe sahip 18 adadan oluşuyor. Vikinglerin yaptığı keşifleri ve yerleştikleri yerlerde yaptıklarını hikâyeleştirerek anlatan Færeyinga Saga’ya göre İskandinav Vikingleri bu adalara M.S. 872 ile 930 yılları arasında yerleşti. Uzun bir süredir bu adalardaki Viking popülasyonlarının İskandinav anakarasından ayrılan ama büyük oranda benzer İskandinav halkları olduğuna inanılıyordu, ama işte bu son genetik çalışmalar, daha çeşitli bir kökene işaret ediyor.
Louisville Üniversitesi’nde yürütülen çalışmanın başyazarı Dr. Christopher Tillquist, yaptıkları yeni analizin Faroe Adaları’ndaki Vikinglerin İskandinavya’daki çok farklı gen havuzlarından gelen insanlardan oluştuğunu gösteriyor. Öyle ki bu insanların genetik imzaları günümüze kadar ulaşıyor!
Araştırmacılar bu sonuca varmak için 139 Faroe’li erkeğin DNA’sını analiz ederek Y kromozomlarındaki genetik belirteçleri Norveç, İsveç, Danimarka, İzlanda ve İrlanda’dan 412 erkeğinkilerle karşılaştırdı. Bu genetik araştırma keskin farklılıklar ortaya koydu: Faroe yerleşimcilerinin genetik bileşimi İskandinavya’nın çeşitli bölgelerinden gelen genlerle örtüşüyordu. Bu, sanılandan çok daha farklı kökenlere işaret ediyordu. Öte yandan İzlanda’nın genetik yapısı çok daha homojendi ve bu durum, muhtemelen daha az sayıda ve spesifik bölgelerden gelen yerleşimciler tarafından inhabite edildiğini gösteriyor.
Araştırmacılar tarafından kullanılan yöntemlerden biri özellikle yenilikçiydi. DNA varyasyonunun nüanslarına ışık tutan bu yönteme ‘Modal Haplotipten Mutasyonel Uzaklık’ adı veriliyor. Bu teknik sadece Faroe yerleşimcileri arasındaki genetik çeşitliliği ortaya çıkarmakla kalmadı, aynı zamanda evrimsel biyolojinin en önemli parçalarından biri olan “kurucu etkisi”ni de bu genetik tarihte parmağı olduğunu gösterdi. “Kurucu etkisi”, küçük bir grubun yeni bir bölgeyi kolonileştirmesi sonucunda, o bölgede türeyen gelecek nesillerin genetik çeşitliliğinin belirgin şekilde zayıf olmasına verilen bir isim. İşte araştırmacılar, Faroe Adaları’ndaki kurucu etkisi izlerinden yola çıkarak, her biri muhtemelen farklı adaları kolonileştirmiş ve yüzyıllar boyunca birbirinden genetik olarak ayrı kalmış çok farklı ve adeta bağımsız Viking grupları olduğunu keşfetti.