MEHMET BARAN KILIÇ
@MehmetBaranKl
barankilic@diken.com.tr
Boğaziçi Üniversitesi’nde iktisadi ve idari bilimler fakültesine (İİBF) dışarıdan atanan ‘kayyım dekan’ Murat Önder, kendisi için açtırdığı adrese teslim profesörlük kadrosuna depremin ikinci gününde atandı.
Boğaziçi’nde seçimle gelen eğitim fakültesi dekanı Prof. Dr. Yasemin Bayyurt, fen-edebiyat fakültesi dekanı Prof. Dr. Özlem Berk Albachten ve iktisadi ve idari bilimler fakültesi dekanı Prof. Dr. Metin Ercan, 19 Ocak 2022’de görevden alınmıştı. Mart 2022’de bu fakültelerin başına, farklı üniversitelerde görevli dışarıdan ‘kayyım dekanlar’ atanmıştı.
Bu dekanlardan birisi de İİBF’ye atanan, ‘siyaset bilimi ve kamu yönetimi’ alanında çalışan Prof. Dr. Murat Önder.
Önder’in şu ana kadar kadrosu Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’ndeydi.
Kendine kadro ilanı açtırdı
Boğaziçi Üniversitesi yönetimi, 27 Ekim’de bazı bölümler için akademik kadro ilanı açmıştı. İlanlar belirli kişileri işaret eden yani ‘adrese teslim’ denebilecek cinstendi.
İlanlardan birisi de siyaset bilimi ve uluslar ilişkiler bölümü içindi.
İktidarın müdahalesinden önce Boğaziçi Üniversitesi’nde akademik kadro ilanları bölüm onayıyla açılırdı ancak Diken’in bölüm kaynaklarından edindiği bilgiye göre bu ilan bölüm tarafından onaylanmamıştı.
İlanda yer alan şartlar, akademik kadrosu Boğaziçi’nde bulunmayan Murat Önder’in özellikleriyle örtüşüyor.
Profesörler için açılan ilanın şartları şöyle:
“Lisans, yüksek lisans ve doktora derecesini ‘siyaset bilimi ve kamu yönetimi’ veya ‘kamu yönetimi’ alanında eğitim dili İngilizce olan bir üniversiteden almış olmak. Öğretim dili İngilizce olan yükseköğretim kurumlarında en az bir yıl ders verme tecrübesi olmak. Karşılaştırmalı kamu yönetimi, sivil toplum, stratejik yönetim, sivil toplum kuruluşları ve yönetişim üzerine uzmanlaşmak ve SSCI tarafından taranan Q1 veya Q2 kategorisindeki dergilerde yayın yapmış olmak.”
Önder, lisansını ODTÜ siyaset bilimi ve kamu yönetiminden, yüksek lisansını Gazi Üniversitesi kamu yönetiminden, doktorasını Florida State Üniversitesi kamu yönetimi ve politikasından aldı. Kurumların hepsi İngilizce eğitim veriyor. Önder, bu sayede eğitim şartını sağlıyor.
Önder’in özgeçmişindeyse ilgi alanlarının şunlar olduğu görülüyor: Karşılaştırmalı kamu yönetimi, stratejik yönetim, sivil toplum kuruluşları, politika analizi, yönetişim ve yapay zeka. Önder, ilandaki ilgi alanlarını da karşılıyor. Önder’in belirtilen kategorilerde de yayınları bulunuyor.
İlan şartlarında ‘öğretim dili İngilizce olan yükseköğretim kurumlarında en az bir yıl verme tecrübesi olmak’ da yer alıyor. Şimdiye kadar Cumhuriyet ve Yıldırım Beyazıt üniversitelerinde ders veren Önder bu şartı sağlamıyor.
Diken’in edindiği bilgiye göre Önder, söz konusu şartı sağlamak için önceki dönem Boğaziçi Üniversitesi’nde zorla kendisine doktora dersi açtırdı. İlgili kurullarda onaylatmadan doktora dersi açtıran Önder’in dersini herhangi bir öğrenci almıyor. Ders yine de açılmış gözüküyor.
Akademik kadro ilanları, ilgili kurulların ve dekanların önerisiyle senato ve üniversite yönetim kurulu (ÜYK) kararıyla açılıyor. Alımları da belirledikleri usullerle yine bu kadro yapıyor.
Diken, bu gelişmeleri 8 Kasım 2022’de haberleştirmiş, üç gün sonra da Önder’in talebiyle haber erişime engellenmişti.
Depremin ikinci günü atandı
Diken’in edindiği belgeye göre Önder, üniversite yönetim kurulu (ÜYK) kararıyla ve rektörün oluruyla 8 Şubat 2023’te söz konusu kadroya atandı.
ÜYK, kayyım rektör ve kayyım dekanlar başta olmak üzere kayyım yönetimin kadrolarından oluşuyor. Önder, ÜYK’de de koltuk sahibi.
Böylelikle Önder, tepeden inme bir şekilde getirildiği ÜYK aracılığıyla kendi özelliklerinin bulunduğu bir kadro ilanı açtırıp siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler bölümüne öğretim üyesi olarak atandı.
Bölümün süreçten haberi yok
Diken’e konuşan bölüm kaynaklarıysa süreç boyunca herhangi bir bilgi edinemedi.
İktidarın müdahalesinden önce, Boğaziçi’nin açtığı bir ilan için uygun görülen adaylar İngilizce ders anlatma, ders konusuna hakimiyet, sunum yapma gibi yeterliliklerini bölümlere kanıtlardı. İşe alım süreci bölümler tarafından titizlikle yürütülürdü ve adaylar didik didik incelenirdi. Bazı durumlarda bu, bir yılı aşan bir süreçti.
Ancak, bölümler akademisyen alım süreçlerinden uzaklaştırıldı. Süreçler, bölüm ve öğretim üyelerinden gizli bir şekilde okul yönetimi tarafından yürütülüyor. Alımlar, kısa süreler içerisinde adrese teslim kadro ilanları aracılığıyla yapılıyor.
Önder’in atanmasıyla ilgili süreçten de öğretim üyeleri son ana kadar habersizdi.
Kendini bölümlerin başına atamıştı
İİBF’de üç bölüm bulunuyor. Bunlar işletme, ekonomi ve siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler.
Önder, farklı zamanlarda üç bölümün de başkanlığına kendisini atamıştı. Şimdiyse sadece siyaset bilimi ve uluslararası ilişkilerin başkanlığını yürütüyor.
Normalde bölüm başkanları, bölüm içerisinde düzenlenen seçimle göreve geliyor.
Önder’in bir de senato üyeliği bulunuyor.
Adrese teslim ilanlar hakkında
‘Kişiye özel ilan’ konusunda hem Yüksek Öğretim Kurumu’nun (YÖK) hem de Danıştay’ın kararları var.
YÖK, 9 Mart 2021’de ilgili yönetmeliğe “İlana başvuru koşulu olarak adayların lisansüstü tez veya uzmanlık tezi adlarının kısmi veya tamamı yazılamayacağı gibi ilanda sadece belirli bir adayı tanımlayan özel şartlara yer verilemez” şartı koymuştu.
Danıştay İdari Davaları Daireler Kurulu da başvuru koşullarının kişiye özel olmaması yönünde karara hükmetmişti.
Adrese teslim ilanlarla ilgili önceden Diken’e konuşan akademisyenler de, bu tarz ilanların spesifik ve birini tarif eder şekilde olduğunu söylemişti.
