Okura not:
Günün 11’i, Türkiye medyasındaki görüş ve yorum çeşitliliğini yansıtmak amacıyla hazırlanmaktadır. Aşağıda özetini bulacağınız yazıya yer vermemiz, içeriğini onayladığımız ve/veya desteklediğimiz anlamına gelmez.
Önümde, kapağında Türkiye’yi de içine alan bir haritanın olduğu 5 yıl önce yazılmış o rapor var. Türkiye’de yıllardır konuşulan RAND Corporation hazırlamış. Kuruluş, on yıllardır devlet bütçesiyle ABD Ordusu’na perspektif verecek raporlar hazırlıyor. Nitekim raporun girişinde de bu bilgi veriliyor.
Rapor, “Levant Entegrasyonunun Ekonomik Faydalarının Tahmini” başlığını taşıyor. Ben ise adını BOP’a benzeterek EOP (Ekonomik Ortadoğu Projesi) yazıyorum. “Levant” neresi derseniz; Türkiye, Suriye, Irak, Lübnan, Ürdün, Mısır’ın yanısıra İsrail-Filistin’i de içeriyor. Başlığından anlaşıldığı gibi, önce altı ülkenin ve tabii mümkünse Filistin ve İsrail’in bir Serbest Ticaret Anlaşmasıyla yanyana getirilmesini ve tabii ekonomiye fayda sağlanmasını savunuyor. Beş yıl önce yazılmış raporda, “Maksimum faydaların gerçekleşmesi” için, “Suriye ve nihayetinde İsrail-Filistin çatışmalarının bir dereceye kadar istikrara kavuşması” beklentisi anlatılıyor. Elbette en büyük iki fayda, büyük genç nüfusun ekonomiye katılması ve “Suriye’nin yeniden inşası” olarak tarif ediliyor.
Özetle, böyle bir projenin Gayrı Safi Milli Hasılaları yüzde 3-7 oranında artıracağı, 700 bin ile 1.6 milyon aralığında yeni istihdam yaratılacağı, işsizlik oranlarının düşüşüne büyük etki sağlayacağı savunuluyor. Suriye tarımının İsrail teknolojisini Türk betonunun Irak petrolünü tamamladığını savunan rapor, siyasi ve ekonomik gelişmelere bağlı ihtimallerle hesaplamalar da sunuyor.