Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un demokrasi ve ifade özgürlüğü temelindeki eleştirilerine verdiği yanıt, Berlin’de rahatsızlık yarattı. Alman siyasetçiler ve basın, Gauck için ‘Kendini hâlâ rahip zannediyor‘ diyen Erdoğan’ın ‘tahammülsüzlüğü‘ karşısında şaşkın.
‘Sadece kafa sallayabiliyorum’
Gauck Türkiye ziyaretine Kahramanmaraş’tan başlamıştı. Fotoğraf: DHA
Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Michael Roth, ‘Erdoğan’ın duygusal açıklamalarının ne içerik ne de ton olarak orantılı olduğunu‘ söyledi. Die Welt’e konuşan Roth, “Sadece hayretle karşılıyor ve kafa sallayabiliyorum” dedi. Roth, Gauck’un Suriyeli sığınmacılar için yapılanların yanı sıra ekonomik ve sosyal canlanma konusunda olumlu açıklamalar yaparak doğru dengeyi kurduğunu söyledi; Gauck’un yargı bağımsızlığı ve basın özgürlüğü hakkındaki eleştirilerinin Türkiye toplumunda zaten var olan kaygılarla ilgili olduğunu vurguladı.
‘Terbiye kültürünü unutmuş’
Deutsche Welle Türkçe’ye göre, muhalefetteki Yeşiller Partisi’nden Claudia Roth da Erdoğan’a tepki göstererek, “Erdoğan, Cumhurbaşkanı’nı küfürbaz bir biçimde azarlıyor“ dedi; Erdoğan’ın kendi siyasette ‘terbiye ve demokrasi kültürü‘nü unuttuğunu söyledi.
‘Gauck ya doğru söyledi ya da Erdoğan oy peşinde’
Alman basını da, ilgili haberlerinde Erdoğan’ın Gauck’a tepkisine dikkat çekti.
Deutsche Welle’nin derlemesine göre, Süddeutsche Zeitung şu ifadeleri kullandı: “Türkiye Başbakanı Tayyip Erdoğan eleştiriye pek katlanamıyor. Bu, bilinen bir şey. O nedenle de Almanya Cumhurbaşkanı’nın sözlerine sert tepki göstermesi şaşılacak bir durum değil. Ancak Erdoğan’ın konuşmasındaki ses tonu o kadar keskin ki, bunun ancak iki açıklaması olabilir: Birincisi; Gauck, Türkiye’de demokrasinin durumuna yönelik doğru bir tespit yaptı. İkincisi de; Erdoğan yeniden bir seçim kampanyası sürecinde. Bu kez, cumhurbaşkanlığı yolunda…“
‘Nezaket bir erdemdir’
Die Welt ise Erdoğan’a ‘nezaket‘ hatırlatması yaptı:
“Türkiye ile AB arasındaki diyalogta bir model ortaya çıktı. Avrupalılar, uygarca bir arada yaşamla ilgili sözel kurallara uymak için çabalıyor, Türk tarafı ise Avrupa ve Avrupa’nın politikacılarına hakaret etme özgürlüğünü kullanıyor. Bunun en taze örneği, Erdoğan’ın Almanya Cumhurbaşkanı’na yönelik sözleri: Erdoğan, Gauck’un Türkiye ziyaretinde ‘çirkin şeyler söylediğini, çünkü onun hâlâ kendisini bir rahip sandığını’ söyledi. Erdoğan bir sonraki Almanya ziyaretinde, bu kez tıpkı Gauck’un yaptığı gibi kendisinin de Alman hükümetini eleştireceğini açıkladı. Ağustos ayında cumhurbaşkanlığı seçimleri var. Erdoğan, Almanya’daki Türklerin oyları için propaganda yapıyor. O yüzden belki Erdoğan’a şimdi bir deyimi hatırlatmakta fayda var: Her ne kadar onsuz olunabilse de, nezaket bir erdemdir.”
