Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yıllar önce cezaevine girdiğinde kendisinin başvurusuyla ilgilenmediğini söylediği Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International), Erdoğan’ı 1998 tarihli mektupla yalanladı.
‘İdeolojik bir örgüttür, dürüst değildir’
Fotoğraf: Reuters
Erdoğan, Alman RTL kanalına verdiği röportajda uluslararası kuruluşları Türkiye’deki darbe girişimine sessiz kaldıkları için eleştirmiş Af Örgütü’nün Türkiye’de işkence yapıldığına yöneik raporuna da, “Af Örgütü, sosyal medyadaki bazı haberlere itibar ediyor. Acaba buraya gelip TBMM’yi gezdi mi? Adalet ve İçişleri Bakanlarını dinledi mi? Onları dinlemeden, onların yaptıkları hiçbir açıklamanın benim nezdimde bir kıymetiharbiyesi yoktur. Ben şiir okudum diye içeri alınacağım zaman onların kapısını çaldım. Benimle ilgilenmediler. Uluslararası Af Örgütü dürüst ve doğru davranmıyor. İdeolojik bir örgüttür, dürüst bir örgüt değildir. Bu kadar açık konuşuyorum” diye tepki göstermişti.
Erdoğan, Baro başkanlarına seslendiği konuşmasında bir kez daha örgüte yüklenerek şunları söylemişti: “Uluslararası Af Örgütü endişe duyduğunu iletiyor. Endişe duyacağına çık gel bak TBMM’de ne olmuş? Gel bunları gör. Sana düşen görev budur. Bizdeki PKK, DAİŞ terörünü birkaç ay yaşasınlar, idam cezasını da getirirler, kesintisiz OHAL de ilan ederler.”
‘Bağımsız bir örgütüz’
Af Örgütü, yazılı bir açıklamayla, Erdoğan’ın ‘İdeolojik bir örgüttür’ sözlerine örgütün hiçbir siyasi, dini yapılanma, parti veya ideolojiyle bağlantısı olmayan tarafsız ve bağımsız bir örgüt olduğu yanıtını verdi.
Dünyada 7 milyon üyeyle insan hakları mücadelesi yürüttüğünü kaydeden Af Örgütü, Erdoğan’ın Siirt’te okuduğu şiir nedeniyle hapis cezasına mahkum olduğu yıllarda onun için atılan adımları da tek tek özetledi.
“Cumhurbaşkanı’nın, düşüncelerinden dolayı mahkûm edildiğinde Uluslararası Af Örgütü’nün başvurusuyla ilgilenmediği ifadesi de maalesef gerçeği yansıtmamaktadır” diyerek Erdoğan’ı yalanlayan örgüt, o dönem yapılanları madde madde şöyle anlattı:
Dönemin adalet bakanına mektup
* “Recep Tayyip Erdoğan 6 Aralık 1997 tarihinde Siirt’te yaptığı bir konuşma yüzünden Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından Türk Ceza Kanunu’nun 312/2 maddesi uyarınca 10 ay hapis cezasına mahkûm edilmişti. Bunun üzerine Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Pierre Sané, Erdoğan’ın mahkûmiyeti için dönemin Adalet Bakanı Oltan Sungurlu’ya 31 Temmuz 1998 tarihli bir mektup yazmıştır.
* Söz konusu mektupta Erdoğan’ın mahkûmiyetinin Türkiye’nin de taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğu belirtilmiş, sözleşmenin 10’uncu maddesinin ifade özgürlüğünü koruma altına aldığı anımsatılmıştır.
‘Erdoğan düşünce mahkumu sayılır’
* Uluslararası Af Örgütü ayrıca cezasının kesinleşmesi durumunda Erdoğan’ın düşünce mahkûmu olarak addedileceğini ve özgürlüğüne kavuşması için acil kampanya düzenleyeceğini de belirtmiştir. Mektupta ayrıca Uluslararası Af Örgütü’nün Türkiye’de din ve siyaset hakkında ifade özgürlüğünü kısıtlamaya yönelik her girişime karşı çıkacağını bir kere daha vurgulanmıştır. Mektubun içeriği 13 Ağustos 1998 tarihinde Uluslararası Af Örgütü tarafından yapılan basın açıklamasıyla kamuoyuna duyurulmuştur.
Acil eylem çağrısı
* Uluslararası Af Örgütü, mahkûmiyet kararının kesinleşmesi üzerine düşüncelerinden dolayı mahkûm edilen, dönemin Belediye Başkanı Erdoğan’ın serbest bırakılması için 31 Aralık 1999 tarihinde acil eylem çağrısı yapmış ve Uluslararası Af Örgütü’nün faaliyet gösterdiği birçok ülkede mektup kampanyaları düzenlemiştir.
Siyasilere mektup
* Kampanya kapsamında yazılan mektuplarla dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Başbakanı Bülent Ecevit, Adalet Bakanı Selçuk Öztek, İçişleri Bakanı Cahit Bayar, TBMM Başkanı Hikmet Çetin, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Sema Pişkinsüt, Recep Tayyip Erdoğan’ın hapse girmesinin önlenmesi için girişimde bulunmaya davet edilmiştir.”