ABD Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) ekonomi profesörü Daron Acemoğlu, Türkiye’nin hızla totaliterliği doğru gittiğini belirterek bir ekonomik patlamadan kaygı duyduğunu açıkladı.
Rahmi Koç Bilim Madalyası’nı almak için Türkiye’ye gelen Acemoğlu ile Cumhuriyet’ten Özlem Yüzak söyleşi yaptı.
Daron Acemoğlu, “Geçen yıl Türkiye’de basına baskının şiddetlendiğini, akademik özgürlüğün kaybedildiğini, AB’den uzaklaşıldığını vurgulamış; siyasette ve ekonomide durumun acil olduğunu ve düzeltmek için çok az vakit kaldığını söylemiştiniz. Bugün neler söylersiniz?” sorusu üzerine şöyle dedi: “İyileşmediği kesin. Totaliterliğe doğru hızla gidiliyor. Medyanın durumu ortada. Medyanın görevini yapması için iki durumun varlığı gerekli: Fiili özgürlük ve korkunun olmaması. Türkiye’de ne yazık ki ikisi de vahim. Özellikle 15 Temmuz darbe girişimi sonrası giderek arttığını kaygıyla izliyorum.”
Acemoğlu, “Ekonomide de durum iyi değil” diyerek şöyle devam etti: “Türkiye’de 10 yılda olan büyüme var olan sistemin bir sonucu. Krediyle, hükümetin harcamalarıyla gelen bir büyüme. Sağlıklı değil, üstelik dengesizlikleri artıran bir sistem. Oysa Türkiye’nin genç ve dinamik nüfusuyla üretkenliği hızla artırması lazım. Önümüzdeki aylarda ekonomik bir patlama yaşanmasından korkuyorum doğrusu.”
Acemoğlu, Türkiye’nin Batı ülkeleriyle bozulan ilişkisini de şöyle değerlendirdi: “Batı’dan sırt çevirmemek iki açıdan önemli. Birincisi; içinde bulunduğumuz çağın gerçekleri teknolojik olarak sürekli bir yenilenme yaratılması üzerine. Bu ise Batı kaynaklı, arge ve teknoloji buradan doğuyor. İkincisi Türkiye’nin kurumsal gelişmesi için de Batı ile yakın olması gerekiyor. Türkiye için tek yol demokrasi. Ve demokrasinin de, (ABD Başkanı Donald) Trump’a rağmen, en büyük destekçisi hâlâ Batı. Bu yüzden Doğu’ya yönelmek doğru değil. Batı’ya sırtını dönüp Suudi Arabistan ya da Rusya’yla yakınlaşmak demokrasiyi güçlendirmez.”