Enflasyondaki bu şok artışta üç önemli faktör rol oynadı.
1-Bunlardan birincisi gıda grubundaki yüzde 6.4’lük artış ki, bunun da içinde yer alan taze meyve ve sebze alt grubunun yüzde 13.34’e varan enflasyonu etkili oldu.
2-Enflasyonun rekor düzeyde çıkmasında etkili olan ikinci ana faktör ise elektrik ve doğalgaz fiyatlarının rekor artışı. Bu grubun üretici fiyat artışı yüzde 40.21’i buldu. Üretici fiyatları arasında rekor artış bu gruptaydı Bunun TÜFE içindeki ev eşyası grubu fiyatlarının yüzde 11.41 artmasına yol açtı. TÜFE grupları içinde en yüksek artış da bu nedenle ev eşyalarında oldu.
-Eylül ayında yapılan yüklüce zamların enflasyondaki yansımasını gördük. Neden bu kadar yüksek zam yapıldığını geçmiş dönemde biriktirilen ve yapılmayan zamlarda aramak gerekir. Kur artışları ve sektörün batma aşamasına gelmesi toplu zam yapmayı zorunlu kıldı. Hatta bu zamların bir kısmı da ekim ayı enflasyonu içinde yer alacak. Yani eylül ayında enflasyondaki yaşanan patlamanın bir bölümü geçmişten bugüne taşınan fiyat artışları denilebilir.
3-Enflasyondaki temel etki elbette kur artışından. Kurun ağustos ayındaki patlaması kendini eylül fiyatlarında gösterdi. İthal edilen hammadde ve ara malına dayalı bütün üretim ve ulaştırma sektörlerinde bunu görmek mümkün.