Borsa İstanbul spot ve vadeli hisse piyasasında ay ortasında keskin kayıplara yol açan vadeli hisse kontratlarından ikisi için yüksek miktarda hisse dün Takasbank’a teslim edilirken bir fon yöneticisi bu durumu, ‘hisse vadeli kontratlarındaki açık pozisyonların netleştirildiği ve piyasadaki stresin ortadan kalktığı’ şeklinde değerlendirdi.
Sermaye Piyasası Kurulu’nun ilgili maddesi gereğince Merkezi Kayıt Kuruluşu’nun Kamuyu Aydınlatma Platformu’na açıklamasına göre Şekerbank’ın sermayesinin yüzde 13,05’ine denk gelen 242,7 milyon TL nominal değerli payla Türkiye Sınai Kalkınma Bankası’nın (TSKB) sermayesinin yüzde 7,22’sine karşılık gelen 202,1 milyon TL nominal değerli paylar Takasbank’a teslim edildi.
Borsa İstanbul’da bankacılık hisseleri yatırımcıların vadeli piyasalarda aldığı kaldıraçlı pozisyonların da etkisiyle temmuz ortasıyla eylül ortasında yüzde 150’nin üzerinde prim yaparken hisselerde başlayan düşüşün ardından gelen teminat tamamlama çağrıları gelen sert satışlar ‘ilk VİOP krizi’ olarak tanımlanmıştı.
Büyük hisseler üç-dört gün tabanda seyrettikten sonra düşüşü durdururken yüksek miktarda açık pay vadeli pozisyonun bulunduğu Şekerbank, TSKB ve İş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (İş GYO) hisselerinde keskin düşüşlerini devam ettirmişlerdi.
Şekerbank ve TSKB hisse ve vadeli kontratlarında 10 güne yakın devam eden taban hareketi bugün son bulurken İş GYO art arda 10’uncu günde de yüzde 10 kayıpla taban olmaya devam etti.
Nebati’nin tavsiyesine uyanların kayıpları yüzde 70’lere varmıştı
Diken, 24 Eylül’de muhalefetin ‘vurgun’ ve ‘manipülasyon’ olarak nitelendirdiği borsadaki son 70 günlük süreçte sert çıkış yakalayıp sonra inen altı hisseyi incelemişti. Buna göre Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin tavsiyesine uyup bankaya yatırım yapanların kayıpları yüzde 70’lere kadar varmıştı.
Kamu bankası Halkbank‘sa en sert yükseliş ve inişi kaydeden hisselerden olmuştu. 13 Temmuz’da 4,80 TL seviyesinde kaydedilen hissenin fiyatı 23 Ağustos’ta 6,14 TL, Nebati’nin yatırım konuşması sonrası 12 Eylül’de 15,13 TL’ye kadar çıkmıştı. İşlem hacminde 31 Ağustos’tan 1 Eylül’e 380 milyonluk TL’lik artış görülmesi dikkati çekiyor. Halkbank hisseleri kapanışta 7,53 liraydı.
Halkbank, aktif hisse geri alım programı çerçevesinde 20 Eylül’de 8,85 milyon lotluk hisse geri almıştı. Hisse fiyatı 5 TL’nin altındayken yapılmayan geri alımın 8 TL’nin üzerindeyken yapılması ‘birilerini kurtarma adımı’ olarak yorumlanmıştı. Bazı uzmanlar, aracı kurumlardaki teminat sıkışıklığını aşmak için bu hamlelerin geldiğini belirtiyor.
Eski Borsa İstanbul genel müdürü Hakan Atilla, eski yöneticisi olduğu Halkbank’ın hisselerini geri alması hakkında “Zamanlama manidar” demişti.
12 Eylül’de bu hisseye yönelip kendilerini enflasyona karşı korumak isteyenler yüzde 50,23 kaybetmişti.
Borsayı önermişti
Nebati, 23 Ağustos’ta “Döviz kuru ve diğer emtialarda dengeli bir seyir var. Getirisi enflasyonun altında. Vatandaşlara şu an en çok getiriyi getiren Borsa İstanbul. Vatandaşlarımızın nereye kanalize olacağı çok açık” diyerek vatandaşlara borsa yatırımı önermişti.
Nebati, Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlere 1-18 Ağustos arasında 13,6 milyar lira (750 milyon dolar) yabancı yatırım girdiğini belirtmişti. Bu şartlarda ‘coşan’ Nebati vatandaşa borsayı önermişti.
Ama Nebati’nin yatırım tavsiyesinden bir gün sonra Borsa İstanbul’da işler tersine dönmüştü. Bankacılık endeksi, 12 Eylül’den bu yana yüzde 38,3 değer kaybetmişti.