Gürültücü komşunuzu ne şekilde uyarırsınız? İstemediğiniz bir daveti nasıl reddedersiniz? Yöneticinizle zam konusunu konuşurken nasıl bir üslup benimsemelisiniz? Uzmanlar zor konuşmalardaki ‘ince ayarı’ anlatıyor.
Bazı konuşmaları yapmak zordur, ertelemek istersiniz. İşin kötüsü böyle yaparak daha da zor hale getirirsiniz.
The Guardian gazetesinin uzmanlarla konuşarak hazırladığı öneriler, zor konular hakkında konuşurken doğru bir üslup benimsenize yardımcı olabilir.
Önce birkaç temel kural: Konuşma konusunda zorlanan yalnızca siz olmayabilirsiniz. Karşınızdakinin de gergin, kararsız ya da savunma pozisyonunda olabileceğini unutmayın. Zamanlamayı iyi düşünün, karşınızdakinin iletişim tarzına uygun bir yaklaşım benimseyin. Konuşma istemediğiniz şekilde gelişse bile gemileri yakmayın.
Genel geçer önerileri bir kenara bırakalım, örnekler üzerinden devam edelim.
Nasıl zam istersiniz
Zam isteyeceksiniz ama korkuyorsunuz. Yönetici kariyeri ve liderlik koçu Denise Chilton, bu korkunun nedenini biraz deşmenizi öneriyor: “Birçok insan kendinden daha kıdemli biriyle konuşurken riskin daha yüksek olduğunu düşünüyor ama öyle olmak zorunda değil.” Chilton konuşmaya başlarken ‘ne istediğiniz konusunda net ve bunu gerçekten hak ettiğiniz konusunda inançlı olmanızı söylüyor: “İşe getirdiğiniz katma değer ne? Ek sorumluluklarınız var mı? Kendinize yeni beceriler kattınız mı?” Chilton, öncelikle işe getirdiğiniz değer hakkında konuşmanız gerektiğini vurguluyor.
Araştırmalar özellikle kadınların maaş artışı istemede daha güvensiz olduğunu gösteriyor. Böyle durumlarda şöyle düşünmeniz öneriliyor: Eğer ayrılırsanız, işvereniniz muhtemelen yerinize başkasını bulmak için daha fazla harcama yapacak. Bu sizin elinizi güçlendirir. Ancak kasada gerçekten para olmayabilir. Bu durumda haftada bir gün evden çalışmak, alanınızla ilgili eğitim almak gibi seçenekleri gündeme getirebilirsiniz. Maaş konusunu tekrar konuşmak üzere yeni bir tarih belirleyebilirsiniz.
Restoranda memnuniyetsizliğinizi nasıl dile getirirsiniz
Londra’daki Sambal Shiok’un sahibi ve şefi Mandy Yin, ‘iyi bir restoranın, olumlu ya da olumsuz fikirlerinizi bilmek isteyeceğini’ söylüyor. Ancak hemen ekliyor: “Şikayetinizi yemeği yiyip bitirmeden yapın.” Yin, şikayette bulunurken şef, restoran müdürü ya da garsonun ‘insan olduğunu’ unutmamanız gerektiğinin altını çiziyor: “Saldırgan davranmayın. Konuya, yemeğin ya da servisin ne kadar kötü olduğunu söyleyerek dalmayın. Personele, aksaklığın sebebiyle ilgili açıklama yapma fırsatı verin. Yemek damak zevkinize herhangi bir sebeple uymamış olabilir. Bunu belirtirseniz iyi bir restoran size alternatif sunar. Aynı şekilde, şarabı ısmarlarsınız, bir yudum alıp beğenmezseniz restoran size yenisini getirir.”
Komşunuzla herhangi bir anlaşmazlığı nasıl çözersiniz
Dost canlısı ve işbirlikçi komşuların değerini bilin, diyen Arabulucu Dr. Tracy Towne, çözümünde en çok zorlandığı bazı anlaşmazlıkların komşu arasında olduğunu söylüyor. İşin ilginç yanı, pek çok kavgada olduğu gibi komşu anlaşmazlıklarında da insanlar olayların nasıl başladığını hatırlamıyor.
Peki kapağı bir türlü kapatılmayan çöp kutuları ya da yok sayılan ortak alan kuralları ne olacak?
Towner, “suçlama yapmayın ama soruna işaret edin” diyor. Mesela, ‘bu çöp kutularının kapakları da ne kadar sık bozuluyor’ ya da ‘kalabalık misafir gelince kapı önünde ayakkabı birikmesi kaçınılmaz oluyor’ gibi.
Towner, bir başka yol olarak da komşulara rol model olmayı gösteriyor: “Ortak alanda yapılması gereken bir işe siz el atın, bu sırada fırsat olursa onlarla sohbet edin.”
Daha sert sorunlar da yaşanabilir. Mesela gece geç saatlerde gürültü, havlayan bir köpek, düşüncesizce park edilen bir araba… Towner, ‘konuya kendinizden başlamanızı’ öneriyor: “‘Geçen gece geç saatlere kadar müzik açıktı. Sizi rahatsız etmedik umarım’ deyin. Muhtemelen, ‘yok duymadık, inşallah siz de bizi duymuyorsunuz’ diye cevap gelecektir. O zaman siz de kibarca uyarma fırsatını yakalamış olursunuz: ‘Eh, bazen duyuyoruz, bu evlerde duvarları çok ince yapmışlar.’“
Partnerinizle seks hakkında nasıl konuşursunuz
Seks ve ilişki terapisti Ammanda Major, bu zor konu hakkında ilerleme kaydetmek için ilk kuralın ‘aynı gemide yol aldığınızı unutmamak’ olduğunu, suçlayıcı dili bir kenara bırakmanız gerektiğini söylüyor. Major’a göre seks konuşurken zaman ve mekan da önemli. Yataktayken, kızgınken ya da üzgünken konuşmamanızı söylüyor.
Samimi bir merak, seksle ilgili pürüzleri gidermek için iyi bir başlangıç olabilir. Ammanda Major, “Meraklı olun. Partneriniz ne istiyor? Nasıl hissediyor? Her şey bu sorulara alacağınız samimi cevaplarda yatıyor.”
İstemediğiniz bir daveti nasıl reddedersiniz?
Klinik psikolog Marc Hekster, “dolambaçlı bir hikaye yazmak yerine basit ve mümkün olduğunca doğru bir sebep” bulun diyor. İstemediğiniz bir davete gitmek yerine önceden verilmiş bir sözünüz olduğunu söylemenizi öneriyor. Beyaz da olsa yalan söylemekten hoşlanmıyorsanız, kibar bir dürüstlük de seçenekler arasında: “Kampa davet eden arkadaşınıza ‘Beraber olmak güzel fikir ama kamp yapmaktan hiç hoşlanmıyorum’ diyen birine kim kızabilir?”