AYTUĞ ÖZÇOLAK
@aytugozcolak
Türkiye ve Rusya son yıllarda pek çok alanda birbirine yakınlaşan iki ülke.
Bu yakınlaşmayı Rusya’ya ait S-400 savunma sistemlerinin Türkiye tarafından satın alınması, Türkiye’nin ilk nükleer santralinin Rus şirketler tarafından yapılması, iki ülkenin dış politikalarının uyumlulaşması gibi örneklerde görmek mümkün.
Ancak iki ülkenin ilişkilerindeki derinlik çok daha fazla.
Erdoğan en çok Putin’le görüşüyor
Örneğin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 2022’de en çok telefon görüşmesi yaptığı ülke lideri Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’di. 16 kez konuştular. İkili 2021’de de 11 kez birbirini aramıştı.
Erdoğan, 2016’dan bu yana Rusya’ya 14 kez resmi ziyarette bulundu. Aynı dönemde ABD’ye yaptığı resmi ziyaret sayısı ise 10. Bu ziyaretlerin beşi 2016 ve 2017 yıllarındaydı.
Biraz ticari verilere bakalım. Türkiye’nin son yıllardaki dış ticaret verilerini inceleyelim. Bu bağlamda Türkiye’nin 2015’ten bu yana en çok ithalat yaptığı ülkelere göz atalım.
İthalat: Almanya yerinde sayıyor, Rusya’yla üçe katlandı
2015’te Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı ülke 24,8 milyar dolarla Çin’di. Almanya 21,3 milyar dolarla ikinci, Rusya da 20,3 milyar dolarla üçüncü sıradaydı. Bu sıralama üç yıl boyunca devam etti. 2018 ve 2019’da Rusya çok büyük olmayan farklarla birinciliğe oturdu. 2020 ve 2021’de Çin tekrar öne geçti ancak 2022’de Rusya farkı açtı: 54,3 milyar dolar.
Son sekiz yılda, Türkiye’nin en çok ithalat yaptığı üç ülkeye bakıyoruz:
Grafikte görüldüğü gibi Rusya’nın 2022’de büyük bir çıkışı var. Sekiz yıla bakıldığında ise Türkiye’nin Rusya’dan ithalatı neredeyse üçe katlanmış durumda. Aynı süreçte Almanya’dan yapılan ithalat miktarı neredeyse hiç değişmemiş. Çin’den yapılanda ise yaklaşık yüzde 50’lik bir artış var.
Türkiye’deki Rusya sermayeli şirket sayısı 2022’de sekiz kat arttı
Buradan Türkiye’de yabancı sermayeyle kurulan şirketlere dönelim. 2015’te Türkiye’de kurulan, Rusyalı kişilerin sermayedar olduğu anonim şirketi sayısı 27. Bu sayı 2022’de 140’a çıktı. Rusya, yedinci sıradan birinci sıraya yükseldi.
Görüldüğü üzere yedi yıl boyunca ilk üçte yer almayan Ruslar 2022’de, kurdukları anonim şirketi sayısını bir önceki yıla göre yaklaşık beş kat artırarak birinci sıraya yerleşiyor.
Bir de yabancı sermayeyle kurulan limited şirketlere bakalım.
Rus sermayedarlar 2015’te Türkiye’de 99 limited şirket kurmuş. Bu sayı 2022’de 1223. Rusya, sekiz yılda dokuzuncu sıradan ikinci sıraya yükseliyor. Ancak bu artış düzenli değil. Aslında 2022 yılına kadar Rusya sermayeli şirket sayılarında çok büyük değişiklikler yok. Ancak 2022’de keskin bir artış var.
Yedi yıl boyunca ilk ona girmekte zorlanan Rusya, 2022’de ikinci sıraya yerleşiyor. Rusların kurduğu limited şirketler, 2022’de bir önceki yıla göre yaklaşık sekiz kat artmış. Diğer yandan İran’ın da son dört yıldır zirvede olması dikkat çekiyor.
Türkiye’den en çok konutu Rusyalılar satın alıyor
Son olarak konut satışlarına bakalım.
Ortadoğulu ülkelerin vatandaşları, uzun süre Türkiye’de en çok konut satın alan kişilerdi. Irak, Suudi Arabistan ve İran bu konuda öne çıkıyor. Ancak 2022’de Ruslar, ikinci sıradaki İranlıları ikiye katladı: 16 bin 312 konut satın aldılar.
Yabancılara konut satışının son sekiz yıldaki seyrine detaylıca bakabiliriz.
Aşağıdaki sayılar ülke vatandaşlarının ilgili yılda satın aldığı konut sayısını gösteriyor.
Rusların 2022’de Türkiye’den satın aldığı konut sayısı, bir önceki yıla göre üçe katlanıyor. Bu alanda uzun süre lider olan Irak artık üçüncü sırada. 2015’te ilk beşte yer almayan İran ise ikinci.
