Fizikçi Ernesto Blanco, Brezilyalı efsane sol bek Roberto Carlos’un 20 yıl önce Tenerife’ye aut çizgisinden attığı ‘imkansız golün’ bilimsel açıklamasını yaptı: “Magnus Etkisi sayesinde beklenen yörüngesinden 1 metre kavis çiziyor.”
Futbol tarihinin gelmiş geçmiş en iyi gollerinden biri olarak görülen vuruş, 20 yıl önce Tenerife-Real Madrid maçında atılmıştı. Roberto Carlos’un aut çizgisinden, koşarak çektiği şut müthiş bir kavis çizerek kaleye girmişti.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre golün bilimsel açıklamasını yapan Blanco, Roberto Carlos’un golünün fizik kuralları içinde olduğunu belirtti.
‘Magnus Etkisi’nin topa 1 metrelik kavis verdiğini söyleyen fizikçi, havanın yoğunluğunun da topun dönmesinde etkisi bulunduğunu aktardı: “Topa vurması gereken yeri hesaplama işi oldukça karmaşık, çok değişken var. Saatte 112 km hızla giden top, Magnus Etkisi sayesinde beklenen yörüngesinden 1 metre kavis çiziyor.”
Magnus Etkisi nedir?
Genellikle dönmekte olan toplarda (veya silindirde) harekete başlangıç noktasından itibaren kavis yaparak izlediği yolda gözlemlenen bir etkidir. Bu etki, top ile oynanan birçok sporda önemlidir. Dönerek ilerleyen füzelerde de etkisi görülür ve mühendisliklerde de bazı kullanım alanları (rotor gemileri, uçaklar…) vardır.
Top ile oynanan sporlarda topspin (üst yönlü dönme) diye adlandırılan bir durum vardır. Bu durum, topun hareket yönüne dik olacak eksende oluşan kavisin etkisiyle dönerek ilerlemesidir. Bir top Magnus etkisi altında iken; top spin, tek başına oluşturacağı yerçekimi kuvvetinden daha büyük aşağı yönlü bir dönme kuvveti oluşturur, aynı zamanda ters yönlü bir back spin(geri yönlü dönme) oluşur. Beyzbol toplarında da benzer şekilde side-spin(yanal dönme) denilen her iki yönde dönme kuvveti oluşur.
Genel tanımıyla, aynı etkiye fiziksel dönme ile uçak kanatlarının çevresinde oluşan sirkülasyonda da rastlanmaktadır.