• ROTA
  • 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Rapor: Artan milliyetçilik nedeniyle güneydoğuda çatışmasızlık ihtimali düşük

12/01/2022 22:17


Merkezi Belçika’da bulunan sivil toplum kuruluşu Uluslararası Kriz Grubu (ICG), son raporunda Türkiye’de Kürt sorunu kaynaklı çatışmaların yeniden başladığı 2015 yılından bu yana en az 5 bin 808 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Raporda, Türkiye’de milliyetçiliğin artması nedeniyle ‘çatışmasızlık rotasına girilme’ ihtimalinin düşük olduğuna dikkat çekildi.

Fotoğraf: AA

VOA Türkçe’den Mahmut Bozarslan’ın haberine göre 2011 yılından beri güneydoğu ve Irak Kürt bölgesinde yaşanan gelişmelerle ilgili raporlar hazırlayan ICG, geçen yılı kapsayan güncel raporunu açıkladı. Rapora göre, çatışmaların yeniden başladığı 2015’in temmuz ayından 3 Ocak 2022’ye kadar, 593’ü sivil, 1318’i asker veya polis, 226’sı ‘tanımlanamayan’, 3 bin 671’i PKK militanı olmak üzere, toplam 5 bin 808 kişi hayatını kaybetti.


ICG raporda yer verdiği ‘tanımlanamayan kişi’leri şöyle ifade etti: “Özellikle kentsel yerleşim alanlarında çatışmaya katılmayanlar ile sivil kıyafetli militanlar arasındaki çizginin net olmaması sebebiyle bu gruptaki kişiler sivil veya militan olarak tanımlanamamaktadır.”

Raporun diğer dikkat çeken yönü ise ölen PKK militanları ve güvenlik gücü mensupları arasındaki oran oldu. Bu oranın çatışmanın değişen güç dengesiyle ilgili bir gösterge olduğuna dikkat çeken ICG, “2015 Temmuzu’ndan beri her bir güvenlik gücü mensubu başına ölen PKK militanlarının sayısı dört kattan fazla artmıştır” yorumunu yaptı.

Raporda 2013 mart ayı ile 2015 temmuz ayı arasındaki ‘çözüm süreci’nde şiddetin düşük yoğunlukta devam ettiğine vurgu yapılarak, bu süreçte en az 63 sivil, 25 güvenlik gücü ve 25 PKK’lının öldüğüne yer verildi. Rapora göre 2020 yılında 383 olan can kaybı sayısı 2021’de 401’e yükseldi.

Amacı çatışmaları önlemek olarak tanımlanan ICG, raporunun analiz bölümünde ise “Suriye ve Kuzey Irak’ta belirsizlik devam ederken ve Türkiye’de milliyetçi yaklaşımlar ağır basarken çatışmasızlık rotasına girilme ihtimali düşük görünmektedir” yorumunu yaptı.

‘Üç gerginlik noktası var’

Raporu VOA Türkçe’ye değerlendiren Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Vahap Coşkun, bölgede Kürt sorunu eksenli üç ‘gerilim noktası’nın bulunduğuna dikkat çekti.

Bu noktaların Irak ve Suriye’deki operasyonlar ile bu operasyonların Türkiye’de HDP üzerinden yansımaları olduğunu vurgulayan Coşkun, şunları kaydetti: “Üç gerginlik noktası da aynen devam ediyor ve giderek de artacağı görülüyor. Rapora göre çözüm süreci bittikten sonra Temmuz 2015’ten sonra Ocak 2022’ye kadar gelen süreçte 5 bin 808 kişi hayatını kaybetmiş. Bu bize iki şey söylüyor, bir tanesi süreç bittikten sonra kırılma keskin bir şekilde yaşanıyor ve eski dönemlerle kıyaslanmayacak derecede şiddet artıyor.

İnsanların hayatlarını kaybetme oranları büyük sayılara ulaşıyor. Süreci sonlandırmadığınızda, bir yerde kesildiğinde veya bittiğinde şiddet daha keskin bir şekilde geri dönüyor. İkincisi çatışmanın doğası gereği sürekli bir değişim içinde olduğunu görüyoruz. Çözüm sürecinden önce çatışmalar daha ziyade kırsal alanda yapılırken, 2015’ten sonra şehirlere taşındı.”

Bölgedeki gerginliğin milliyetçiliği yükselttiğine dikkat çeken Coşkun, seçime doğru bunun ‘daha da yükselebileceğini’ ifade etti.

Coşkun ‘çözüm iradesi olmadan çatışmaların son bulmayacağını’ savunarak, bunun ‘topluma maliyetinin ağır olacağını’ söyledi.

Öğretim üyesi şöyle devam etti: “Çeşitli dönemlerde çatışmaların devam etmeyeceği, edemeyeceği, bunun sürdürülemez olacağı söyleniyordu. Ancak çözüm iradesi ortaya konulmadan, her taraf açısından da bir dönem daha sürdürülebilir bir çatışmadır. Ama bunun maliyeti bir bütün olarak topluma çıkar. İnsanlara çıkar, ekonomik, siyasi, hukuki olarak çıkar ve hepsinden önemlisi can kaybı olarak çıkar. Ben ‘sürdürülemez’ şeklindeki analizlerin çok geçerli olmadığını düşünüyorum çünkü bedeli ağır olsa bile taraflar bunu bir şekilde sürdürebilecek mekanizmaları oluşturabiliyor.”

‘Şiddetin sürmesinin nedeni eski çözüm yöntemleri’

Diyarbakır Merkezli Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi (DİTAM) isimli düşünce kuruluşunun başkan yardımcısı ve eski milletvekili Sedat Yurtdaş ise sorunları çözmek için ‘eski yöntemlerin kullanılması nedeniyle’ şiddetin sona ermediğini ifade etti.

Yurtdaş, şunları kaydetti: ”Sorunları çözme yönteminde hala 100 yıl önceki yöntemlerin kullanılmaya devam etmesini nedeniyle mesafe alınamıyor. 2015’ten önce şu veya bu sebeple sonuçsuz kalmış bir girişim oldu, epeyce mesafe aldı ve aslında topluma çok da umut verdi. Ancak sonuna kadar götürülmedi. Meselenin barış içerisinde çözülmesinin mümkün olduğunu bence herkes gördü. Fakat maalesef biraz iktidar hesapları, bir parça da geleneksel yönetim tarzının bir tür kolaylık sağlaması sonucu, atılması gereken adımlar yerine başka ajandalar devreye girerek sonuç alınamadı. Faturası nasıl 100 yıldır bütün topluma kesiliyorsa bundan sonra da kesilmeye devam edildiği görüldü.”

Gerginliğin ‘sürdürülemez olduğunu’ ifade eden Yurtdaş, ‘güvenlikçi politikaların uzamasının sonuçlarının ağır olacağını’ vurguladı.

Eski vekil, 2 Mart 1994’te, dönemin DEP Milletvekillerinin dokunulmazlıklarının kaldırılarak tutuklanmalarını hatırlatarak, şöyle devam etti: “Bu meseleye güvenlik politikalarıyla ne kadar yaklaşılırsa o kadar ağır sonuçları ve tahribatları olduğu açıktır. Bu sorunların bu şekilde çözülemeyeceği defalarca kanıtlandı. 1994’te 2 Mart operasyonu yapıldıktan sonra anlaşıldı ki bu iş ancak demokrasi içerisinde, hukukla çözülebilir. Silahla halledilemeyeceği, devletin de yenilmeyeceği, yenilemeyeceği ortaya çıkmıştır. Bu meselenin yenme yenilme şeklinde alınmaması gerekir. Ne silahla bitirilebilir ne silahla kazanılabilir. Bu ancak barış temelinde çözülebilecek bir mesele diye düşünüyorum.”

Filed Under: Aktüel

SON HABERLER

Üç gençten biri işsiz

Genç İşsizler Platformu, 'İşsizlik ve istihdam raporu'nun mayıs sonuçlarını … Devamı...

Uzmanlar anlattı: Neden horlarız, nasıl önlenir

Yanındaki içinde de horlayan için de deliksiz uykuyla geçen geceleri … Devamı...

Halk TV, basılı gazete kuruyor

Halk TV'nin patronu Cafer Mahiroğlu, basılı gazete kuracaklarını … Devamı...

Sevgilisiyle ‘Titanik pozu’ verirken denize düşen genç hayatını kaybetti

Kocaeli'nin İzmit ilçesinde kız arkadaşıyla 'Titanik pozu' vermek isterken … Devamı...

Mahmutyazıcıoğlu cinayetinde 10 sanığa ağırlaştırılmış müebbet istendi

Avukat Şafak Mahmutyazıcıoğlu’nun 27 Ocak’ta İstanbul’un Bakırköy ilçesinde … Devamı...

İçişleri: Saldırı hazırlığındaki IŞİD’li Şanlıurfa’da yakalandı

İçişleri Bakanlığı, canlı bomba saldırısı hazırlığındaki IŞİD'linin polis … Devamı...

Öksüz kalan tilki yavruları korumaya alındı, ‘Sarıkız’ emzirdi

Erzurum'da anneleri ölen dört tilki yavrusu, Doğa Koruma Milli Parklar … Devamı...

Emine Bulut davasında müebbet cezasına onama

Yargıtay 1'inci Ceza Dairesi, Kırıkkale'de eski eşi Emine Bulut'u 10 … Devamı...

İlkokul ve ortaokul öğrencileri için yaz okulu açılıyor

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, ilkokul ve ortaokul öğrencileri için yaz … Devamı...

Rakıya zam

Tekel Bayileri Platformu (TBP) Başkanı Özgür Aybaş, Mey-Diageo grubuna ait … Devamı...

Osmaniye’de gece yarısından sonra müzik yayını yasaklandı
Salgının başından beri en yüksek sayı: Günlük vaka sayısı 78 bine dayandı

Ara

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 1658 gündür hapiste

YAZARLAR

İsveç Köftesi, Kürt Böreği

Bahadır Kaynak

Yekta Kopan’ın özrü, Gezi’nin sızlayan kemikleri…

Dağhan Irak

Akrep’te Ay Tutulması

Neslihan Kazdal

Buluşalım artık!

Psk. Dr. Feyza Bayraktar

Tekrardan kaçın ama sakınma!

Mustafa Dağıstanlı

Onca insan ‘sivil ölüme’ mahkûmken toplumda huzur olacaktı, öyle mi!

Murat Sevinç

Zafer Partisi nedir, kimin işine yarar?

Dağhan Irak

GÜNÜN 11’İ

Abdurrahman Yıldırım: ‘Mayısta sat ve tatile git yat’ eğilimi

Remzi Özdemir: Tarıma destek yerine betona tam destek veren bir iktidar

Barış Terkoğlu: Duyumu alan Kılıçdaroğlu, SADAT hamlesiyle iktidara mesaj verdi

Emre Bol: Fenerbahçe’de bazı oyuncular olmayınca makine bozuluyor

Hasan Basri Yalçın: Batı dünyasında topyekûn bütünleşme süreci

Aziz Çelik: TÜİK, TÜİK’e karşı

Mithat Fabian Sözmen: Özdağ futbol sahnesini de es geçmedi

Hakan Albayrak: İttifaktan hükümet çıkacağını ummak hayalcilik

Can Ataklı: SADAT fırsatı kaçırdığı gibi üstüne CHP genel başkanına saldırdı

İbrahim Kahveci: Nüfus artışımızı yabancılarla kapatıyoruz

Murat Muratoğlu: Uçakların boş gidip geleceğini birisi ona söylemeli

Kolunu kaptırdığı timsahla güreşerek canını kurtardı

Bozuk paraları hurdacıya satmak isteyenlere ‘suçüstü’

15 Mayıs’ta iklim için el ele

Ukrayna’da Eurovision sunucusunun bomba sığınağındaki sevinci gündem oldu

Silifke’de, zehirli kestane toplamak için daldılar

Kedilerin soyağacı çıkarılıyor

Vogue dergisi, ‘Vogue köyü’ndeki pub’ın adının değiştirilmesini istedi

Britney Spears düşük yaptı: Mucize bebeğimizi kaybettik

‘Güldür Güldür’den hem Nebati’ye hem ‘bazı gazeteler’e gönderme

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
  • AGORA
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • BİRİNCİ SAYFALAR
  • GÜNÜN 11’i
  • AKŞAM POSTASI
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 5 YAŞINDA
  • KÜNYE
  • İLETİŞİM
  • E-mail
  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • RSS
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi