Yerli aşı Turkovac’ın 3’üncü faz çalışmalarıyla ilgili açıklama yapan Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver, aşının Türkiye’de de kullanılan Sinovac’ın CoronaVac aşısı kadar güvenli ve etkin bir aşı olduğunu söyledi. Ancak aşının etkinliğine dair net bir oran verilemedi.
Etkinlikte anlatılana göre 3’üncü fazla ilgili raporun çalışmasına acil kullanım onayı haberi geldikten sonra başlanmış.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 22 Aralık’ta Turkovac için acil kullanım onayı verildiğini duyurmuştu. Aşının yaygın kullanımı ocak itibariyle başlamıştı.
Erciyes Üniversitesi (ERÜ) ile Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) işbirliğiyle geliştirilen ilk yerli inaktif Covid-19 aşısı olan Turkovac için 3’üncü faz çalışmaları kapsamında gönüllülerin aşılanması sürüyordu.
Geleneksel yöntem olarak bilinen inaktif yönteminde virüs parçalanıp etkisiz hale getirilerek insan vücuduna zarar verilmeden bağışıklık uyarılıyor.
Turkovac aşısıyla ilgili yapılan son faz çalışmalarının sonuçları henüz net olarak açıklanmadı.
Buna hem TTB’den hem de hekimlerden tepki gelmiş, “Acil kullanım onayı verilmeden önce aşının güvenli ve etkili olduğu konusunda bir rapor” var mı diye sorulmuştu.
TTB Genel Sekreteri Prof. Dr. Vedat Bulut, aşının faz çalışması sonuçlarının bilimsel dergilerde yayımlanması gerektiğini belirterek “Ortada bir aşı yok, aşı olduğu iddia edilen bir solüsyon var” demişti.
Ankara’da Turkovac aşısının 3’üncü faz çalışmaları sonucuna ilişkin basın toplantısı düzenleyen Prof. Dr. Serhat Ünal ve Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver de aşının çalışmalarına dair etkinlik oranı vermekten kaçındı.
İki profesörün anlattığına göre 3’üncü faz çalışmasına katılanlardan bir gruba Turkovac, diğer gruba da kullanım onayı olan Sinovac aşısı yapıldı. Eşit oranda Turkovac ve Sinovac olmak üzere toplamda 2 bin 444 doz aşı yapılan çalışmada etkinlik analizi 1182 gönüllü üzerinde yapıldı.
Çalışmanın yürütücülerinden Prof. Dr. Mine Durusu Tanrıöver, şunları kaydetti: “Göreceli risk azalmasını yüzde 49,29 olarak mutlak risk azalmasını yüzde 4,42 olarak bulduk. Hastalığı geçirme anlamında iki aşı arasında iki kat fark oluştu. Üçüncü evre yan etkisi sadece kusma ile bir kişide görüldü. Beklemediğimiz sistemik ya da lokal bir yan etki olmadı. TURKOVAC kolunda beklenen yan etkilerin CoronaVac’a göre bir miktar daha fazla olduğunu görünüyor. Sistemik yan etkiler arasında iki aşı arasında fark yok. Hastaneye yatan sadece üç hasta vardı TURKOVAC kolunda. Hiçbirinin oksijen ihtiyacı olmadı, hepsi de hasar kalmadan sağlıklı şekilde taburcu olmuşlardı. CoronaVac’ın 3’üncü faz çalışmasında toplam takip süremiz 43 gündü, burada 108 gün. CoronaVac 3’üncü faz çalışmasına göre daha uzun süreli bir takibimiz olduğunu belirtebilirim. TURKOVAC en az CoronaVac kadar güvenli ve etkin bir aşıdır. 27 Aralık tarihine kadar 1008 kişide toplam 68 Covid-19 vakasını saptadık. Bu vakaların 45’i CoronaVac, 23 tanesi TURKOVAC’taydı. Vaka oranı CoronaVac’ta yüzde 8,96, Turkovac’ta 4,55’ti”
Acil kullanım onayından sonra başlamışlar
Bilim kurulu üyesi Prof. Serhat Ünal ise “İzlem süresi CoronaVac 3’üncü fazda 43 gün, TURKOVAC’ta bu süre 108 gündür” dedi.
Ünal, acil kullanım onayı sürecini şöyle anlattı: ”Çalışmanın destekleyicilerinden Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) 23 Kasım’da bizden bir yazıyla o güne kadar sonuçların bilgilendirilmesini istedi. Yine çalışma devam ederken 22 Aralık’ta TURKOVAC’ın acil kullanım onayı aldığı bildirildi, ortaya çıktı. Acil kullanım onayı aldıktan sonra da gönüllü alımını durdurup değerlendirmemize başladık. Acil kullanım onayı başka bir şey. Onunla ilgili başka çalışmalar ve veriler de var. Tüm veriler Sağlık Bakanlığı’na akıyor. Orada bu işten sorumlu arkadaşlar değerlendirmeyi yapıp acil kullanım onayını verdiler. Burayla ilgisi yok. AKO çıktıktan sonra biz değerlendirmeye başladık ve ancak bugüne yetiştirebildik. Bu arada çalışma devam ediyor. Yeni pozitif vakalar çıkıyor, onları biz takip etmeye devam edeceğiz.”
