• ROTA
  • 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11’i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • VPN HABER
  • ENGLISH

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Prof. Dr. Şenol: Maymun çiçeğinin Türkiye’de görülmeme ihtimali yok

08/06/2022 17:06


MESUDE ERŞAN

@mesudersan

[email protected]

Enfeksiyon hastalıkları ve klinik mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, yayılımı devam eden maymun çiçeğinin Türkiye’de şu ana kadar görülmemesi ihtimalinin olmadığını söyledi.

Fotoğraf: BBC

Şenol, hastalıkla ilgili tüm sağlık sisteminin uyarılması, yurtdışından gelenlerin belirtiler konusunda bilgilendirilmesi ve vahşi hayvan ticaretinin bitirilmesi gerektiği konusunda uyardı.


Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) son verilerine göre, maymun çiçeği Afrika kıtası dışında 27 ülkeye yayıldı. Vaka sayısı 780’e ulaştı. Bunlar kanıtlanmış vakalar. Örgüt bu sayının gerçek vaka sayısının altında olduğunu hatırlatarak küresel risk seviyesinin ‘orta’ düzeyde olduğunu belirtti. Önceki hafta açıklanan vaka sayısı 257’ydi.

Bugüne kadar hastalığın kökeni Afrika ülkeleri dışında, ABD, Britanya, İspanya, Portekiz, Kanada, Almanya, Fransa, Hollanda, Birleşik Krallık, İtalya, Belçika, İsviçre, Birleşik Arap Emirlikleri, İrlanda, Avustralya, Çek Cumhuriyeti, Slovenya, İsveç, Danimarka, İsrail, Avusturya, Finlandiya, Macaristan, Letonya, Malta, Norveç, Cebelitarık, Fas, Arjantin ve Meksika’dan vakalar bildirildi.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca konuyla ilgili son açıklamasında, virüsün Türkiye’de görülmediğini söyleyerek “Lüzumsuz gündem yapmayalım, vatandaşı tedirgin etmeyelim” dedi.

‘Bütün sağlık sistemi alarma geçirilmeli‘

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu’ndan Prof. Dr. Şenol bakandan farklı düşünüyor. Hastalığın tanı, tedavi ve takibiyle ilgili bakanlığın henüz herhangi bir kılavuz, rehber vs. hazırlamadığını söyleyen Şenol, şöyle uyardı: “İlk aşamada, kamunun ve hekimlerin bilgilendirilmesi, koordine edilmesi gerekiyor. Hangi merkeze, ne şekilde örnekler yollanacağı belirlenmeli. Birinci basamaktaki hekimler ve bütün sağlık sistemi bu konuda alarma geçirilmeli. Kamu bilgilendirilmeli, uyarılmalı, hangi belirtiler olduğunda hastaneye başvurmaları gerektiği anlatılmalı. Vahşi hayvan ticaretinin önünün alınması çok ama çok önemli. Acil olarak Afrika’dan vahşi hayvan ticareti engellenmeli. Yurtdışından gelen yolcular da bilgilendirilmeli, belirtileri halinde belirli merkezlere başvurmaları söylenmeli.”

Aşıyla yeryüzünden silinen çiçek virüsüyle aynı aileden olan maymun çiçeği, insanlarda 1970’lerden beri tespit ediliyor. Ancak ilk kez Afrika kıtası dışında bu denli yayılıyor. Hastalık Covid-19 kadar bulaşıcı ve ölümcül değil ama son vakalarla, salgına yol açma kapasitesi olduğunu tüm dünya gördü.

Afrika’da vahşi hayvan ticareti, kesimi yapanlar ya da bunlarla temas edenlere geçen hastalık, 2003’de ABD’ye taşınmıştı. Hayvan satılan mağazalarda Afrika’dan getirilen kemirgenlerle köpeklerin bir arada tutulmasıyla insanlara ulaşmış ve salgına yol açmıştı.

‘Farklı türleri, uzun süredir yayıldığını işaret ediyor‘

Şenol, şöyle dedi: “Bu kez insandan insana yayılımını izliyoruz. Çok yakın temasla geçiyor. Ortak kullanılan çarşaf ve giysilerle, çiçeğe benzeyen lezyonlara doğrudan dokunmakla, vahşi hayvan etinin çiğ tüketilmesi veya ısırmasıyla, hasta insanın solunum salgılarına temasla bulaşıyor.”

Virüsün ilk genomik analizleri, salgının çoktandır dünyada yayıldığını gösteriyor: “Üç-dört farklı virüs sekansı var. Son salgında dikkatimizi çeken daha çok erkeklerde (homoseksüel erkekler) tespit edilmesi. Çünkü çok yakın ve uzun süreli temas bulaşmada rol oynuyor. Aslında cinsel yolla bulaşan bir hastalık değil. Ancak uyuz hastalığındaki cinsel temasın bulaşmada bir etken olduğu varsayımı var.”

Atipik vakalar bildiriliyor

Maymun çiçeği, çiçek hastalığının hafif hali. Önce ateş, baş ağrısı, şiddetli halsizlik ve kas ağrıları yapıyor. İki ila üç gün sonra genellikle yüz, ağız, bazen genital bölgede, el içi ve ayak tabanlarında içi sıvı dolu kabarcıklar çıkıyor. Kabarcıkların içi hızla iltihapla doluyor ve ardından kabuklanıyor. Oldukça ağrılı bu lezyon ve döküntüler toplam iki ila dört hafta kadar sürebiliyor. Bulaşıcılığının en yoğun olduğu bu dönem.

Şenol, “Ancak vaka sayısı arttıkça, tipik olmayan vakalarla ilgili raporlar da gelmeye başladı. Gözden ve dikkatimizden kaçırabileceğimiz, söylediğim tarzda döküntülerin olmadığı vakalar var” dedi.

Afrika’nın sorunu sanıldı, yıllarca ihmal edildi

Covid-19 bir RNA virüsüydü ve sürekli mutasyon geçirdi. Maymun çiçeği ise DNA virüsü. DNA virüsleri çift kopya oldukları için çok fazla hata yapmaz, dolayısıyla mutasyon sıklıkları çok daha düşük. Ama bu mutasyon yapmayacakları ya da yapmadıkları anlamına gelmiyor. Araştırmacılar şimdiye kadar hangi mutasyonları biriktirdiklerini anlamaya çalışıyor.

Şenol’un değerlendirmesi şöyle: “DNA virüsleri mutasyonları daha yavaş biriktirirler. RNA virüsleri hata felaketi yapar. Hata felaketini önlemek için çok fazla çoğalır. Çoğaldıkça da içindeki batı mutantlar hemen anlam kazanır. Maymun çiçeği virüsü böyle değil. Ancak 1970’lerden beri gözden kaçırdığımız, Afrika kıtasındaki salgınlarda da yeterince global bir çaba sarf etmediğimiz için mutasyonlar şimdi araştırılıyor. Önlemlerini almayan, kaynaklarını iyi kullanmayan ülkeler salgının zayıf halkası olur.”

‘Şimdilik’ pandemi potansiyeli yok

Maymun çiçeğinden bir pandemi beklenmiyor. Ancak sessiz ve hızlı yayılan bir salgın. Çiçek aşısı bulunan 40-50’li yaşlarındakiler şanslı. Çünkü aşı maymun çiçeğine karşı da koruyor. Ancak hastalık bitince aşılaması da bitti. Şenol ilk kez bu kadar duyarlı grupla karşı karşıya olduğumuzu söyleyerek, şöyle devam etti: “Çiçek hastalığıyla hiç karşılaşmamış ve hiç aşılanmamış büyük bir grup var. Dolayısıyla bu ve çok uzun süredir sessiz hastalığın seyrini gözden kaçırmamız tüm dünyanın ortak bir çaba göstermemesi durumunda, salgının da (en azından kontrol edemeyen ülkelerde) sıkıntılı süreçlere yol açacağını gösteriyor. Kaynak kısıtlılığı olan ve hastalığın iyi yönetilemediği Afrika’da yüzde 3-6 gibi ölüm oranlarına rastlanmıştı. Virüsün daha ciddi mutasyonlar yaparak karşımıza gelebilir. O yüzden cidde alınmalı.”

10 soruda maymun çiçeği: Neden şimdi? Salgın ihtimali var mı?

KLİMİK’ten A’dan Z’ye maymun çiçeği

TTB anlattı: Maymun çiçeği hakkında bazı önemli bilgiler

Filed Under: Diken özel, Vitrin-mobil

SON HABERLER

Hekimlerin yurt dışı için belge başvuruları 2022’nin ilk yarısında rekor kırdı

Türk Tabipleri Birliği (TTB), sağlık çalışanlarının yurt dışında … Devamı...

CERN açıkladı: İlk kez bir pentakuarkta ‘garip’ kuarka rastlandı

Sakin olun, bunun ne anlama geldiğini ve neden önemli olduğunu açık şekilde … Devamı...

Tacizcisini öldüren lise öğrencisi ilk duruşmada tahliye edildi

Kars’ta kendisini 14 yaşından itibaren üç yıl boyunca taciz eden adamı … Devamı...

Britanya’da Johnson’a tepkili iki bakan art arda istifa etti

Britanya Sağlık Bakanı Sajid Javid ve Maliye Bakanı Rishi Sunak, art arda … Devamı...

Sarallar operasyonunda MHP MYK üyesi de gözaltına alınmış

MHP Merkez Yürütme Kurulu (MYK) Üyesi Şahin Gürz, Sarallar suç örgütüne … Devamı...

CHP’li belediyeler ‘Dışişleri’nden izin’ kararına uymayacak

CHP Genel Başkan Yardımcısı Seyit Torun, belediye başkanlarının yabancı … Devamı...

Erdoğan’ın danışmanı: Rus gemisindeki tahıl çalıntıysa, Ukrayna adına satarız

Cumhurbaşkanlığı danışmanı İlnur Çevik, Türkiye'nin Ukrayna’nın talebi … Devamı...

Ankara’daki Onur Yürüyüşü’ne polis müdahalesi: En az 50 gözaltı

Polis, 2'nci Ankara Onur Yürüyüşü'ne müdahale etti. Yirmiden fazla LGBTİ+ … Devamı...

Sonbaharda nüfusun en az üçte birini hastalandıracak dalga bekleniyor

 MESUDE ERŞAN @mesudersan [email protected] Türk … Devamı...

İtalya başbakanı: Erdoğan’a İstanbul Sözleşmesi’ne dönmeyi telkin ettim

İtalya Başbakanı Mario Draghi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'a İstanbul … Devamı...

Dinamitle balık avlayan kişiye para cezası
SADAT’tan Kılıçdaroğlu’na 1 milyon TL’lik tazminat davası: Bize savaş açtı

Ara

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 1708 gündür hapiste

YAZARLAR

Dört yaşındaki Afgan çocuğun bir ismi de vardı…

Murat Sevinç

Oyun büyük yeğen

Bahadır Kaynak

Neden bu kadar öfkeliyiz?

Psk. Dr. Feyza Bayraktar

Sedat Peker meselesi ve içine düştüğümüz sefalet

Levent Gültekin

Türkiye demokrasisinde siyasetçilerin halktan uzaklaşmaması mümkün mü?

Murat Sevinç

AKP neden oy kaybediyor?

İhsan Dağı

Cüneyt Arkın’ın ardından: Baş ucundaki ekmeğe bakarak uyumak

Azime Acar

GÜNÜN 11’İ

Yılmaz Özdil: Gerçekti hayal oldu

Bahadır Özgür: Evcil’in ilmek ilmek ördüğü tezgâh

Murat Muratoğlu: Fotokopi çeker gibi para basıyorsan…

Mustafa Balbay: Saray da Meclis’te çoğunluğu kaybetme olasılığını göz ardı etmiyor

Can Ataklı: Saray medyası ‘dünya da çok etkilendi’ diye bir ayrıntı koymuş habere

Evren Devrim Zelyut: Hasar almadan 2023’ü görmelerine imkan yok

Yusuf Karadaş: Erdoğan’ın NATO’da Kürt pazarlığı

Yaşar Aydın: Muhalefetin önündeki birtakım sorular

Zeynep Gürcanlı: Ukrayna ve Rusya’nın boşluğunu doldurmak kolay değil

Akif Beki: Dodurga’yı alan Türkiye’yi de alıyor şu halde

Taha Akyol: Hangisine inanacağız?

Sarıyer’deki balıkçıda sergilenen amforalara el kondu

Bu kafenin garsonları kekeme: Para kazanıyor, konuşma pratiği yapıyor, özgüvenlerini geliştiriyorlar

95-0 ve 91-1 biten iki futbol maçına inceleme

Başına beş yılda üç kez talih kuşu konan kadın, kazandıran taktiğini anlattı

Belgesel için ilan verildi: Büyük penisliler aranıyor

‘Minyonlar çılgınlığı’ sinema salonlarına takım elbiseyle girişi yasaklattı

UEFA, Şampiyonlar, Avrupa ve Konferans liglerinde dağıtacağı para ödüllerini açıkladı

Ulusal Galeri’de ‘yapışkanlı’ iklim eylemi

Tekirdağ’da, ‘kunduru’dan 25 ton rekolte bekleniyor

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SANAT
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
  • AGORA
  • DİKEN’E TAKILANLAR
  • BİRİNCİ SAYFALAR
  • GÜNÜN 11’i
  • AKŞAM POSTASI
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 5 YAŞINDA
  • KÜNYE
  • İLETİŞİM
  • E-mail
  • Facebook
  • Google+
  • Pinterest
  • RSS
  • Twitter
  • Vimeo
  • YouTube

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi