Dolar/TL’nin Ukrayna’da devam eden savaşın etkisiyle 14,65’i aşması, şirketlerin artan döviz ihtiyacı ve Merkez Bankası’nın kamuya döviz satışının etkisiyle piyasalarda döviz bulmak güçleşti, bankacılar artan taleple döviz mevduatında faizlerin yüzde 3’e yaklaştığını belirtti.
Bankacılık kaynaklarının Reuters ajansına verdiği bilgiye göre, bankalar yabancı para mevduat toplamak için faiz oranlarını yükseltirken, bir bankacı, “Yabancı para faiz oranları yüzde 3’e yaklaştı. Piyasada döviz bulmakta zorlanılıyor” dedi.
Kaynakların verdiği bilgiye göre, sektörde kurdaki son yükselişin başlamasından önce yüzde 0,50-1 bandından olan döviz mevduat faizleri yüzde 2-3 bandına kadar yükseldi.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından yükselen petrol fiyatlarına bağlı artan enerji maliyeti ve bunun rezervlerle karşılanacak olması Türkiye’nin cari fazlaya odaklı ekonomi politikasına yönelik endişeleri tetikliyor.
Öte yandan Merkez Bankası’nın kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) döviz satışı şubatta 5,37 milyar dolarla rekor kırdı.
Bir başka bankacılık kaynağı, piyasadaki döviz sıkışıklığını teyit ederek, “Kurdaki yükselişten dolayı ithalat maliyetleri yukarı gittikçe döviz ihtiyacı artıyor, şirketlerin dövize ihtiyacı olacak önümüzdeki dönemde. Merkez Bankası’nın kamuya satışı ve TL’yi tutma önlemleri ihtiyacı artırıyor” diye konuştu.
Son dört ayda büyük bölümü BOTAŞ’ın oluşturduğu KİT’lerin döviz talebinin 15,1 milyar doları piyasaya girmeden doğrudan MB rezervlerinden karşılandı.
Bankacıların öncü verilerden hesapladığına göre, MB’nin 18,2 milyar dolar olan net uluslararası rezervleri geçen hafta itibariyle 1 milyar dolar gerileyecek.
Yabancı girişi yok, borç çok
Dövize ihtiyaç artarken, ülkeye yabancı yatırımcı girişinin olmaması da döviz sıkışıklığını tetikledi. Son yılların en düşük seviyelerine inen yabancı yatırımcı, hisse senedi piyasasından şubatta da çıkış yaptı. Borsa İstanbul pay piyasasında şubat ayında yabancı yatırımcılar 217 milyon dolarlık hisse sattı.
Ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, kamu ve özel sektörün bu yıl 63,8 milyar dolarlık dış borç ödemesi bulunuyor. Kamunun 2022’de ödeyeceği toplam borç 23,3 milyar dolar. Hazine verilerine göre özel sektör de bu yıl 40,6 milyar dolar dış borç ödeyecek.
Öte yandan, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasındaki gelişmeler, Türkiye’nin cari açığında baskı yaratma riski taşırken, enerji ithalat faturasında artış, turizm gelirlerindeyse 5-6 milyar dolarlık kayıp bekleniyor.