Merkez Bankası (MB), yabancı para yükümlülükleri için zorunlu karşılık oranlarını tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırdı.
MB’nin ‘Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ‘inde yaptığı değişiklikler, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.
Buna göre, döviz cinsinden mevduat ve katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırıldı. Öte yandan Türk Lirası zorunlu karşılıklarının standart altın cinsinden tesis edilmesi imkanı üst limiti de yüzde 15’ten yüzde 10’a düşürüldü.
Değişiklik sonucu vadesiz, ihbarlı ve bir yıla kadar tüm vadelerde mevduat ve katılım fonu hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 25 oldu. Söz konusu oran bir yıl ve daha uzun vadelerde ise yüzde 19 olarak belirlendi. Zorunlu karşılık oranları kıymetli maden depo hesaplarında vadesiz, ihbarlı ve bir yıla kadar tüm vadeler için yüzde 24’ten yüzde 26’ya, bir yıl ve daha uzun vadelerde ise yüzde 20’den yüzde 22’ye yükseltildi.
Müstakrizlerin fonları kapsamında yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranı da 200 baz puan artırılarak yüzde 25’e çıkarıldı. Yabancı para diğer yükümlülükler için zorunlu karşılık oranlarında ise değişikliğe gidilmedi.
MB’nin zorunlu karşılık oranlarına ilişkin yaptığı değişiklikler, 28 Ekim’den itibaren yürürlüğe girecek.
Değişiklik sonucu MB’nin yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları şöyle:
| Yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları | Yeni (yüzde) | Eski (yüzde) |
| Mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu ve kıymetli maden depo hesapları hariç) | ||
| a) Vadesiz, ihbarlı, bir aya kadar, üç aya kadar, altı aya kadar ve bir yıla kadar vadeli | 25 | 23 |
| b) Bir yıl ve bir yıldan uzun vadeli | 19 | 17 |
| Kıymetli maden depo hesapları | ||
| a) Vadesiz, ihbarlı, bir aya kadar, üç aya kadar, altı aya kadar ve bir yıla kadar vadeli | 26 | 24 |
| b) Bir yıl ve Bir yıldan uzun vadeli | 22 | 20 |
| Müstakrizlerin fonları | 25 | 23 |
| Diğer yükümlülükler (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu dâhil) | ||
| a) Bir yıla kadar (bir yıl dahil) vadeli | 21 | 21 |
| b) İki yıla kadar (iki yıl dahil) vadeli | 16 | 16 |
| c) Üç yıla kadar (üç yıl dahil) vadeli | 11 | 11 |
| ç) Beş yıla kadar (beş yıl dahil) vadeli | 7 | 7 |
| d) Beş yıldan uzun vadeli | 5 | 5 |
‘Etkinliğin artırılması için’
MB’den yapılan açıklamada, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması için zorunlu karşılık düzenlemesinde değişikliğe gidildiği belirtildi.
Türk Lirası zorunlu karşılıkların döviz ve standart altın cinsinden tesis edilmesi imkanlarının daha önce atılan adımlarla kademeli olarak azaltıldığı ve 1 Ekim 2021’de Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkanının sonlandırıldığı aktarılan açıklamada, şunlar kaydedildi: “Bu defa, Türk lirası zorunlu karşılıkların standart altın cinsinden tesis edilmesi imkanı azami oranı yüzde 15’ten yüzde 10’a düşürülmüştür. Söz konusu imkan kademeli olarak azaltılarak sonlandırılacaktır. Ayrıca, yabancı para mevduat ve katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştır. Alınan bu kararlarla, Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 7,4 milyar lira, yabancı para cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin ise yaklaşık 3,8 milyar dolar karşılığı tutarında artması öngörülmektedir. Söz konusu değişiklikler, tesisi 12 Kasım 2021’de başlayacak olan 28 Ekim 2021 tarihli yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacaktır.”