İstanbul 8’inci İdare Mahkemesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Adalar için hazırladığı imar planları için yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Fotoğraf: Adalar Belediyesi
Aralarında Büyükada, Heybeli, Burgaz, Kınalı ve Sedef Adalarının da olduğu bölge 1984’te sit alanı ilan edilmişti. 2021’deyse cumhurbaşkanı kararıyla ‘Özel Çevre Koruma Bölgesi’ ilan edilen Adalar’ın imar planlama yetkisi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden (İBB) alınarak bakanlığa devredilmişti.
Adalılar ve Mimarlar Odası, düzenlemenin ‘yapılaşmayı artıracağı ve çevreye zarar vereceği’ gerekçesiyle yargıya başvurmuştu.
Karar‘dan Feyza Nur Çalıkoğlu’nun haberine göre mahkeme, söz konusu planların uygulanmasının telafisi güç zararlar doğurabileceği gerekçesiyle yürütmeyi durdurdu.
İstanbul Mimarlar Odası eski başkanı Eyüp Muhcu, mahkemenin aldığı karar için şunu dedi: “Bakanlık, kıyısı planlanmayan bir Adalar planı ortaya koydu, emsal artışı yapıldı, imara açıldı. Konut dokusuna önemli ölçüde pansiyon ve turizm işlevi getirilerek Adalar ticaret ve turizme açıldı. Mahkeme planı durdurdu ancak şu an 2500’e yakın kaçak yapılaşma var. Yassıada’yı beton adaya dönüştürdüler. Aynı mantıkla tüm adalar rant alanı haline getirilmek isteniyor. Adalardaki bu düzenlemeler kamunun değil özel şirketlerin yararına yapılıyor.”
Bilirkişi raporuyla çevreye ve kamu yararına zararlı olduğu tespit edilen plan için iptal davası açan Muhcu, 2023’te bakanlığın 1/1500 ile 1/1000 ölçekli imar planlarını onayladığını hatırlattı:
Büyükkent Mimarlar Odası ile Adalılar, plana ‘Çevreye, ekosisteme zarar vereceği, deprem riskinin dikkate alınmadığı, kamunun değil özel kişilerin çıkarını korumaya öncelik verildiği ve iklim krizi’ gerekçeleriyle itiraz ederek toplu dava açtı. İstanbul 8’nci İdare Mahkemesi, başvuruyu haklı bularak yürütmenin durdurulmasına karar verdi. İmar planlarının Adalar’da geri dönüşü olmayan zararlar yaratabileceğine işaret eden mahkeme ‘Konut alanları kuralına aykırılık var. Konaklama tesisi yapılamaz. Yer seçimleri ve fonksiyon büyüklükleri de mevzuat dışı’ dedi.
Kıyıyla ilişkisi olmayan bir planlamayla ilk kez karşılaşıyoruz. Bu durum bile tek başına iptal için yeterli. Aynı zamanda bakanlığın planı, Adalar’ı turizm amaçlı öngörmeye odaklanmış. İlçenin topyekün elden çıkarılması söz konusu. Kıyılar, mevcut yapılar hariç tutularak 100 ve 200 metre yapılaşma alanı dışında kalmalıdır. Plan için emsal artışı da getirildi. Bazı noktalar imara açıldı. Konut dokusuna önemli ölçüde pansiyon ve turizm işlevi getirildi. Bu durum adadaki yerleşik nüfus ve meskun alan olma özelliğini kaybetmeye yol açacak. Adalar’ı ticaret ve turizm amaçlı kullanmayı öngörüyorlar.”