İtalya’da, 100’ü aşkın kadın, kürtajla sonlandırılan gebeliklerinin ardından fetüslerin, onayları alınmadan defnedildiğini, mezarlıktaki ahşap haçların üzerine kendi isimlerinin yazıldığını fark edince hukuki mücadele başlattı.
Savcılığa şikayette bulunan gruptaki kadınlardan Marta Loi, bir gazete haberinde, başkent Roma’daki, ‘Prima Porta’ adlı mezarlıkta, fetüslerin (üçüncü gebelik ayı başından doğuma kadarki devre içinde ana rahmindeki canlıya verilen ad) gömüldüğü, ‘melek alanları’ diye anılan bölüm olduğunu okudu.
Mezarlığa giden Marta Loi, bir mezardaki haç üzerinde kendi adını ve defin işleminin yapıldığı tarihi gördü. Mezarlıkta en erken defin tarihi 2012 olan yüzlerce fetüs mezarı vardı. Loi, durumu Facebook’ta paylaşınca yalnız olmadığını anladı. Onlarca kadının adı haberleri olmadan mezarlıktaki haçların üzerinde yazıyordu.
‘Differenza Donna’ adlı sivil toplum kuruluşu Roma savcılığına, psikolojik olarak sarsılan ve şoke olan kadınlar adına, ‘özel yaşam ve insan hakları ihlal edildiği’ gerekçesiyle şikayet dilekçesi sundu ve sorumluların bulunmasını istedi.
‘Neredeyse bayılacaktım’
Doktorların fetüsün kalbinde gelişim bozukluğu olduğunu ve yaşamayacağını söylemesi üzerine altıncı ayında hamileliğini Eylül 2019’da sonlandıran, soyadının açıklanmasını istemeyen 36 yaşındaki Francesca deneyimini şöyle anlattı: “Doğmamış kızımın mezarını ve üzerinde adımı görünce neredeyse bayılacaktım. Aralık 2019 tarihi yazıyordu.”
Hastaneye defalarca, “Ne yaptınız” diye sorduğunu söyleyen Francesca tepkisini şu sözlerle ifade etti: “Benim, fetüsün atıldığına inanmamı sağladılar. Mezarı ve üzerinde ismimi görünce şoke oldum. Ceza gibi… diğer arkadaşlar da öyle. Kürtajdan üç ay sonra gömmüşler o üçay neredeydi o zaman?”
Kürtaj iznini 10 günde alabildiklerini anlatan Francesca defin için izin vermediğini söyledi -İtalya’da, 20 -28’inci haftalarda sonlandırılan hamileliklerde fetüsler defnedilebiliyor; ancak annenin izni gerekiyor.
‘Sorumluluğu kabul eden yok’
Yerel sağlık dairesi ASL’den konuyla iligli açıklama gelmedi; durumu ilk fark eden Moi’nin kürtaj yaptığı hastane San Camillo sadece izin verildiği takdirde böyle bir defin işleminin yapıldığını açıklayarak sorumluluk kabul etmedi. Roma’dak mezarlıkları yöneten kuruluş Ama da definlerin ASL’nin talimatları doğrultusunda yapıldığını açıkladı.
‘Arkasında kürtaj karşıtı gruplar olabilir’
Ülkenin 2006-2008 yılında görev yapan eski sağlık bakanlarından Livia Turco, definlerin ve mezarlara annelerin isimlerinin konmasının arkasında kürtaj karşıtı sağcı grupların olduğunu söyleyerek, “Jinekologların da aktivistlerin de böyle bir şey yapıldığından haberi yok” dedi.
Kürtajın 1978’de yasallaştığı İtalya’da, yok sayıda jinekolog -sivil toplum kuruluşlarının istatistiklerine göre on doktorun yedisi- kürtaj yapmayı reddediyor.
Emekli olmadan önce kürtaj uygulayan doktorlardan biri Silvana Agatone ise şunları söyledi: “Fetüslerin defnedildiğini biliyordum ama Prima Porta’daki gibi üzerine annelerinin ismi konulan mezarlar olduğunu bilmioyordum. Bu tür mezarlar 1937’den beri var. Sonraki yıllarda sağcı gruplar melek alanları oluşturmak için baskılarını sürdürdü.”
Differenza Donna’dan yapılan açıklamada, Sağlık Bakanı Roberto Speranza’nın konuya müdahil olmasını isteyerek kadınların hakkını sonuna kadar arayacaklarının altı çizildi.