• SANAT
  • 9 SORUDA
  • DİKEN ÖZEL
  • GÜNÜN 11'i
  • DİKENLİK
  • AKŞAM POSTASI
  • SPOR
  • VPN HABER

Diken

Yaramazlara biraz batar!

  • VİTRİN
  • AKTÜEL
  • EKONOMİ
  • ANALİZ
  • DÜNYA
  • MEDYA
  • KEYİF
  • YAZARLAR
  • SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Kraken dalgası Türkiye'de başlamış olabilir

30/01/2023 19:44

Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları (KLİMİK) Derneği, Türkiye’de Kraken yani XBB.1.5 dalgasının başladığını tahmin ediyor. Dernek bunu sadece kısıtlı verilerle tahmin edebiliyor; çünkü Sağlık Bakanlığı dünyada büyük bir hızla yayılan varyantla ilgili henüz herhangi bir açıklama yapmadı.

Fotoğraf: Reuters

Derneğin Erişkin Bağışıklaması Çalışma Grubu bugün Covid-19 enfeksiyonuyla ilgili bilgi notu paylaştı. Bilgi notunda, “’Pandemi bitti, artık virüsü izlemek ya da hatırlatıcı doz aşıları olmak gerekmiyor’ deme aşamasında değiliz” dendi.


Bilgi notunda SARS-CoV-2 virüsünün mutasyonlarla yeni varyantlar oluşturmayı sürdürdüğü ve bu sürecin yakın gelecekte önlenemeyeceği bir kez daha hatırlatıldı.

Halen tüm dünyada ve ülkemizde BQ.1.1 hakim. Krakenin de kendisinden önceki alt varyantlardan daha kolay bulaşabilmesi ve bağışıklıktan daha kolay kaçabilmesi nedeniyle ilerleyen aylarda baskın varyant haline geleceği öngörülüyor.

Bilgi notunda, şunlar yazıldı: “Mevcut verilere göre gerek BQ.1.1, gerekse XBB.1.5 Omicron alt varyantlarının sebep olduğu hastalığın klinik bulguları ve ağırlığı öncekilerden farklı değil. Ülkemizden yeterli veri olmamakla birlikte var olan veriler değerlendirildiğinde, BQ.1.1’in neden olduğu dalganın sonlandığı veya sonlanmak üzere olduğu, XBB.1.5 dalgasınınsa başlamış olduğu tahmin edilmektedir.”

Covid-19 mevsimsel özellik henüz kazanmadı

Dünya nüfusunun büyük çoğunluğu hastalığı geçirerek veya aşılanma yoluyla bağışıklık kazansa da hastalığı geçirmemiş, aşılanmamış çok sayıda insan bulunuyor.

Virüsün mutasyonlarla bağışıklıktan kaçabilme özelliği kazanabilmesi nedeniyle yeni varyantlar gelişmeye devam ediyor. Aşılı, hastalığı geçirmişlerde gelişen bağışıklık, yeni varyantlarla gelişen enfeksiyonlarda ölüm ve ağır hastalık riskini belirgin olarak azaltıyor. Ancak özellikle yeterli bağışıklık yanıtı geliştiremeyen çok yaşlı veya bağışıklığı baskılananlarda her yeni varyantla gelişen enfeksiyonlar, ağır hastalık ve ölümlere neden oluyor.

Virüs halen hem yaz hem de kış aylarında etkili olmaya devam ettiği için henüz mevsimsel özellik kazanmadı. Kalabalık nüfusuna ek olarak toplum bağışıklığı çok düşük olan Çin Halk Cumhuriyeti’nde vaka sayıları hızla artmaktadır. Çin’in yanı sıra Güney Kore ve Japonya’da yüksek olgu sayılarının yeni ve daha bulaşıcı Omicron alt varyantları veya Omicron dışı varyantlar için uygun koşullar sağladığına dair endişeler artıyor.

mRNA aşıları Omicron’a karşı en etkililer

Covid-19 aşıları, BQ1.1 ve XBB.1.5 gibi Omicron alt varyantları dahil olmak üzere tüm SARS-CoV-2 varyantlarının neden olduğu enfeksiyonlara bağlı ağır hastalığı ve ölümü çok büyük oranda engelliyor. Omicron alt varyantlarının hakim olduğu 2022 boyunca yapılan çalışmalar bu varyantlara karşı en etkili aşıların mRNA aşıları olduğunu gösteriyor.

Önerilen aşı şeması şöyle:

Başlangıçta önerilen iki doz aşı şemasının Omicron varyantlarına karşı korumada yetersiz olduğu anlaşıldığından mRNA aşıları için hatırlatma dozları gerekmektedir. En son bilimsel verilere göre Covid-19’un sebep olacağı ağır hastalık ve ölümden korunmak için, ülkemizde bulunabilen tek mRNA aşısı olan Biontech BNT162b2  için önerilen uygulama şemaları aşağıdaki gibi:

1. 12-50 yaş arasındaki sağlıklı kişiler; bir ay arayla iki doz mRNA aşısından oluşan primer şemayı tamamladıktan 3 ay sonra birinci hatırlatma dozlarını (üçüncü aşılarını) yaptırmış olmalıdır. (Temel Aşılama: iki doz + hatırlatma bir doz = Toplam doz doz)

2. 50 yaşının üstünde olan kişiler (sağlıklı dahi olsalar) veya 12 yaş üzerinde olup altta yatan ciddi hastalığı (diyaliz gerektiren böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği, ileri akciğer yetmezliği ve siroz) bulunanlar; hatırlatma dozundan üç-altı ay sonra ikinci hatırlatma dozlarını (dördüncü aşılarını) olmalıdır.

(Temel Aşılama: İki doz + hatırlatma iki doz = Toplam dört doz)

3. Yüksek miktarda virüsle karşılaşma riski olan kişiler (sağlık çalışanları); birinci hatırlatma dozundan üç-dört ay sonra ikinci hatırlatma dozlarını (dördüncü aşılarını) olmalıdır.

(Temel Aşılama: İki doz + hatırlatma iki doz = Toplam dört doz)

4. Bağışıklığı baskılanmış kişiler; bir ay arayla üç dozdan oluşan primer aşı şemasını tamamladıktan üç ay sonra birinci hatırlatma dozlarını (dördüncü aşılarını), bundan en az dört ay sonra da ikinci hatırlatma dozlarını (5. aşılarını) olmalıdırlar.

(Temel Aşılama: Üç doz + hatırlatma iki doz = Toplam beş doz)

5. Ne yazık ki ülkemizde 12 yaşından küçük çocuklarda uygulanmak üzere, daha düşük miktarda mRNA içeren onaylanmış aşı bulunmamaktadır. Ama bu yaş grubuna uygun aşıların bulunduğu ülkelerde önerilen aşılama şeması şu şekildedir:

a. Beş -11 yaş arasındaki çocuklarda primer aşılama için üç hafta arayla iki doz tekli (monovalan)10 mg’lık aşı yapılması önerilmektedir. Bu yaş grubunda, sadece bağışıklığı baskılanmış olanlarda primer aşılamada, 2 doz aşılamadan en az 28 gün sonra olmak üzere aynı aşıyla üçüncü bir dozun daha yapılması önerilmektedir.

b. Altı ay-dört yaş arasındaki çocukların primer aşılamasındaysa; üç-sekiz hafta arayla yapılan tekli (monovalan) 3 mg’lık iki dozu takiben, ikinci dozdan en az sekiz hafta sonra olmak üzere üçüncü doz olarak ikili (bivalan) 3 mg’lık bir doz aşı daha önerilmektedir.

6. Altı aydan küçük bebeklerde; Covid-19’a bağlı ağır hastalık ve hastaneye yatış riskinin 65 yaş üzerindeki kişilerle aynı olduğunu gösteren veriler bulunmaktadır. Bu nedenle altı aydan küçük bebekleri koruyabilmek için gebelerin ve bebekle teması olan kişilerin aşılarını tam olarak yaptırması çok önemlidir.

7. Omikron varyantıyla kanıtlanmış enfeksiyon geçirmiş kişilerin; (Ocak 2022’den sonra laboratuvar kanıtlı Covid-19 geçirenler) hastalıktan önce ve/veya sonra toplamda iki doz mRNA aşısı olmuşlarsa (hibrit bağışıklık) mevcut verilere göre aşı veya hastalık sonrası en az sekiz ay (hangisi en son olduysa) hatırlatma dozu yaptırmasına gerek yoktur. Bilim insanları hibrit bağışıklığın 12 aydan uzun koruma sağlayabileceğini öngörmektedir. Bağışıklığı baskılanmış kişiler bu önerinin dışındadır.

8. Yukarıdaki önerilerde belirtilen şemaları tamamlamış olan kişilerin; ek doz aşı olmasına gerek yoktur. Varyant gelişimi ve aşı etkililiğine ilişkin bilimsel veriler yakın takip edilerek önerilerimiz güncellenecektir.

13 milyar doz aşı yapıldı, güvenli

Dünya genelinde uygulanan Covid-19 aşı dozu sayısı 13 milyarı geçmiş olup, aşılara ilişkin olası yan etkiler halen çok yakından takip edilmektedir. Beklenen sıklıktan farklı her bulgu aşılarla ilişkisi açısından araştırılmaktadır. Ülkemizde bulunan aşılar için Ocak 2023 itibariyle tüm dünyadan bildirilen veriler, aşıların, özellikle COVID-19’a bağlı ağır hastalık ve ölümü azaltma konusunda yararının çok fazla olduğunu ve uygulanmasını durdurmayı gerektirecek ciddi bir yan etkisinin olmadığına işaret etmektedir.

En bulaşıcı varyant ‘Kraken’ Türkiye’ye geldi mi?

Kategori:Aktüel, Sağlık, Vitrin-mobil

SON HABERLER

Türk yüzücülere Pasifik Okyanusu'nda köpekbalığı saldırdı

Türk yüzücüler Yasemin Altıntaş ve Murat Öz’e Pasifik Okyanusu’nda köpekbalığı saldırdı.

TÜİK'e göre mayısta tüketici güven endeksi yükseldi

Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) mayısta tüketici güven endeksi aylık bazda yüzde 1,1 artarak 84,8 oldu.

Borsa güne nasıl başladı? – 20 Mayıs 2025

Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, haftaya yatay seyirle 9.666,18 puandan başladı.

Trump, yapay zekayla üretilen cinsel içerikleri engellemek için yasa tasarısı imzaladı

ABD Başkanı Donald Trump, internette yapay zekayla üretilen cinsel içerikleri engellemek için ‘İnternetten Kaldır Yasası’ tasarısını imzaladı.

Eğilmez'e göre enflasyondan yolsuzluğa pek çok sorunun nedeni: Kentsel rant

Ekonomist Mahfi Eğilmez, “Türkiye’de günümüzde en yaygın rastlanan rant çeşidi rant arayışı ve kentsel ranttır. Enflasyondan yolsuzluklara kadar uzanan pek çok ekonomik ve sosyal sorunun altında yatan nedenlerden birisi de budur” dedi.

Boşanma aşamasındaki eşini silahla vurarak öldüren erkek tutuklandı
'Barış akademisyeni' Dinçer Demirkent hakkında göreve iade kararı

Ara

DİKEN’İ TAKİP EDİN

Osman Kavala 2 bin 758 gündür hapiste

YAZARLAR

Bir uyanışın tarihi: 19 Mayıs

Psk. Dr. Feyza Bayraktar

Elinden çıkanı kulağın duysun

Mustafa Dağıstanlı

Ali Özgentürk için: Böyle mi olmalıydı!

Ayhan Tinin

Çocuk, sınırsızlıkta değil, sınırda büyür

Psk. Dr. Feyza Bayraktar

Yazalım da ne yazalım nasıl yazalım!

Murat Sevinç

Senyör Amicis'in gazına geldim 

Behzat Şahin

Özel, İmamoğlu ve Yavaş'ın 'özenli' açıklamaları üzerine…

Murat Sevinç

GÜNÜN 11’İ

Elif Çakır: 'Allah aşkına neden Türkiye'nin yolsuzluk belası'ndan kurtulması için niye iki çift laf edilmiyor?

Erdal Sağlam: 'Gençlik açısından hiç bu kadar kabus bir dönem yaşanmamıştı' diyebiliriz

Fikret Başkaya: Bizde diplomalılara 'aydın' deniyor…

Mithat Fabian Sözmen: Bir kez daha har vurup harman savrulan bir yaz transfer dönemi izleyeceğiz

Esfender Korkmaz: 2024, Türkiye'de rekor sayıda konkordato başvurusunun yaşandığı bir yıl oldu

Şeref Oğuz: Bodrum'da belediyecilik zor

Nevşin Mengü: Milyonlar harcanan gazeteler okunmuyor, o nedenle kendilerine bir trol ordusu kurmak zorunda kaldılar

Murat Ağırel: Gazetecilere iftiralar atılıyor, itibarsızlaştırma kampanyası büyütülüyor

Özge Güneş: Barınma hakkı ile rant politikaları aynı zeminde ama birbirine zıt yönlerde ilerliyor

Ali Eyüboğlu: Yapay zekanın Eurovision'da üçüncü sıraya yerleştirdiği Avusturya birinci oldu

Murat Belge: Ana muhalefet partisine 'terörist' demenin amacı ne olabilir?

  • 9 SORUDA
  • YAZARLAR
  • AKTÜEL
  • ANALİZ
  • DİKEN ÖZEL
  • DİKEN'E TAKILANLAR
  • DÜNYA
  • EKONOMİ
  • KEYİF
  • MEDYA
  • POPÜLER BİLİM
  • SANAT
  • BU GAZETE…
  • DİKEN 10 YAŞINDA
  • Künye
  • İletişim
  • Gizlilik ilkeleri
  • Çerez politikası

"Genç gazeteci arkadaşlarıma! Bu meslek yorucu bir meslektir. Ama, insan büyük bir zevkle çalışır. Kalemine daima efendi kal, uşak olmamaya gayret et. Mecbur kalırsan kır, sakın satma." Sedat Simavi

×