CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, AKP’nin ‘doğalgaz yeraltı depolarının tam dolu olduğu’ söyleminin gerçeği yansıtmadığını belirtti: “Tuz Gölü tam doluysa deponun verileri neden tamamen açıklanmıyor. Ya EPİAŞ yanlış bilgi veriyor ya da iktidar kamuoyunu yanıltıyor.”
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Tuz Gölü’ndeki deponun tamamını doldurduk. Silivri deposunun da yüzde 82’sini doldurduk. Kışa tam dolu bir şekilde girmiş olacağız” demişti.
İktidar geçen yıl da yer altı depolarının tam dolu olduğunu söylemişti. Ama İran’ın ‘arıza’ gerekçesiyle doğalgazı kesmesinden sonra Şubat 2022’de sanayide doğalgaz kısıntısı uygulanmıştı. Daha sonra stok miktarının bir önceki yıla göre yüzde 40 az olduğu ortaya çıkmıştı.
Toplam stok ‘gizleniyor’
Rusya’nın teknik arıza gerekçesiyle Avrupa’ya doğalgaz sağlayan Kuzey Akım’ın akışını yüzde 20’ye kadar düşürmesi, kış ayında doğalgaz krizi çıkacağının önemli işaretlerinden.
CHP’li Akın, Türkiye’nin de doğalgaz kriziyle karşı karşıya olduğunu anlattı.
EPİAŞ ve BOTAŞ tarafından, Silivri ve Tuz Gölü yeraltı depolarına gaz enjeksiyon, geri üretim, boru hattı stok, sistem giriş ve çıkış miktarı günlük yayımlanıyor ama depolardaki toplam stok miktarıysa aylardır açıklanmadı.
Akın bu miktarın neden ‘gizlendiğini’ sorguladı.
‘Doluluk oranı yüzde 69’
BOTAŞ’ın açıklamasına göre 2022-2023 dönemi için Silivri yeraltı deposunun toplam kapasitesi 3,19 milyar metreküp. Tuz Gölü yeraltı deposunun toplam kapasitesiyse 1 milyar metreküp.
Akın, günlük olarak EPİAŞ ve BOTAŞ’ın açıkladığı verilerin hesaplandığında 25 Temmuz itibariyle yeraltı depolarında toplam 2,9 milyar metreküp doğalgaz bulunduğunu söyledi. Yani yeraltı depolarının doluluk oranının yüzde 69.
Akın şöyle konuştu: “Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in açıkladığı doluluk oranıyla EPİAŞ ve BOTAŞ’ın verileri çelişiyor. Eğer Tuz Gölü tam doluysa EPİAŞ üzerinden neden aylardır bu depoyla ilgili veri açıklanmıyor? Bakan Dönmez depoları dolu göstermek için, depolanan gazın sisteme basınçlı bir şekilde verilmesi için depoda bulunan ancak kullanılamayan yastık gazını da depolanan gaz miktarına ekliyor. Dolayısıyla ya EPİAŞ ve BOTAŞ’ın verileri yanlış ya da iktidar kamuoyunu yanıltıyor.”
‘Gaz bulunamayabilir’
CHP’li vekil ayrıca kış aylarında Avrupa’da olası bir kriz çıkması durumunda LNG bulmanın imkansız hale gelebileceğine işaret etti: “Türkiye’nin 2021 yılında yaklaşık 16 milyar metreküp büyüklüğünde doğalgaz alım kontratı sona ererken, iktidar yalnızca 8,5 milyar metreküp büyüklüğünde yeni kontratları hayata geçirdi. Başka bir deyişle tüketim aynı kalsa bile yaklaşık 7-8 milyar metreküp doğalgaz açığımız var. Buna ilişkin yeni uzun vadeli kontratlar yapılması gerekirken, iktidar maliyeti daha yüksek olan LNG’ye yöneldi. Şimdi spot piyasadan alınacak LNG’de geç kalınırsa, Avrupa’da bir kriz yaşanması durumunda alınacak gaz bulunamayabilir. Dolayısıyla iktidar bir an önce bu açığın kapanmasına yönelik adımlar atmalı.”