İkinci Dünya Savaşı sırasında ABD genelinde kamplarda tutsak edilen 125 bin 284 Japon asıllı kişinin listelendiği, ‘kutsal isim kitabı’ Ireichō, Los Angeles’daki Japon Amerikan Ulusal Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.
İkinci dünya savaşı sırasında kurulan kampların açılmasından seksen yıl sonra, çoğu Amerikan vatandaşı olan ve Amerika Birleşik Devletleri’nde hapsedilen 125 bin 284 Japon asıllı kişinin isimlerini içeren, 25 kiloluk, bin sayfalık, elle ciltlenmiş isim kitabı Ireichō, türünün ilk kapsamlı listesi oldu.
Ireichō projesi, Güney Kaliforniya Üniversitesi Shinso Ito Japon Dinleri ve Kültürü Merkezi müdürü Duncan Ryuken Williams ve yaratıcı yönetmen Sunyoung Lee tarafından yönetildi.
Williams, son üç yılını, ABD ordusu, Adalet Bakanlığı ve İkinci Dünya Savaşı sırasında Japon asıllı Amerikalıların hapsedilmesini yönetmek için kurulan Savaş Yer Değiştirme Kurumu (War Relocation Authority) kampları dahil olmak üzere belirlenen 75 merkezde tutulanların isimlerini araştırmak, yazıya dökmek ve doğrulamak için ülke genelinde gönüllü ekiplerle çalışarak geçirdi.
Bu kamplar, 1942’de Japonya’nın Pearl Harbor’ı bombalamasının ardından Başkan Franklin D. Roosevelt’in yönetiminde açıldı.
“Proje tarihi onarmakla ilgili” diyen Williams, “Onarım işinin bir kısmı, haksız yere hapsedilenleri onurlandırmak ama aynı zamanda kimsenin dışarıda kalmamasını sağlamak” ifadelerini kullandı.
Savaş tutsağı Japonlar bir araya geldi
The Guardian’da yayımlanan haberde, o dönemin tanıklarının hikayelerine yer verildi. Bunlardan biri de ailesi Los Angeles’taki evlerinden koparıldığında sekiz yaşında olan Kanji Sahara. Sahara, diğer binlerce Japon kökenli insanla birlikte kışlalarda, at ahırlarında ve İkinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar kaldıkları Savaş Yer Değiştirme Kurumu kamplarında yaşamaya gönderildi.
Bir çitin arkasında durduğunu, caddenin karşısındaki insanların günlerini geçirdiğini, hayatın neden onlar için normal olduğunu ama onun için olmadığını merak ettiğini hatırladığını aktarıyor.
Sahara şimdi 88 yaşında ve benzer bir kaderi paylaşanlara adanan serginin açılış töreni için ABD’nin Los Angeles şehrindeki Küçük Tokyo’daki Japon Amerikan Ulusal Müzesi’ni ziyaret eden yüzlerce insan arasındaydı.
Sahara’nın torunlarından biri olan Kristen Tang, “Aile tarihimi öğrenerek büyüdüm ve büyükbabam olanlar hakkında her zaman açıktı, ancak bu muazzam kitabı görmek benimkine benzer hikayeleri olan kaç aile olduğunu hatırlattı” dedi.
Birçok kuşaktan çok sayıda ailenin kitabı bir araya getirmede yer aldığını gördükten sonra duygulandığını söyleyen Williams, kitabı “aileler için bu tarihi aktarmaları ve genç nesillere bu tarihle bağlantılı olduklarını hissettirmeleri için bir fırsat” olarak nitelendirdi.
