MESUDE ERŞAN
@mesudersan
mesudeersan@diken.com.tr
Dünya AIDS ile Mücadele Günü’nde, Türkiye’deki tabloyu gözler önüne serdik: Türkiye HIV enfeksiyonunun son 10 yılda yüzde 460 arttığı tek ülke. Ve HIV pozitif bireylerin en az yarısı enfekte olduğunun farkında değil.
HIV testleri, enfeksiyon hastalıkları bölümü olan tüm sağlık kuruluşları (devlet, eğitim ve araştırma, üniversite hastaneleri ve özel hastaneler), özel laboratuvarlar ve gönüllü danışmanlık ve anonim test merkezlerinde yaptırılabiliyor. Ve ne yazık ki, gönüllü çalışan test merkezlerinden Türkiye’de sadece beş tane bulunuyor. Bunları İzmir’de Konak Belediyesi, Bursa’da Nilüfer Belediyesi, Ankara’da Çankaya Belediyesi, İstanbul’da Şişli ve Beşiktaş belediyeleri açtı.
Kimlik bilgileri istenmeden, gizlilik esaslarıyla, ücretsiz test yapılan bu merkezlerde danışmanlık hizmeti de veriliyor.
Gönüllü merkezlerin önemine dikkat çeken HIV Enfeksiyon Derneği Başkanı Prof. Dr. Fehmi Tabak, gönüllü merkezlerde test yaptıranların yüzde 3-10’unda HIV saptandığını söylüyor. Tabak şöyle diyor:
“Çünkü buraya hedef kitle, güvenerek gidiyor. Diğer tarama yöntemlerinde çok daha düşük oranda pozitiflik bulunuyor. Bu merkezler çok önemli ve sayıları artırılmalı. HIV pozitif bireyler damgalanmaktan endişe ediyor. Ama görüyoruz ki belediyeler de damgalanmaktan korkuyor. Bu merkezlerin sayısı artmıyor.”
Tedavi aktivisti, Kırmızı Kurdele İstanbul Gönüllüsü Arda Karapınar da test meselesinin Türkiye’de HIV ve AIDS konusundaki en önemli sorunlardan birisi olduğunu söyledi: “Çünkü Türkiye’deki test imkanları, meseleyi çözmüş ülkelerdeki gibi geniş ve kapsamlı değil. Evet devlet hastanelerinde ve özel hastanelerde test var fakat HIV konusu başka bir test yaklaşımı gerektiren bir konu. Dünyadaki başarılı modellere bakıldığında, kimlik vermeden, yani mahremiyeti baştan garanti ederek test yapabilme imkanlarının toplumun tamamı için mümkün olduğunu ve hatta mobil test imkanlarının bulunduğunu görüyoruz. Maalesef bunlar Türkiye’de henüz mümkün değil. Gönüllü danışmanlık test merkezlerinin ve kimlik vermeden HIV testi yaptırabilme imkanlarının ülke genelinde yaygınlaştırılması herkesin yararına.”