MESUDE ERŞAN
@mesudersan
[email protected]
Ardahan Belediye Başkanı Faruk Demir’in kaldırım çalışmalarını incelerken, engelli yollarını soran vatandaşa verdiği, “Her yol bitti, engelli kaldı. Biz engellilerin elinden tutar götürürüz” yanıtına engelliler tepki gösterdi. Engelliler Platformu açıklamayı “Talihsiz” diye nitelendirerek, kınadı.
Diken’e konuşan İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi Başkan Yardımcısı Avukat Mustafa Keskin, Ardahan’da yaşayan engellilerin önce belediyeye, cevap geldikten sonra da Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na başvurabileceklerini söyledi.
İhtiyaç duyanlara destek olacağını belirten Keskin, “Bize hep ilk söylenen engellileri çok sevip, saydıkları, kardeşleri olduğumuz. Ama nedense iş hizmete gelince hep ikinci, üçüncü planda kalıyoruz. Evrensel haklarımız yok sayılıyor” dedi.
Belediye başkanı Demir’in engelliye “Olduğun yerde kal, dışarı çıkarsan elinden tutar taşırız” demek istediğini kaydeden engelli avukat, şunları dedi: “Belediye üzerine düşeni yapmalı. Başkanın söylediği insan onuruna yakışmayan bir davranış. Örneğin tekerlekli sandalye kaldırıma çıkamayınca çevredeki insanların kucaklayıp götürmesi gerekecek. Bu engellinin bağımsız hareketini yok sayan, saygınlığını önemsemeyen bir yaklaşım.”
Engelliye yaklaşımın sadece Ardahan değil, ülkenin genelinde benzer olduğunu söyleyen Keskin, “Yerel yönetimlerle de sınırlı değil. Benzer yaklaşımı büyükşehir belediyelerinde de görüyoruz, bakanlıklarda da” dedi.
‘Erişebilirlik hakların omurgası‘
Erişebilirliğin çok temel bir ilke ve hakların omurgası olduğunu belirten avukat, şöyle devam etti: “Uygun kaldırım, rampa bulunmadığı sürece fiziksel ya da görme engellinin evden çıkması mümkün olmaz. Engellinin işinin olması, okul tarafından kabul edilmesi ancak gidebileceği kaldırım, binebileceği bir araç varsa anlamlı. Erişemezse zaten hakkını da kullanamaz.”
Engelliler Kanunu 10 yıldır erteleniyor
2005 yılında yürürlüğe giren 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’la tüm kamu kurum ve kuruluşlarının yedi yıl içinde engelliler için erişilebilir hale getirilmesine karar verilmişti.
Ancak kanunun uygulanması 2012’den beri erteleniyor. 2022 sonundan itibaren yürürlüğe girmesi beklenen kanun, bayramdan hemen önce dört yıl daha ertelendi.
Söz konusu kanunun engellilerin ulaşım araçları, binalar, açık alanlar, bilgilendirme hizmetleri, bilim ve iletişim teknolojilerine ulaşabilmesi ve kullanabilmesini düzenliyor.
Bu ertelemenin de engelleye genel bakışı ortaya koyduğunu belirten Keskin, şöyle devam etti:
“Ne yazık ki TBMM, bakanlıklar, belediyeler engelliyi ikinci plana atıyor. Başka bir deyişle bizi, belediyelerin, başka hizmet sunucularının vicdanına mahkum ediyor. Engellilerin toplumun bir parçası olabilmesi için evinden dışarı çıkması gerekiyor.”
