HDP, eş genel başkanlar Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş’ın tutukluluk durumları için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu.
Başvuruda, Anayasa Mahkemesi tarafından konuyla ilgili herhangi bir inceleme yapılmadığı vurgulanarak AİHM’e ‘zorunlu’ olarak başvurulduğu belirtildi.
HDP’nin Türkiye’nin en çok oy alan üçüncü partisi olduğuna dikkat çekilen başvuruda, eş genel başkanların özellikle referandum sürecinde, tutuklu yargılamasının Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’yle güvence altına alınan özgürlük ve güvenlik hakkını, ifade özgürlüğünü ve serbest seçim hakkını ihlal ettiğine vurgu yapıldı.
Gözaltılar ve tutukluluklar hatırlatıldı
AİHM başvurusunda 22 Temmuz 2015’ten bu yana HDP, DBP ve bileşenlerine yönelik operasyonlar kapsamında 9 bin 796 kişinin gözaltına alındığı, 2 bin 906 kişinin de tutuklandığı belirtildi. Geçen yılın temmuz ayından bu yana ise aralarında 12 milletvekilinin de bulunduğu 1482 kişinin tutuklandığı hatırlatıldı.
AİHM’i evrensel hukuk kurallarını uygulamaya davet edilen başvuruda ‘partili cumhurbaşkanlığını’ hedefleyen anayasa değişikliği referandum sürecinin de altı çizildi: “‘Hayır’ kampanyasının örgütlenmesi için çalışan muhalefetin susturulması ve cezalandırılması amacıyla yürütülen ve keyfi ve sistematik bir hal alan gözaltı ve tutuklamaların siyasi bir amaç taşıdığı belirtildi.”
Eş başkanlar dahil 12 vekil tutuklu
Eş başkanlar Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş’ın da aralarında olduğu HDP’li 12 vekil, 4 Kasım 2016’da sabaha karşı evlerine yapılan polis baskınıyla gözaltına alınmıştı.
Diyarbakır milletvekilleri Ziya Pir ve İmam Taşçıer ve Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder ise adli kontrol şartıyla serbest bırakılmıştı.
Demirtaş ve Yüksekdağ’la birlikte grup başkan vekili İdris Baluken, Şırnak milletvekilleri Leyla Birlik ve Selma Irmak, Diyarbakır Milletvekili Nursel Aydoğan, Hakkari Milletvekili Abdullah Zeydan, Mardin Milletvekili Gülser Yıldırım ve Şırnak Milletvekili Ferhat Encü tutuklanmıştı. İki gün sonra da Hakkari Milletvekili Nihat Akdoğan tutuklanmıştı.
HDP Diyarbakır Milletvekili Çağlar Demirel ve Siirt Milletvekili Besime Konca da Ankara’da gözaltına alınmalarının ardından 12 Aralık’ta tutuklanmıştı. Böylece tutuklu vekil sayısı 12’ye yükselmişti.
Birlik’in ardından Baluken’in de tahliye edilmesiyle beraber tutuklu HDP’li vekillerin sayısı 10’a düşmüştü.
Buna karşılık Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş ve Kars Milletvekili Ayhan Bilgen’in tutuklanmasıyla sayı yeniden 12’ye yükselmişti.
Encü’nün salıverilmesiyle 11’e düşen HDP’li tutuklu vekil sayısı, Encü’nün tutuklanmasıyla yeniden 12’ye yükselmişti.