ABD’de ilk kez yapılan güneş fırtınası tatbikatı dünyanın yeterince bu tip uzay hava koşullarına hazır olmadığını gösterdi.
Güneş fırtınaları; uydular, astronotlar, elektrik şebekeleri ve radyo iletişimi üzerinde doğrudan etkili. Güneş’ten koparak Dünya’ya ulaşan yüklü parçacıklar, özellikle GPS sistemleri, ticari havacılık ve alçak yörüngedeki uydular için büyük risk.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’nin (NOAA) de arasında bulunduğu kurumlar, yaklaşan bir süper güneş fırtınasına karşı müdahale kapasitesini test etti. Tatbikat, uzaydan gelen yüksek enerjili parçacıkların iletişim, ulaşım ve enerji altyapısında yaratabileceği yıkımı simüle etti.
TRT Haber’in aktardığına göre Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı’ndan Ian Cohen, tatbikatın sadece teknik değil, iletişimsel eksikleri de ortaya çıkardığını söyledi. Cohen’e göre uzay hava olayları konusunda üst düzey karar alıcılara farkındalık kazandırmak önemli fakat farklı kurumlar arasında bilgi paylaşımı ve kriz anında koordinasyon hâlâ yetersiz.
Raporda aşırı uzay hava koşullarına karşı kurumlar arası iletişimin güçlendirilmesi gerektiğini söylendi. Ayrıca federal, eyalet ve yerel düzeyde hızlı müdahaleyi mümkün kılacak sistemlerin eksik olduğu belirtildi.
Bilim insanları, bu tür fırtınaların etkilerini önceden kestirmenin zor olduğunu, bazı durumlarda çarpışmadan sadece 15 ila 45 dakika önce tespit edilebildiğini hatırlatıyor.
Bu nedenle Güneş’e daha yakın yörüngelere yeni gözlem araçları yerleştirilmesi çağrısında bulunuluyor.
Raporda ayrıca aşırı uzay hava olaylarının ulusal güvenliği ve kritik altyapıları tehdit edebileceği ifade edilirken bu tür felaketlere depremler, kasırgalar veya siber saldırılar gibi hazırlıklı olunması gerektiği söylendi.