Verilerine uzun süredir şüpheyle yaklaşılan Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı temmuz enflasyonu, diğer göstergelerin yine altında kaldı.
TÜİK yayımladığı enflasyon ve işsizlik verileriyle uzun süredir sokaktaki gerçeği yansıtmamakla suçlanıyor. Bunda iktidarın kurum üzerinde neredeyse her ay yaptığı değişiklikler de etkili. TÜİK’te ocakta Sait Erdal Dinçer başkanlıktan alınmış yerine Erhan Çetinkaya atanmıştı. Marttaysa başkan yardımcıları Umut Serhat İdman ve Nurettin Kaya görevden alınmıştı.
TÜİK, mayıs enflasyon verilerini açıklarken, madde sepetini raporundan çıkarmıştı. Kararı ‘skandal’ olarak nitelendiren ekonomistler, sepetin yayımlanmamasının, verileri ve pahalılığı gizleme amacını taşıdığını söylemişti. Haziranda da tüketici fiyatları endeksini hesaplayan birimin başındaki Mustafa Teke’nin ‘olup bitenlere karşı çıkınca görevden alındığı’ öne sürülmüştü.
Diğer yandan TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya’nın dün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’la Beştepe’de görüştüğü de öne sürüldü.
Bu gelişmeler verilere şüpheyle yaklaşılmasına sebep oluyor.
İstanbul enflasyonuyla makas açıldı
TÜİK’e göre temmuzda yıllık enflasyon yüzde 79,6’ya yükseldi. Aylık artışsa yüzde 2,37. Reuters’ın uzmanlarla düzenlediği ankete göre temmuzda enflasyonun yüzde 82,5’e çıkması bekleniyordu.
Diğer yandan öncü gösterge sayılan İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre kentteki tüketici fiyatları geçen yıla göre yüzde 99,11 arttı.
Son üç ayda fark sırasıyla 9,9 puan, 13,8 puan ve 15,6 puandı. Şimdiyse bu öncü göstergeyle TÜİK verileri arasındaki fark 19,5 puana ulaştı.
İki verinin tarihsel olarak birlikte hareket ettiğini belirten Merkez Bankası’nın eski ekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, son dört aydaki ayrışmanın ‘dikkat çekici’ olduğunu söyledi.
Verilerle ilgili iktisatçı Mahfi Eğilmez, “Bizim ekonomi politikamız belirli göstergelerin belirli limitlerin üzerine çıkmaması için gösterilen çabalardan ibarettir. Ne yazık ki yaşam o limitlere uymuyor” dedi.
Diğer göstergeler de eleştiri konusu oldu.