Mayıs enflasyonunu açıklayan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), raporunda 410 ürünün fiyatının yer aldığı madde sepetine yer vermedi.
Kararı ‘skandal’ olarak nitelendiren ekonomistler, sepetin yayınlanmamasının, verileri ve pahalılığı gizleme amacını taşıdığını söyledi.
TÜİK’in bugünkü açıklamasına göre nisanda yüzde 69,97 olan yıllık enflasyon, mayısta yüzde 73,50’le 24 yılın zirvesine yükseldi. Enflasyon Araştırma Grubu’na (ENAG) göreyse mayısta yıllık enflasyon yüzde 160 oldu.
Sıklıkla şeffaf olmamakla ve sokaktaki gerçeği yansıtmamakla eleştirilen TÜİK’in, bu seferk de madde sepetini raporundan çıkarması tepkilere neden oldu.
TÜİK, 26 Mayıs’ta bir açıklama yayımlayarak, ‘ayrıntılı tabloların sunum şekli ve içeriği konusunda kamuoyunda gündeme gelen yapıcı eleştiriler de dikkate alınması nedeniyle’ değişikliğe gidildiğini kaydedilmişti.
Değişiklikte ilk uygulamaysa bu aya denk geldi.
‘Kalem kalem ürün takibi zorlaştırılmış’
Ekonomi yazarı Uğur Gürses, Twitter’da kararı eleştirerek şunları söyledi: ‘‘TÜİK 410 ürünün fiyatının bulunduğu madde sepetinin yayımını durdurmuş…(‘Sağlık sebepleriyle’ ?) Şu sayılar olmasa enflasyonu ne güzel yönetirdik…
TÜFE alt endekslerine ise kimi ürünlerin 143 grup kalemi eklenmiş. Böylece kalem kalem ürün takibi zorlaştırılmış. Şeffaflığı yok ederek enflasyon verilerine olan güvensizliği daha da derinleştiriyorlar.
Şimdi bu kafayla bir de kısa vadeli ‘enflasyona endeksli tahvil’ çıkaracaksınız?”
‘Bu bir skandal’
Ekonomist İris Cibre bu kararı “Skandal” diye niteleyerek şunları kaydetti: “2022 mayıs madde sepeti ve ortalama madde fiyatları dosyasına mayıs ayı eklenmemiş. Nedenini öğrenebilir miyim? Bu bilgilere ulaşamadığımızdan mesela süt veya peynir fiyatını kaç almışlar, benzin ortalama fiyatını mayısda kaç almışlar bilemiyoruz tabi. Bu bir skandal!”
‘Başkan değişikliği anlaşılan işe yaramış’
CHP Ekonomi Politikaları Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak, enflasyon hesaplamasını yapan dairenin başkanı Cem Baş’ın geçen ay görevinden istifa ettiğini hatırlatarak, şöyle konuştu: ”Mayıs ayı madde sepeti ve ortalama madde fiyatları nerede kaldı TÜİK? Enflasyon rakamlarını yayımlayan dairedeki başkan değişikliği anlaşılan işe yaramış. Enflasyonla mücadele edemeyenler, enflasyon rakamlarıyla mücadeleye hız vermiş.
Bu yapılanın adı milyonlarca memur ve emeklinin, asgari ücretlinin hakkını yemektir. Çok büyük kötülüktür. Yapılan, zulmün daniskasıdır.
İş başına gelir gelmez, TÜİK’in başta enflasyon ve milli gelir rakamları olmak üzere, tüm istatistiklerini ciddi bir incelemeden geçireceğiz. Ekşi yiyenler hakkında da gereğini hiç çekinmeden yapacağız.”
