MESUDE DEMİR
E-sigara şirketleri ABD İlaç ve Gıda Kurumu (FDA) denetiminden kaçmak için yeni bir yöntem geliştirdi. Nikotinden çok daha kuvvetli bir madde olan ‘metanin‘i ürünlerine kattı. Hileyi yakalayan Duke Üniversitesi’nin araştırmacıları, bulgularını Amerikan Toraks Kongresi’nde bilim insanlarıyla paylaştı.
Yeni bir tütün ürününün ABD’de yasal olarak pazarlanabilmesi için FDA tarafından onaylanması gerekiyor. Endüstri bu aşamayı atlamak için yeni bir nikotin benzeri kimyasal geliştirdi. FDA listesinde nikotin, 3-metil içeriği olarak belirtilmişken endüstri 6- metil içeren ‘metatin‘ adını verdiği bu maddeyi ürünlerine koydu.
Farmakoloji ve kanser biyolojisi doçenti Sven-Eric Jordt’un başkanlığındaki ekip, laboratuvar incelemelerinde bunu yakaladı ve bildiri olarak kongreye sundu.
Nikotinden kat kat güçlü
Fare deneylerinde metatinin değişik beyin işlevlerini etkilemekte nikotine göre üç-beş kat daha güçlü olduğu saptandı.
E-sigara endüstrisi bu maddeyi ABD ve Asya’da pazara sundu.
Kongreye katılan Sağlığa Evet Derneği Başkanı ve çocuk göğüs hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı, bulgunun sigara endüstrisi artık denetlenmek istemediğini bir kez daha ortaya koyduğunu söyledi.
FDA başta olmak üzere, denetleyici yapılardan kaçmaya çalıştıklarını belirten Dağlı şöyle devam etti: “Bunun için hukuki ne kadar boşluk varsa kullanmaya çalışıyor. Tütünün ve nikotinin bir tanımı var. Onların dışına çıkan ürünler ürettiklerindeyse denetlenmekten kaçabiliyorlar. Ama bu sadece bir denetimden kaçmak değil. Bu kez nikotinden çok daha kuvvetli, insan vücudunda çeşitli etkileri olan ve özellikle de beyin üzerinde bağımlılık yapabilecek bir madde yaratmışlar. Swen gibi, laboratuvarda çalışıp kanıtlayanlar olursa erken yakalanıyorlar. Yoksa uzun süre bunları piyasada tutup ürünlerinden, bağımlı yaratmaya devam ediyorlar.”
Tütün endüstrisinin 1950’li yıllardan bu yana daha fazla bağımlı yaratmak için farklı taktikler geliştirdiklerini hatırlatan Dağlı şunları söyledi: “Tütünün zararlarını bilmelerine rağmen satıyorlardı ürünlerini. Ama bu acımasızlık ve saldırganlık yıllar içinde giderek arttı. Şu anda acaba insanların beyinlerinin olumsuz etkilenmesine de bilerek mi neden oluyorlar diye aklımıza geliyor açıkçası. Tütün endüstrisine karşı eskisine göre çok daha uyanık ve halk sağlığını koruyucu davranmak zorundayız.”