Köpekbalığı Haftası’nda denizin çok eski yırtıcıları hakkında şaşıracağınız beş bilgi.
Belgesel kanalı Discovery Channel 1988’den bu yana her yıl bir hafta boyunca izleyicisinin köpekbalığına boğuyor. Bu yıl 24-30 Temmuz arasında köpekbalığı içerikleri izleyiciyle buluşacak.
500’den fazla köpekbalığı türü var.
ABD’deki Florida International Üniversitesi’nden deniz biyoloğu Michael Heithaus insan elinden daha küçük olan cüce fener köpekbalığından otobüs boyutuna kadar büyüyebilen balina köpekbalığına çok çeşitli boyutları olduğunu söylüyor
Köpekbalıkları yüz milyonlarca yıldır var; evrimleşmeye devam ederken bir yandan da büyük tehlike altındalar. 2021’de Nature’da yayınlanan bir araştırmaya göre büyük ölçüde aşırı avlanma nedeniyle köpekbalığı ve vatoz popülasyonları 1970-2018 yılları arasında yüzde 71 azaldı.
CNN’in derlediği beş şaşırtıcı bilgi şöyle:
Yüzlerce yıl yaşayabilirler
Köpekbalıkları diğer havanlara kıyasla en uzun yaşam süresine sahip canlılar. 2016’sa Science dergisinde yayınlanan araştırmaya göre Grönland köpekbalıkları en uzun yaşayan omurgalılar. Kuzey Atlantik türlerin ortalama 272 yıl yaşadığı tahmin ediliyor. Grönland köpekbalıklarının ise en az 400 yıl yaşadığı düşünülüyor.
Ağaçlardan ve dinozorlardan daha yaşlılar
En eski köpekbalığı fosilleri 450 milyon yıl kadar geriye gidiyor. Bu da ağaçlardan en az 90 milyon, dinozorladan ise 190 milyon yıl daha önce var olduklarını gösteriyor.
Miami Üniversitesi Deniz ve Atmosferik Bilimler okulundan Catherine Macdonald’ın verdiği bilgiye göre Pangea (yaklaşık 250 milyon yıl önce ayrılmaya başlatan yekpare, dev kıta) ayrılmadan önce bile vardılar.
Hamilelikleri üç yıldan uzun sürebilir
Köpekbalıklarının üreme şekilleri türüne göre değişiklik gösterir. Ortalama 11-12 ay hamilelikten sonra doğuruyorlar ancak bazılarının hamileliği üç yıldan fazla sürebiliyor. Bazıları canlı doğum yaparken bazıları yumurta bırakıyor.
Sesleri çıkmaz
Köpekbalıklarının ses üretebilecek organları olmadığından sessiz canlılardır. Konuşmak yerine zigzag çizmek, sallanmak, çenelerini oynatmak gibi hareketlerle vücut diliyle iletişim kurarlar.
Elektriği hissedebilirler
Köpekbalıklarının altıncı hissi vardır: Nanoskopik elektromanyetik akımları yakalayabilirler. Bu ekstra duyu, okyanusta yön bulmalarına av, hatta bir eş bulmalarına yardımcı olabilir.
Macdonald, “Bir avın beyninin kalbine atmasını söylemek için gönderdiği küçük elektriksel dürtü, köpekbalıkları tarafından algılanabilir, böylece gizli avı kolayca bulabilirler” diyor.
Bu hassas şekilde ayarlanmış duyuyla köpekbalıkları, hasta ve zayıf hayvanları avlayarak deniz ekosistemini sağlıklı tutmada çok önemli bir rol oynar.
