CHP İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak, ‘Akkuyu Nükleer Santral inşaatında yaşananların akıllara farklı pazarlık ve tavizlerin varlığını getirdiğini‘ söyledi.
Rusya’nın, Akkuyu nükleer santrali yatırımı için Türkiye’ye üç haftada 15 milyar dolar göndereceği duyurulmuş; Hazine ve Maliye Bakanlığıyla Akkuyu Nükleer A.Ş. konu hakkında demeç vermemişti.
CHP’li Erdoğan Toprak, haftalık raporunda durumu şöyle değerlendirdi: “5 Ağustos’ta Soçi’de gerçekleşecek Erdoğan-Putin görüşmesi öncesinde, Mersin Akkuyu’da Rusya Devlet Nükleer Enerji Şirketi Rosatom tarafından yapımı üstlenilen Akkuyu Nükleer Güç Santralı inşaatında kullanılmak üzere 15 milyar dolarlık yatırım bedelinin, 5 milyar dolarlık diliminin Rosatom’un Türkiye’de kurduğu Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin banka hesabına aktarılması farklı pazarlıkların ve bazı tavizlerin olduğunu düşündürüyor.”
Geriye kalan 10 milyar dolarlık tutarın da gelecek hafta şirket hesabına geçeceğini söyleyen Toprak, haberin duyulmasıyla döviz kurlarının dalgalandığına dikkat çekti.
Bahsi geçen tutarın piyasaya sürülmesi halinde dolarla ani gerilemeler olabileceğine dikkat çeken Toprak, pazarlığın Erdoğan-Putin görüşmesiyle anlaşılacağını söyledi.
Toprak, şunları dedi:
“5 milyar doların ardından, kalan 10 milyar dolarlık tutarın da gelec ek hafta sonuna kadar şirket hesabına geçmiş olacağı kaydedildi. Haberin duyulmasıyla döviz piyasalarında özellikle dolar kurlarında kısa süreli bir dalgalanma yaşandı ve 17,95 TL düzeyinde seyreden dolar/TL kuru 17,77’ye geriledi. Ancak sonrasında yeniden 17,90 seviyesinin üzerine çıktı.
Gelen bu paranın MB rezervlerine bir etkisi söz konusu değil. Ancak psikolojik algı açısından kurlara yansıması önemli. Buna karşılık Rosatom’un Akkuyu Nükleer A.Ş.’nin hesabına geçen 15 milyar doları tek seferde bozdurarak TL’ye çevirmesi ya da Kur Korumalı Mevduata geçirmesi vb. durumda bir anda piyasaya 5-10-15 milyar doların birden sürülmesi halinde dolar kurunda ciddi bir gerileme olabilir.
Bunun da CB Erdoğan Putin arasında daha önce Tahran’da görüşüldüğü, CB Erdoğan’ın Putin’den böyle bir destek talep etmesiyle gündeme geldiğini söylemek olanaklı. Karşılığında Putin’in ne talep ettiği ve CB Erdoğan’ın ne vaat ettiği önümüzdeki günlerdeki gelişmelerle görülecek. Bunun yanı sıra Soçi ziyareti öncesi Rusya Dışişleri Bakanlığı Konsolosluk Dairesi Başkanlığının 18 ülke ile vizelerin kaldırılması konusunda görüşme yapıldığını açıklaması Erdoğan-Putin görüşmesinde ele alınacak bir başka konunun da Türk vatandaşlarına uygulanan vizenin kaldırılması olacağını akla getiriyor. ülke arasında vizeler çok önce kaldırılmıştı.
Aslında ikili 24 Kasım 2015’teki Rus savaş uçağının düşürülmesi krizinin ardından Rusya Türk vatandaşlarına yeniden vize getirdi. Türkiye ise aynı uygulamayı sürdürüyor. Rusya’nın vize uygulaması hem Türk vatandaşlarının bu ülkeye gitmesini zorlaştırıyor hem de Rusya’da iş yapan Türk şirketlerinin Türkiye’den çalışan götürmesini engelliyor. Geçen yıl salgına rağmen 4,6 milyon Rus turist Türkiye’ye vizesiz giriş yaptı. Rusya Dışişleri Konsolosluk Dairesi’nin açıklamasına göre bu yılın ilk 6 ayında vize alarak Rusya’ya gidebilen Türk vatandaşı sayısı ise sadece 5 bin 600 kişi.”