
Mikroplasitk Araştırma Grubu (MAG) adlı çevreci grup, tek kullanımlık plastik ürün tüketimini savunan Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı Başkanı (PAGEV) Yavuz Eroğlu’nu ‘düzeltti.’
Eroğlu, Twitter hesabındaki paylaşımda Türkiye’nin ilk tek kullanımlık ürünler perakende zincirinin açılışını kutlamıştı. PAGEV başkanının tweet’ine başta çevreci sivil toplum kuruluşları ve bilim insanları olmak üzere yoğun tepki gelmişti.
Boğaziçi Üniversitesi İklim Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, acilen bir boykot kampanyası başlatılması gerektiğini söylemişti. Yeşiller Partisi Eş Sözcüsü Koray Doğan Urbarlı, şunları kaydetmişti: “Ufak bir tavsiye: Tarihin akış yönünün tersine yatırım yapmayın. Tüm dünya tek kullanımlık plastikten vazgeçiyor. Bu yakın zamanda bir ayıp olarak anılmaya başlayacak. Türkiye’de yerel yönetimler de bu yönde kararlar alıyor. Tarih böyle akarken paranızı sokağa atmayın.”

Tepkiler üzerine Independent Türkçe’den Lale Elmacıoğlu’na konuşan PAGEV başkanı, Avrupa Birliği’nin (AB) Türk plastik sektörünün büyümesini ‘sekteye uğratmaya çalışması’ da dahil olmak üzere bir dizi iddiada bulundu.
Mikroplastik Araştırma Grubu’nun Twitter hesabı üzerinden Independent Türkçe’nin paylaşımı alıntılanarak, “Haberde yer alan tespitlerin büyük çoğunluğu tümüyle yanlıştır. Bu nedenle doğru bilgiye erişim hakkı çerçevesinde bu yanlış ifadeleri düzeltmeyi bilimsel bir sorumluluk olarak görüyoruz” diye yazıldı.
Buna göre Çevreci grubun Eroğlu’nun açıklamalarına yanıtı şöyle:
Eroğlu: Tek kullanımlık plastik ürünler suyun üstünde yüzdüğü için en azından görülebiliyor temizlenebiliyordu ancak kutu kola veya cam şişeler suyun dibine battığından denizlerimizdeki kirlilik daha vahim noktalara evrilecek.
MAG: Yanlış. Dünya denizlerindeki deniz dibi çöplerinin yüzde 70 ila yüzde 90’ı tek kullanımlık plastiklerden oluşmaktadır. Grubumuz tarafından yayınlanan bir çalışmada İskenderun Körfezi dibindeki deniz çöplerinin yüzde 75’inin tek kullanımlık plastik çöpler olduğu tespit edilmiştir.
‘Pandemide yararına dair kanıt yok’
Eroğlu: Pandemide daha fazla talep görmeye başlayan tek kullanımlık plastik ürünler, bulaş riskini azalttığı için sadece restoran, kafe ve evlerde değil aynı zamanda iş yerlerinde, fabrikalarda da kullanılıyor.
MAG: Yanlış. Tek kullanımlık plastik ürünlerin hijyen sağladığına dair herhangi bir bilimsel yayın bulunmamaktadır. Aksine plastiğin covid enfeksiyon riskini arttırabileceğini ortaya koyan yayınlar mevcuttur.
‘AB iddiası hezeyandan ibaret’
Eroğlu: Avrupa Birliği’nin çevreyi bahane ederek Türkiye’yle rekabet edemediği ürünleri yasaklaması politikası çerçevesinde tek kullanımlık ürünleri yasaklamıştır.
MAG: Bu iddia bir hezeyandan ibarettir. AB’nin tek kullanımlık yasağı çeşitli bilimsel çalışmalar değerlendirilerek alınmış bir karadır.
‘Ciddi sağlık riskleri’
Eroğlu: Otomasyon sistemiyle, el değmeden üretilen ürünlerin, tüketici tarafından ambalajından ilk kez açılarak kullanılıyor olması pandemide hijyen adına güven veriyor.
MAG: Tek kullanımlık plastik ambalajlar ciddi sağlık riskleri yaratmakta ve önemli bir mikroplastik kirliliği kaynağıdırlar.
Söz konusu röpörtajı paylaşan Prof. Dr. Kurnaz ise şunları kaydetti: “Upton Sinclair demiş ya, adam bundan para kazanıyor, ona laf anlatamazsınız.”
PAGEV başkanının paylaşımına gelen bazı tepkiler şöyle: