Bilim insanları ilk kez 1969 ve 1972 yıllarındaki NASA görevlerinde Ay’dan getirilen toprakta bitki yetiştirmeyi başardı.
ABD’deki Florida Üniversitesi Biyoteknoloji Araştırma Merkezi’nden araştırmacılar her biri birer gram ay toprağı, bir başka deyişle ay regoliti kaplara küçük bir ot olan rabidopsis thaliana (bir tür tere) tohumları dikti. Tohumlar filizlendi ve büyüdü.
Keskin partikülleri ve organik materyal eksikliği nedeniyle ay regoliti, dünya toprağından çok farklı.
Communications Biology dergisinde yayınlanan çalışmayı yürüten Prof. Anna-Lisa Paul “Numunelerdeki yeşil filiz bolluğunu görünce nefesimiz kesildi” diye anlattı: “Ay regolitinde bitki yetişebilir. Bu basit ifade aslında çok büyük ve kaynakların gelecekte yerinde yani Ay’da ve muhtemelen Mars’ta kullanımıyla ilgili keşiflere kapı açıyor.”
Çalışmanın başındaki diğer isim Rob Ferl ise önemini şöyle ifade etti: “Bitkilerin büyüdüğünü görmek, Ay’a gidip yiyeceğimizi yetiştirebileceğimizi, havamızı temizleyebileceğimizi ve burada dünyada kullandığımız şekilde bitkileri kullanarak suyumuzu geri dönüştürebileceğimizi söylemesi bakımından bir başarıdır. Yaşamın dünyayla sınırlı olmadığının göstergesidir.”
Apollo 11,12 17 görevlerinde dünyaya getirilen ay regolitinden 12 gram, yalnızca birkaç çay kaşığı kadar, araştırmacılara çalışmalarında kullanmak üzere verildi. Araştırmacılar her bir kaba üç ya da dört tohum ekti ardından besleyici solüsyonla nemlendirdi. Kaplar 23 derece sıcaklıktaki laboratuvar ortamında LED ışıklarının altına kondu.
Tohumlar üç gün içinde filizlendi. Yaklaşık bir haftalık büyümeden sonra, araştırmacılar her bir kaptan bir bitki hariç hepsini çıkardılar. Biri 20 günlük olana kadar büyümeye bırakıldı, ardından yaprakları gen aktivitesini değerlendirmek için hasat edildi.
