Tarım ve Orman Bakanlığı, mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilere ait olan ve üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazilerini kiraya verecek.
Bakanlık tarafından hazırlanan ‘İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik’ Resmi Gazete‘de yayınlandı.
Yönetmelik kapsamında üst üste iki yıl işlenmeyen tarım arazileri, arazinin vasfının değiştirilmemesi ve kiralayan tarafından tarımsal üretimde kullanılması şartıyla bakanlık tarafından sezonluk kiraya verilecek.
Kiraya verilecek arazilerin tespiti için il veya ilçe müdürlüklerinde ‘arazi tespit komisyonu’ oluşturulacak. Komisyon, il müdürlüğünde il müdür yardımcısı veya şube müdürü, ilçe müdürlüğünde ilçe müdürü başkanlığında toplanacak ve başkan dahil toplam beş asil iki yedek üyeden oluşacak.
Düzenlemeden öne çıkanlar şunlar:
*Arazi Tespit Komisyonu, kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri, diğer kamu kurumlarından elde edilecek veriler üzerinden yapılacak çalışmalar ve yerinde gerçekleştirilecek arazi kontrolleriyle işlenmeyen tarım arazilerini tespit edecek. Tespit çalışmalarına altlık teşkil edebilecek veriler bakanlıkça sağlanacak.
*İşlenmeyen tarım arazilerinin tespitinde, içinde bulunulan yılın 1 Eylül tarihiyle bölgelere göre değişen hasat dönemi dikkate alınacak, bu süre en geç takip eden yılın 31 Ağustos’a kadar uzatılacak.
*Komisyon tarafından yapılan kontrol sürecinin tamamlanmasının ardından, ekonomik bütünlüğü sağlayan parseller ve ekonomik bütünlük kapsamı dışında kalan ekonomik tarımsal üretim yapılacağı değerlendirilen parseller tespit edilecek.
*Dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralanmayacak. Arazi sınıfı, parsel büyüklüğü ve verimlilik durumu tarımsal üretim için ekonomik olmayan arazilerin bu durumu tutanak altına alınmak şartıyla o yılki kiralama işlemlerine dahil edilmeyebilecek.
*Parselin bir kısmında işlenmeyen arazinin tespit edilmesi durumunda bu kısımlar işlenmeyen tarım arazisi kapsamına alınacak.
*Kira bedeli, komisyon tarafından takdir edilen rayiç kira bedelinden düşük olamayacak. Komisyon, kesinleşen kiralanacak tarım arazileri listesini, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde yedi gün süre içinde duyuracak.
*Tarım arazilerini kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz olarak doldurarak ilan süresi içerisinde il müdürlüğüne başvuracak. Kiralama başvuruları ‘Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi’ üzerinden de gerçekleştirilebilecek.
*Kiralamalarda tarım arazisinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere, sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına öncelik verilecek. Araziler, öncelikli gruplardan birden fazla istekli çıkması halinde en yüksek teklifi verene, öncelikli gruplardan istekli çıkmaması halindeyse diğer isteklilerden en yüksek teklifi verene kiralanacak.
*Kiraya verilecek tarım arazisi, sözleşme tarihinden itibaren on beş gün içinde arazi teslim tutanağıyla kiracısına teslim edilecek.
*Kiralanan tarım arazileri bakanlıkça belirlenen kayıt sistemlerine kaydedilecek ve kiracılar bu arazilerle ilgili tarımsal desteklerden faydalanabilecek.
*Kira bedeli arazi sahibine ödenecek. Arazi maliklerine veya hak sahiplerine ulaşılamaması halinde, kira bedelleri bakanlıkça belirlenecek bir kamu bankasında araziye özgülenerek açılacak üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılacak. Mülkiyeti ihtilaflı tarım arazilerinde ihtilafın giderilmesi halinde biriken kira geliri ve ferileri hak sahiplerine payları oranında dağıtılacak.
*Kiracı, kiraladığı tarım arazisini Yönetmeliğe ve kira sözleşmesine aykırı kullanması durumunda, arazi maliklerinin haklarının saklı kalması kaydıyla, takip eden yılda bu yönetmelik kapsamında arazi kiralayamayacak.
*Tarım arazilerinin rayiç kira bedelinin tespitinde emsal olarak kullanılmak üzere, kiralanacak tarım arazisiyle benzer özellikte ve aynı yerleşim yerinde bulunan en az üç adet kiralanmış tarım arazisi tespit edilecek.